Những năm qua, các hộ nông dân ở xã Phổng Lái (Thuận Châu) đã thực hiện hiệu quả mô hình liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp - HTX - hộ nông dân thông qua hợp đồng tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, tạo ra thu nhập bền vững.

Người dân bản Tiên Hưng, xã Phổng Lái thu hái chè.

Phổng Lái có tổng diện tích tự nhiên là 9.210 ha, với 24 bản, 1.732 hộ. Những năm qua, việc tập huấn chuyển giao kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi đưa các loại cây, con có giá trị kinh tế cao vào sản xuất được áp dụng hiệu quả. Nhiều mô hình phát triển kinh tế trên địa bàn xã đang được triển khai có hiệu quả, như: Mô hình chè tại bản Kiến Xương, Thư Vũ, Nặm Giắt, Noong Bổng; mô hình tưới nhỏ giọt cây cà phê, chè ở bản Tiên Hưng, Thư Vũ; mô hình cây sa nhân ở bản Mô Cổng, Phiêng Luông; mô hình trồng chanh leo tại bản Kiến Xương, Tiên Hưng, Pha Lao, Mô Cổng; mô hình trồng cà phê tại bản Quỳnh Châu, Pá Chặp...

Trong liên kết tiêu thụ sản phẩm gần đây ở Phổng Lái có các mô hình chuỗi sản xuất, thương mại, chế biến và phân phối sản phẩm khép kín. Trong mô hình này, doanh nghiệp đóng vai trò nhà đầu tư, người tổ chức sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và cả vai trò đảm bảo thị trường tiêu thụ. Người dân được hỗ trợ một phần chi phí đầu tư cơ bản ban đầu, chi phí lao động và sản xuất trên đất của họ và được bao tiêu sản phẩm. Tiêu biểu cho mô hình này là Công ty TNHH trà Thu Đan, bản Thư Vũ đã liên kết với gần 200 hộ dân ở 2 bản Mường Chiên, Lốm Púa cùng tham gia sản xuất, xây dựng vùng nguyên liệu chè. Ông Lò Văn Bình, bản Mường Chiên, xã Phổng Lái cho biết: Việc liên kết với doanh nghiệp trong việc tiêu thụ sản phẩm, gia đình tôi cũng như các thành viên trong tổ hợp tác được doanh nghiệp thu mua với giá ổn định hơn so với bán cho thương lái. Đầu vụ, công ty cung ứng vốn cho các gia đình tham gia liên kết sản xuất, duy trì vùng nguyên liệu phát triển bền vững với phương thức hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật...

Bên cạnh đó, trên địa bàn xã Phổng Lái hiện có hàng chục doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động sản xuất kinh doanh chế biến, thu mua nông sản; kinh doanh, nuôi trồng thủy sản đã và đang liên kết nhiều hộ nông dân trong xã tham gia vào chuỗi sản xuất, tạo ra nguồn thu nhập ổn định. Việc liên kết giữa những người sản xuất, các đơn vị kinh doanh với nhau theo mô hình các hợp tác xã, tổ hợp tác kiểu mới đã và đang sản xuất và kinh doanh khá hiệu quả, hỗ trợ tốt cho sự phát triển kinh tế hộ gia đình xã viên. Người dân đã chủ động chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương; đầu tư vào chăn nuôi tập trung bò, lợn; trồng cây công nghiệp chè, cà phê; cây ăn quả chủ yếu là nhãn ghép, xoài ghép, bơ; cây dược liệu là cây sa nhân. Một số HTX đã tham gia liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm với người dân, áp dụng quy trình sản xuất VietGap trong sản xuất và chế biến như HTX chanh leo Thuận Châu, đã phối hợp với Công ty cổ phần Nafoods Tây Bắc triển khai mô hình trồng chanh leo và liên kết trong trồng và tiêu thụ sản phẩm chanh leo, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động địa phương. Anh Thào A Hồ, bản Mô Cổng, xã Phổng Lái cho biết: Gia đình tôi hiện đang trồng 1,5 ha chanh leo, 1 ha sơn tra, 1 ha sa nhân; năm 2017, gia đình thu hoạch khoảng hơn 1 tấn quả sơn tra, gần 2 tạ sa nhân, việc tiêu thụ sản phẩm đều được HTX thu mua nên giá cả ổn định, không bị ép giá.

Mô hình liên kết tiêu thụ nông sản đã gắn kết doanh nghiệp - HTX - hộ nông dân thông qua hợp đồng tiêu thụ đang phát huy hiệu quả các nguồn lực để đầu tư làm ra các sản phẩm theo quy trình an toàn. Đồng thời, giải quyết việc làm cho người lao động. Huyện Thuận Châu đang đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ nhân rộng các mô hình liên kết phù hợp với điều kiện của địa phương, theo chủ trương, định hướng của tỉnh về quy trình hợp tác, tiêu thụ nông sản, góp phần đưa sản xuất nông nghiệp ở Phổng Lái nói riêng, toàn huyện Thuận Châu nói chung phát triển bền vững, góp phần xóa đói, giảm nghèo cho người dân trên địa bàn.