Về bản tái định cư Bó Nhai, xã Phổng Lái (Thuận Châu) mùa này thật ấn tượng với những nương chè, cà phê xanh ngát, trải dài cùng những vườn mận quả trĩu cành. Các tuyến đường nội bản được trải nhựa sạch sẽ bên những dãy nhà sàn kiên cố, khang trang... Tất cả đã phản ánh thành quả lao động của bà con nơi đây.

Bà con bản tái định cư Bó Nhai, xã Phổng Lái (Thuận Châu) thu hái chè.

Trao đổi với chúng tôi, Trưởng bản Lò Văn Nam cho biết: Bản Bó Nhai được chuyển về từ bản Púm, xã Pha Khinh (Quỳnh Nhai) từ tháng 1 năm 2010. Những ngày đầu chuyển về đây, cuộc sống gặp không ít khó khăn vì ở vùng đất mới này còn nhiều lạ lẫm với bà con. Vì dòng điện của Tổ quốc, bà con trong bản đều đồng lòng di chuyển để xây dựng cuộc sống mới; sau hơn 9 năm ở quê mới, được sự quan tâm của các cấp, các ngành, đoàn thể của huyện Thuận Châu và sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của người dân sở tại, cùng với các chế độ chính sách di chuyển, đền bù, nhất là giao đất ở, đất sản xuất kịp thời nên bà con đã dần ổn định cuộc sống, từng bước phát triển kinh tế. Giờ đây, bản Bó Nhai nhà nào cũng khang trang, sạch đẹp, bản có điện lưới quốc gia, đường trải nhựa, nhà văn hóa được xây dựng kiên cố, ruộng vườn xanh tốt, cây trái xum xuê.

Qua tìm hiểu được biết, bản hiện có 30 hộ, với 134 nhân khẩu. Chuyển về quê mới mỗi hộ được giao 400 m2 đất ở và mỗi nhân khẩu được giao 3.000 m2 đất sản xuất, cả bản được giao 36,9 ha đất, trồng các loại cây: chè, cà phê, mận, sa nhân... Những năm qua, bà con bản Bó Nhai được chính quyền các cấp, các ban, ngành sở tại xây dựng phương án sản xuất phù hợp. Nhờ có định hướng phát triển kinh tế đúng hướng, đã tạo bước đi mới, cách làm mới giúp người dân ổn định cuộc sống, chú trọng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Bà con bản tái định cư Bó Nhai chú trọng phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm, hiện bản có 60 con gia súc, trên 6.000 con gia cầm các loại. Điển hình trong phát triển kinh tế ở bản như gia đình các ông: Lò Văn Chơn, Lò Văn Quế, Lò Văn Cơi...

Để được tận mắt chứng kiến thành quả lao động của bà con, chúng tôi tìm đến gia đình ông Lò Văn Cơi, một trong những hộ sản xuất tiêu biểu của bản, ông chia sẻ: Trước đây, khi còn ở quê cũ, gia đình chỉ quen với cách trồng cây ngô, cây sắn và đánh bắt thủy sản. Chuyển về quê mới, được giao đất sản xuất đã được người dân sở tại trồng sẵn chè, cà phê; do mới làm quen với các loại cây trồng mới nên gia đình đã gặp không ít khó khăn, nhưng được sự giúp đỡ về kỹ thuật trồng và chăm sóc từ cán bộ khuyến nông huyện, xã và sự chỉ bảo tận tình của người dân sở tại, gia đình đã dần nắm bắt được cách sản xuất mới. Gia đình hiện có 8.000 m2 chè, sản lượng 11 tấn chè búp tươi/năm, mỗi năm thu khoảng 100 triệu đồng; 3.500 m2 cà phê, sản lượng 5 tấn cà phê tươi/năm, mỗi năm thu khoảng 40 triệu đồng; ngoài ra, còn phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm; tổng thu nhập của gia đình 150 triệu đồng/năm. Còn tại mô hình phát triển kinh tế của gia đình ông Lò Văn Chơn, chúng tôi bị cuốn hút bởi đồi chè xanh bát ngát, trải dài trồng xen với cà phê, mận sai trĩu cành. Lau những giọt mồ hôi trên trán, ông Chơn cho biết: Gia đình hiện có 1,8 ha chè trồng xen mận và cà phê (1,2 ha chè đã cho thu hoạch, 0,6 ha chè trồng mới) sản lượng 15 tấn chè búp tươi/năm, mỗi năm thu 105 triệu đồng; cà phê tươi thu được 10 tấn, trị giá khoảng 70 triệu đồng/năm; mận thu được 15 triệu đồng/năm. Ngoài ra, gia đình còn nuôi 12 con trâu, bò; hơn 80 con gia cầm các loại... tổng thu nhập mỗi năm của gia đình trên 180 triệu đồng.

Ngoài phát triển kinh tế, bản luôn phát huy hiệu quả vai trò của 3 nhóm liên gia tự quản, nhờ vậy mà tình hình an ninh trật tự luôn được ổn định và giữ vững, trong bản không có người nghiện ma túy; trên 80% số hộ đạt gia đình văn hóa hằng năm. 100% số hộ trong bản được sử dụng điện lưới quốc gia, nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 100% trẻ trong độ tuổi được đến trường, nhiều học sinh thi đỗ vào các trường chuyên nghiệp. Bà con thực hiện tốt hương ước, quy ước của bản; việc hiếu, việc hỷ luôn thực hành tiết kiệm nhưng vẫn giữ được nét văn hóa truyền thống của dân tộc. Bản luôn duy trì 2 đội văn nghệ thường xuyên luyện tập, phục vụ bà con trong bản và giao lưu với các bản trong xã vào các ngày lễ, tết hằng năm, thu hút đông đảo nhân dân tham gia,  làm cho đời sống tinh thần của bà con được nâng lên và tăng thêm tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Nhiều năm bản được công nhận là bản văn hóa.

Cuộc sống của người dân bản tái định cư Bó Nhai đang ngày càng ổn định, phát triển... 100%  số hộ trong bản đều tận dụng tối đa diện tích đất được giao để trồng trọt, chăn nuôi, phát triển kinh tế; thu nhập bình quân đạt gần 20 triệu đồng/người/năm, chỉ còn 2 hộ nghèo, 1 hộ cận nghèo. Với sự quan tâm của các cấp, các ngành và sự nỗ lực của bà con, tin rằng bản tái định cư Bó Nhai sẽ ngày càng giàu đẹp.