Bắc Yên là huyện vùng cao, có 15 xã, một thị trấn, dân số trên 73.000 người với 7 dân tộc anh em cùng sinh sống; trong đó, trên 96% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Đảng bộ, chính quyền huyện đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả chính sách dân tộc, nâng cao đời sống, sản xuất đồng bào dân tộc thiểu số.

Khởi sắc bản mường

Đến vùng cao Bắc Yên những năm gần đây được đi trên những con đường thuận lợi nối liền các xã, nối các bản; được tận mắt chứng kiến hàng trăm công trình được đầu tư từ các nguồn vốn của nhà nước làm cho đời sống của đồng bào các dân tộc được nâng lên. Tư duy sản xuất được thay đổi từ tự cung tự cấp sang hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng khoa học kỹ thuật, tăng năng suất, chất lượng, góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn, giảm tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo. Đây là kết quả của việc cụ thể hóa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về chính sách dân tộc trong triển khai thực hiện các chương trình, đề án phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương.

Trò A là bản đặc biệt khó khăn của xã Tà Xùa, có 131 hộ, 834 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Mông, trước đây, người dân chỉ biết trồng lúa nương, trồng ngô, dù vất vả nhưng chỉ đủ ăn. Hơn 5 năm trở lại đây, được nhà nước hỗ trợ vốn, cây, con giống, nhân dân trong bản tích cực khai hoang chuyển đổi nương lúa thành ruộng bậc thang trồng lúa nước, phát triển chăn nuôi gắn với trồng cỏ.

Ông Mua A Vàng, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Trò A, cho biết: Từ năm 2019 đến nay, được nhà nước hỗ trợ vốn, nhân dân trong bản khai hoang hơn 20 ha ruộng bậc thang, nâng tổng số diện tích ruộng nước của bản lên hơn 60 ha; có 20 hộ nghèo được hỗ trợ xóa nhà tạm, tổng trị giá hơn 400 triệu đồng. Bên cạnh đó, Ngân hàng CSXH hỗ trợ 80 hộ vay vốn làm công trình nước sạch; hơn 160 lao động được tạo điều kiện đi làm việc ở các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Nhân dân nuôi trên 3.860 con gia súc, gia cầm, bà con đã chuyển một số diện tích đất nương sang trồng cỏ voi, phục vụ chăn nuôi. Nhiều hộ có thu nhập trên 100 triệu đồng/năm, đời sống nhân dân ngày một nâng cao.

Trước mùa mưa năm nay, gia đình chị Thào Thị Mỷ và 24 hộ dân đồng bào dân tộc Mông của bản Tà Đò, xã Tạ Khoa nằm trong vùng có nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét và sạt lở đã được di chuyển về khu dân cư Pưa Lương, có tổng mức đầu tư 12 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Mỗi hộ được cấp 240 m2 đất ở, hệ thống đường giao thông đổ bê tông kiên cố, có công trình điện, nước sinh hoạt dẫn về từng hộ, giúp nhân dân yên tâm lao động, sản xuất.

Chị Thào Thị Mỷ phấn khởi: Từ giờ, không còn lo lắng mỗi khi mùa mưa đến, chúng tôi sẽ tích cực lao động, sản xuất, nâng cao thu nhập và mức sống của gia đình.

Hiện nay, 14/16 xã, thị trấn của huyện Bắc Yên có đường đến trung tâm được cứng hóa; 67,68% số bản có đường giao thông từ trung tâm xã đến bản được cứng hóa; 100% xã, thị trấn có trạm y tế xây dựng khang trang; 73,1% số trường, lớp học được xây dựng kiên cố; 56,8% số trường học đạt chuẩn quốc gia; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 49,5%; 86,93% số hộ được dùng điện sinh hoạt an toàn; 100% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh; 100% số bản có nhà văn hóa; 90% đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Đến nay, toàn huyện có 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới; tỷ lệ hộ nghèo giảm 4,67%/năm.

Phát huy hiệu quả các chính sách dân tộc

Huyện đã lồng ghép các chương trình, dự án, mục tiêu quốc gia, tập trung đầu tư, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các xã, bản đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc, khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn... Trong đó, tập trung 3 chương trình mục tiêu quốc gia: Phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Từ năm 2020 đến nay, huyện Bắc Yên được giao gần 30,5 tỷ đồng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững; trên 34,5 tỷ đồng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới và hơn 280 tỷ đồng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Từ nguồn vốn các chương trình, huyện đã mở 18 lớp đào tạo nghề dưới 3 tháng cho 580 lượt người ở 13 xã; tạo việc làm cho 4.039 lao động, xuất khẩu 23 lao động; hỗ trợ đào tạo nghề trên 2.000 lao động... 100% người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ BHYT. Xây dựng mới 8 nhà văn hóa bản, 1 cầu treo; đổ bê tông 13 tuyến đường, 2 công trình thủy lợi; hỗ trợ thiết bị văn hóa cho 9 xã, 42 bản.

Riêng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, từ năm 2022 đến nay, hỗ trợ xóa nhà tạm cho 36 hộ nghèo; cấp 156 bồn, téc chứa nước sinh hoạt; hỗ trợ máy móc nông cụ phục vụ sản xuất, kinh doanh cho 306 hộ dân; sắp xếp ổn định 3 khu dân cư có nguy cơ sạt lở, bão lũ; xây dựng mới 49 công trình và duy tu 32 lượt công trình tại các xã vùng III và bản đặc biệt khó khăn thuộc xã vùng I. Ngoài ra, Phòng giao dịch Ngân hàng CSXH huyện triển khai 16 chương trình chính sách tín dụng, tạo điều kiện 9.531 lượt người vay vốn gần 448 tỷ đồng.

Quan tâm thực hiện chính sách đối với người uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, 5 năm qua, huyện đã cấp trên 1 tỷ đồng thực hiện nhiệm vụ với người uy tín, cấp trên 91.000 tờ báo, động viên, khích lệ người uy tín phát huy vai trò, trách nhiệm trong tuyên truyền, vận động nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Ông Thào A Mua, Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên, cho biết thêm: Đẩy mạnh phát triển sản xuất, khai thác tiềm năng, lợi thế, đổi mới sáng tạo, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của đồng bào các dân tộc, giảm nghèo nhanh, bền vững, huyện Bắc Yên tiếp tục sử dụng có hiệu quả nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia để đầu tư đồng bộ, có hiệu quả việc đầu tư hỗ trợ nhân dân phát triển kinh tế, các chính sách an sinh xã hội, đầu tư hạ tầng thiết yếu, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, giảm tỷ lệ hộ nghèo, đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới.

Giai đoạn 2024-2029, huyện tập trung thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách hỗ trợ cho người nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Phấn đấu đến năm 2029, có 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 2 xã vùng III lên vùng II; 30% lao động dân tộc thiểu số qua đào tạo; trên 50% người dân tộc thiểu số sử dụng internet; tỷ lệ hộ nghèo giảm 4%/năm; 100% xã vùng dân tộc thiểu số đạt chuẩn an toàn về an ninh, trật tự xã hội.

Có thể thấy, việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án, chính sách hướng về đồng bào dân tộc trên địa bàn huyện Bắc Yên, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng cao.