Những con đường nội bản được bê tông hóa, thuận lợi cho việc đi lại, thông thương hàng hóa; trường học, trạm y tế, nhà văn hóa xã, bản được xây dựng mới, tu sửa khang trang, sạch đẹp; đời sống nhân dân ngày càng khởi sắc... Đó là những kết quả cơ bản của huyện Thuận Châu đạt được sau 10 năm xây dựng nông thôn mới (NTM).

Người dân xã Mường É (Thuận Châu) được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

Ảnh: Nguyễn Thảo

Thuận Châu bắt tay vào xây NTM với xuất phát điểm của nền kinh tế thấp; trình độ dân trí không đồng đều, tập quán canh tác lạc hậu; địa hình chia cắt phức tạp, cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ... Năm 2010, huyện có 10 xã không đạt tiêu chí NTM nào, xã đạt nhiều nhất là 2/19 tiêu chí; tỷ lệ hộ nghèo trên 48,8%. Trước thực tế trên, Đảng bộ huyện đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc xây dựng NTM; xây dựng lộ trình, kế hoạch chi tiết đối với từng tiêu chí và với từng xã, theo hướng ưu tiên dễ làm trước, khó làm sau. Trong thực hiện, đẩy mạnh tuyên truyền giúp nhân dân nâng cao nhận thức về mục đích, ý nghĩa và tầm quan trọng xây dựng NTM, đồng thời gắn với thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Phụ nữ chung sức xây dựng NTM”, “Tuổi trẻ chung tay xây dựng NTM”... Những hoạt động liên quan đến xây dựng NTM đều được đưa vào các cuộc họp để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, tạo sự đồng thuận của người dân trong thực hiện. Nhờ vậy, trong 10 năm, toàn huyện đã huy động nhân dân hiến 77 ha đất, các loại tài sản, cây cối hoa màu trên đất để giải phóng mặt bằng, đóng góp hơn 310.000 ngày công lao động và tiền mặt, tổng trị giá hơn 241 tỷ đồng để xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng. Ngoài ra, còn huy động được nhiều doanh nghiệp, tổ chức đóng góp xây dựng nông thôn mới, với tổng số tiền trên 600 triệu đồng.

Trong quá trình thực hiện, huyện tập trung hỗ trợ người dân phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập. Giai đoạn 2011-2018, trên địa bàn huyện đã triển khai 1.092 chương trình, dự án, tiểu dự án, mô hình phát triển sản xuất nông nghiệp. Thực hiện chủ trương của tỉnh về chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả trên đất dốc, huyện hỗ trợ người dân giống, vốn, kỹ thuật để trồng các loại cây ăn quả, như chanh leo, cam, bưởi... Đến nay, huyện đã có 35 ha cây ăn quả, 92 ha chè thực hiện sản xuất theo quy trình VietGAP; đã xây dựng và phát triển 5 liên kết sản xuất theo chuỗi sản phẩm đối với các sản phẩm chanh leo, thanh long ruột đỏ, cam, bơ, xoài, với gần 658,3 ha. Đặc biệt, năm 2018 đã xuất khẩu chè, cà phê, chanh leo sang Trung Quốc, Đài Loan, Pháp, Úc, các nước Mỹ La tinh; giá trị hàng hóa nông sản tham gia xuất khẩu đạt 170 tỷ đồng... Công tác xoá đói, giảm nghèo trên địa bàn huyện đã đạt những kết quả tích cực, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 48,86% năm 2010 xuống còn 39,98% năm 2018.

Điểm nhấn trong chương trình xây dựng NTM đó là phong trào làm đường giao thông nông thôn. 28/28 xã có đường đến trung tâm xã được cứng hóa; 367/549 bản có đường giao thông đến bản được cứng hóa. Cùng với đó, huyện cũng chú trọng đầu tư xây dựng, sửa chữa hệ thống công trình thủy lợi, trường học, nhà văn hóa, trạm y tế... thông qua việc lồng ghép các chương trình, dự án...

Hiện nay, 28/28 xã trong huyện có trung tâm học tập cộng đồng; 26/78 trường học các cấp đạt chuẩn quốc gia; 28/28 xã đã phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi; đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 1 và đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2. Cùng với đó, hệ thống y tế được củng cố hoàn thiện và phát triển, nhất là mạng lưới y tế cơ sở được quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế, trong đó 8 trạm y tế được đầu tư xây dựng mới, 10 trạm được đầu tư sửa chữa nâng cấp; hiện có 18/28 xã đạt chuẩn quốc gia về y tế. Phong trào văn hóa, văn nghệ, TDTT phát triển sâu rộng, hiện toàn huyện có 516 đội văn nghệ, 70 câu lạc bộ thể dục thể thao... Tính bình quân, hiện Thuận Châu đạt 9,14 tiêu chí NTM/xã; 1 xã đạt chuẩn NTM; 8 xã đạt từ 10 - 13 tiêu chí; 19 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí; không có xã đạt dưới 5 tiêu chí.

Những kết quả bước đầu đạt được sau 10 năm triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn huyện Thuận Châu là điều kiện quan trọng để huyện tiếp tục nỗ lực vươn lên, khắc phục khó khăn phấn đấu hoàn thành chương trình xây dựng NTM đúng kế hoạch.

  Quỳnh Liên (Thuận Châu)