Những ngày này, xã Nậm Lầu (Thuận Châu) đang mùa thu hoạch cà phê, với những vườn cà phê chín đỏ trên các sườn đồi. Ở các điểm mua bán cà phê, xe ô tô, xe máy nườm nượp ra vào, không khí mua bán tấp nập, nhộn nhịp.

Nông dân bản Biên, xã Nậm Lầu (Thuận Châu) thu hái cà phê

Theo lời giới thiệu của Chủ tịch UBND xã Lường Văn Dương, chúng tôi tới thăm bản Nong Ten, bản có diện tích cà phê nhiều nhất xã. Gần trưa, nắng chói chang, nhưng trên các sườn đồi, bà con vẫn khẩn trương thu hoạch cà phê. Gia đình anh Cà Văn Hặc đang hái cà phê, anh cho biết: So với canh tác lúa nương, cây ngô, cây sắn, bà con trong bản có thu nhập từ trồng cây cà phê tăng gấp 2-3 lần. Như hiện nay, giá bán 5.000-6.000 đồng/1kg quả tươi thì 1 ha cà phê cũng thu về hơn 30 triệu đồng. Cũng có năm cà phê quả tươi lên tới 12.000-15.000 đồng/kg thì người dân trồng cà phê thu nhập cao hơn. Gia đình tôi có 3 ha cà phê, hiện nay chưa đến thời điểm chín rộ nên tôi thuê 5 nhân công, mỗi ngày thu được hơn 2 tạ cà phê tươi bán cho thương lái; tầm hơn một tuần nữa, cà phê chín rộ, mỗi ngày tôi thuê hơn 10 công nhân hái cho kịp thời vụ.

Rời bản Nong Ten chúng tôi tiếp tục đến các bản Nà Kẹ, bản Biên, bản Ít Cuông, Nà Há, đến đâu cũng bắt gặp hình ảnh những đồi cà phê chín rộ trải dài, bát ngát. Ông Quàng Văn Học, Trưởng bản Biên thông tin: Bản có 45 hộ, 80 ha đất nông nghiệp, còn lại là rừng và núi đá. Bản đã trồng gần 50 ha cà phê. Hiện nông dân đang thu hoạch đầu mùa, ước năng suất đạt 6-7 tấn/ha, cao hơn 1 tấn so với năm ngoái. Phấn đấu cuối tháng 10 là thu hoạch xong diện tích cà phê. Bên cạnh đó, bà con còn trồng xen cây ăn quả trong vườn cà phê để tăng thu nhập.

Là xã vùng III của huyện Thuận Châu, Nậm Lầu có 1.250 hộ, 15.660 ha đất tự nhiên, trong đó, hơn 5.650 ha đất nông nghiệp chủ yếu là đồi núi cao. Trước đây, nông dân trong xã thường quen với tập quán sản xuất các loại cây trên nương, năng suất cây trồng thấp. Năm 2010, huyện đã mở hội nghị tuyên truyền cho nông dân của 26 bản về chủ trương phát triển cây cà phê của huyện, của xã, với mục đích phát động xã chuyển đổi trồng cây cà phê trên đất dốc thay cây sắn, ngô kém hiệu quả. Người tiên phong trong phong trào trồng cây cà phê ở xã là ông Lò Văn Thiện, bản Nà Kẹ. Năm 2011, thấy nông dân ở xã Chiềng Đen (Thành phố) trồng cà phê có hiệu quả cao, ông đã xin giống và đầu tư trồng 0,8 ha đất của gia đình. 2 năm sau, vườn cà phê ra quả, trừ chi phí lãi khoảng hơn 8 triệu đồng. Có vốn gia đình ông tiếp tục mở rộng thêm 4 ha cà phê, mỗi năm, gia đình ông thu được hơn 100 triệu đồng từ tiền bán cà phê.

Thấy được hiệu quả từ mô hình trồng cà phê của gia đình ông Lò Văn Thiện ở bản Nà Kẹ, nhân dân ở các bản Nong Ten, Xanh Pài, Ít Cuông, Nà Há, bản Xanh, bản Tòng, bản Biên học và làm theo. Diện tích cà phê tại xã Nậm Lầu (Thuận Châu) ngày càng tăng, trung bình mỗi năm, xã trồng mới hơn 100 ha. Đến nay, toàn xã đã trồng gần 800 ha. Trong đó, có hơn 500 ha cà phê kinh doanh, năng suất bình quân đạt 6-7 tấn/ha. Đặc biệt, toàn xã có gần 200 hộ có từ 1 ha cà phê trở lên, 45 hộ có từ 2-5 ha. Hằng năm, thu nhập từ cà phê của xã đã đạt trên 3 tỉ đồng.

Dù mới bắt đầu vào vụ thu hoạch cà phê, nhưng theo nhận định của hầu hết người trồng cà phê ở Nậm Lầu, năng suất vụ cà phê năm nay cao hơn năm trước, giá cà phê đầu vụ cũng tăng từ 1.000-2.000 đồng so với mọi năm. Những quả cà phê chín đỏ mọng được hái về và bán luôn trong ngày, càng làm cho người dân thêm yên tâm về cây cà phê. Nhờ những mùa cà phê như thế mà cuộc sống của nhiều hộ dân xã Nậm Lầu đã được nâng lên. Nhiều hộ thoát nghèo, ổn định và no ấm.