Cách trung tâm huyện Quỳnh Nhai hơn 30km, xã Mường Giôn, bây giờ khá đổi thay với những dãy nhà cao tầng và ngôi trường khang trang mọc lên, cuộc sống của nhân dân dần được cải thiện.

Trước đây, cuộc sống của bà con nơi đây còn nhiều khó khăn, chưa có các mô hình liên kết phát triển kinh tế hiệu quả, cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Bắt đầu thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới từ năm 2010, xã đã tập trung tuyên truyền, huy động nhân dân đóng góp, tranh thủ sự hỗ trợ của Nhà nước để hoàn thiện về cơ sở vật chất. Trong hơn 10 năm, xã Mường Giôn đã huy động tổng nguồn vốn trên 251 tỷ đồng, trong đó, nhân dân đóng góp trên 17 tỷ đồng để xây dựng nông thôn mới và được công nhận đạt chuẩn vào cuối năm 2021.

Với quan điểm "xây dựng nông thôn mới có điểm đầu, không có điểm kết thúc", xã tiếp tục vận động, tuyên truyền phát huy nội lực trong nhân dân để duy trì, nâng cao các tiêu chí. Từ năm 2021 đến nay, xã đã huy động từ nhân dân gần 4,2 tỷ đồng trong tổng nguồn vốn hơn 24 tỷ đồng đổ bê tông hơn 8km đường liên bản, xây dựng 8 công trình nước sạch, 7 công trình thủy lợi, 5 nhà văn hóa bản. Đến nay, tỷ lệ đường được cứng hóa từ xã đến bản đạt 100%, đường liên bản được cứng hóa đạt trên 92% và trên 80% số đường nội bản đã được bê tông hóa. Kết quả từ chương trình đã và đang tạo sức bật và nâng cao nhận thức của mỗi người dân về ý thức tự chủ, tự lập trong phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.

Những năm qua, xã đã nỗ lực tuyên truyền, vận động bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên nương, tập trung phát triển các loại cây ăn quả phù hợp với đất đai, thổ nhưỡng như: mít, xoài, nhãn, mận hậu, mắc ca… với tổng diện tích hơn 365 ha, trồng gần 380 ha cây dược liệu, trong đó chủ yếu là cây quế với 250 ha. Trên địa bàn xã hiện có 4 hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, giúp liên kết các hộ dân để phát triển sản xuất và các mô hình trồng trọt hiệu quả hơn. Trong đó, có mô hình trồng dứa queen với hơn 40 ha đã trồng và đem lại hiệu quả, mô hình trồng lê 20 ha, mô hình trồng cây bạch đàn với mục tiêu trồng được 100 ha trên địa bàn toàn xã.

Với quỹ đất rộng, Mường Giôn khuyến khích bà con phát triển chăn nuôi đại gia súc, nhất là mô hình nuôi bò nhốt chuồng làm hàng hóa. Toàn xã hiện có đàn trâu, bò trên 6.000 con, đàn lợn hơn 4.700 con cùng đàn gia cầm trên 52.000 con; duy trì hơn 140 ha đất trồng cỏ voi làm thức ăn cho đàn trâu, bò. Nhờ sự cần cù, chịu khó, nhiều hộ gia đình ở Mường Giôn thoát nghèo, có kinh tế khấm khá hơn từ chính mô hình chăn nuôi.

Mấc Líu là một trong những bản có nhiều thay đổi sau thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Trước đây, còn nhiều hộ nghèo, cuộc sống thiếu thốn. Nhờ được cấp ủy, chính quyền địa phương tuyên truyền, hướng dẫn về cách phát triển kinh tế, các hộ dân Mấc Líu đã không ngừng nỗ lực, đổi mới phương thức sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, con nuôi hiệu quả. Ông Tòng Văn Kiên, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Mấc Líu nói: Những năm gần đây, bà con trong bản tích cực chăn nuôi trâu, bò nhốt chuồng, tận dụng diện tích đất trống để trồng cỏ. Hiện nay, cả bản có hơn 800 con gia súc, hơn 5.000 con gia cầm các loại, duy trì hơn 30 ha cây ăn quả… Đến nay, bản chỉ còn 10/130 hộ nghèo, phấn đấu đến cuối năm 2023, giảm thêm 5 hộ nghèo.

Anh Hoàng Văn Học, Chủ tịch UBND xã Mường Giôn, chia sẻ: Tạo điều kiện cho bà con trong xã phát triển sản xuất, 100% các hộ nghèo trên địa bàn đã được tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, hưởng chính sách về bảo hiểm y tế. Toàn xã có 17/18 bản với 548 hộ nhận khoanh nuôi bảo vệ hơn 7.600 ha rừng, mỗi năm được chi trả 7,6 tỷ đồng tiền dịch vụ môi trường rừng. Đến nay, thu nhập bình quân của xã Mường Giôn đạt 37,2 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 6,4%. Phấn đấu đến cuối năm 2023, đạt 39 triệu đồng/người/năm.

Mặc dù vẫn còn những khó khăn, song đến mỗi bản làng ở Mường Giôn, điều chúng tôi cảm nhận được là sự nỗ lực vươn lên của những người nông dân vùng cao. Không ít triền đồi đang dần được phủ lên màu xanh của các loại cây ăn quả thay cho nương ngô, nương sắn. Những tuyến đường bê tông nối dài đến các xóm, nhiều nhà mới mọc lên, là tín hiệu vui của xã Mường Giôn trong quá trình xây dựng nông thôn mới.