Xuân về, náo nức lòng người, trước thềm xuân mới, tôi có dịp trở lại Thành phố Sơn La. Bao năm đi xa, tâm trạng trở về phố núi với bao ký ức hiện về đong đầy cảm xúc. Nhưng điều bất ngờ hơn thế, Thành phố trẻ Sơn La hôm nay đã vươn lên tầm cao mới, xứng đáng là Thành phố trung tâm của tiểu vùng Tây Bắc.

Hành trình trở về phố núi, như một giấc mơ, từ bến xe Mỹ Đình chiếc xe Bắc Sơn cao cấp bồng bềnh êm ái vượt qua các cung đèo của quốc lộ 6 đưa tôi đến trung tâm Thành phố. Nhìn qua cửa kính, từ cửa ngõ của Thành phố, con đường đôi lung linh ánh điện, qua các dãy phố càng làm cho tôi choáng ngợp trước sự đổi thay nhanh chóng ở nơi đây. Đứng trước Khu trung tâm thương mại - Một công trình bề thế hiện ra dòng chữ “Vincom Plaza Sơn La” phải rất lâu sau, tôi mới định hình được tuyến đường Trường Chinh và phố Giảng Lắc. Anh bạn chí cốt đón tôi với cái vỗ vai thật mạnh, nói để tôi hiểu: Đây là Trung tâm thương mại và 8 chục căn shophouse kiến trúc châu Âu. 10 năm qua Thành phố đã khác xưa rất nhiều...

Thành phố Sơn La hiện dần ra trong sương sớm, sầm uất, hối hả. Từ trên đồi Khau Cả, nhìn xuống trung tâm Cầu trắng, những công trình mới đan xen: Tòa nhà Viettel, VNPT và bật lên là Khách sạn Mường Thanh Sơn La bên công viên 26-10, khu hồ Sanh lung linh ánh nước. Dòng suối Nậm La đôi bờ kè uốn khúc, bao quanh là những khu đô thị mới bàn cờ chạy dọc đến tận Chiềng An. Và điểm nhấn của Thành phố được tô điểm thêm một công trình mới được tôn tạo - Ao cá Bác Hồ gắn liền với quần thể Quảng trường, Tượng đài Bác Hồ với đồng bào các dân tộc Tây Bắc và khu trụ sở hành chính của tỉnh trải rộng khắp khu vực cánh đồng Chiềng Cơi xưa. Ao cá Bác Hồ có hình dáng cách điệu cánh hoa ban, thảm cỏ xanh, đài phun nước, cùng Tháp giếng nước có tuổi trên dưới một thế kỷ vẫn được lưu giữ. Một công trình gắn với hình ảnh các chiến sĩ cách mạng bị tù đày ở Nhà ngục Sơn La, càng tạo nên nét văn hóa, có ý nghĩa lịch sử giữa lòng Thành phố... Những nét mới của Thành phố cứ thế cuốn hút chúng tôi với bao câu chuyện về sức vươn lên của phố núi.

Khách sạn Mường Thanh tại trung tâm Thành phố.

Những ngày ở lại thành phố Sơn La, chúng tôi được chứng kiến biết bao cảm xúc tình cảm tự hào của người dân về bước đổi thay của Thành phố. Ông Phan Văn Cương, tổ 1 phường Quyết Thắng, phấn khởi nói với chúng tôi: Khu Trung tâm thương mại và các căn hộ được xây dựng hoàn thành chỉ trong vòng 1 năm. Công trình tạo cho bộ mặt của Thành phố hiện đại khang trang hơn, đặc biệt là mang lại nhiều tiện ích, không gian vui chơi, giải trí và mua sắm phục vụ nhu cầu của người dân.

Hành trình phát triển của thành phố Sơn La cũng đầy khó khăn, thách thức: Ngay sau khi Thị xã Sơn La chính thức được công nhận là Thành phố (ngày 26/10/2008), 10 năm qua, Thành phố đã thực hiện một chiến lược phát triển với một quyết tâm cao nhất. Để cơ bản đạt được các tiêu chí đô thị loại II vào năm 2019, Thành phố đã đề ra các mục tiêu hết sức cụ thể, nhất là việc triển khai có trọng tâm, trọng điểm trên một số lĩnh vực; trong đó tập trung vào việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội thành phố đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Đồng thời nghiên cứu, đề xuất với tỉnh cơ chế đặc thù trong thu hút đầu tư, khai thác nguồn lực từ đất, tài sản trên đất, về tài chính, ngân sách, vốn đầu tư, nguồn nhân lực... để xây dựng Thành phố.

Chương trình nghệ thuật kỷ niệm 10 năm thành lập thành phố Sơn La.

Từ công tác quy hoạch kế hoạch sử dụng đất, lập quy hoạch chi tiết xây dựng các khu đô thị, công nghiệp, thương mại dịch vụ, đến việc công tác giải phóng mặt bằng được chú trọng. Công tác tuyên truyền, lấy ý kiến cộng đồng dân cư, phối hợp vận động các hộ dân trong diện thu hồi đất, phục vụ cho dự án xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị và dự án trọng điểm của tỉnh; công khai các chính sách áp giá đền bù hỗ trợ về đất đai, hoa mầu, tài sản, chính sách tái định cư cho các hộ thuộc diện phải di chuyển đã tạo được sự đồng thuận của nhân dân. Đặc biệt là tạo điều kiện cho nhà đầu tư, gắn với xây dựng phân cấp quản lý đô thị; chú trọng quản lý kiến trúc đô thị, xây dựng các khu đô thị mới, chỉnh trang các trục phố chính và xây dựng tuyến phố văn minh đô thị theo tiêu chuẩn... 

Nhìn lại quá trình thực hiện, nhiều công trình đã sớm hoàn thành đưa vào sử dụng, như: Công trình tổng hợp công viên 26/10, đường Hoàng Quốc Việt - Nguyễn Văn Linh, khu thương mại dịch vụ Giảng Lắc; các dự án vườn hoa, công viên tại các điểm được triển khai nhanh chóng, như: vườn hoa 308, vườn hoa đồi Khau Cả, vườn hoa 26/8; dự án đường Lê Thái Tông, Hoàng Quốc Việt... Đặc biệt gần đây, với sự quan tâm của tỉnh, hàng loạt các chương trình, dự án trọng điểm có kiến trúc hiện đại với nhiều không gian công cộng, phục vụ đời sống tinh thần nhân dân và các công trình kiến trúc tiêu biểu được triển khai ngày càng đem lại nhiều nét mới cho Thành phố. Hiện dự án kè suối Nậm La gắn với các khu dân cư đô thị mới, công viên, cây xanh dọc suối Nậm La; Bệnh viện 550 giường; sân vận động mới; Dự án Trung tâm Hành chính - chính trị tỉnh, Quảng trường, Tượng đài Bác Hồ và hàng loạt các công trình đang tiếp tục được đẩy nhanh tiến độ sớm hoàn thành để chào mừng Kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ và Đoàn công tác của Trung ương lên thăm và nói chuyện với cán bộ, chiến sỹ và đồng bào các dân tộc Tây Bắc tại Sơn La.

Lãnh đạo UBND Thành phố thăm quan mô hình homestay tại xã Chiềng Cọ.

Cùng với đầu tư phát triển hạ tầng đô thị đồng bộ khu vực nội thành, tại các xã Chiềng Xôm, Chiềng Cọ, Chiềng Ngần, Chiềng Đen, Hua La, Thành phố đã tập trung ưu tiên đầu tư xây dựng mạng lưới công trình hạ tầng; đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao; giữ gìn cảnh quan sinh thái gắn với bảo vệ môi trường nông thôn. Chương trình nông thôn mới được đẩy mạnh, thành phố đã hỗ trợ trên 3 tỷ đồng và huy động nhân dân đóng góp gần 1,9 tỷ đồng để đầu tư xây dựng trên 5 km đường giao thông nông thôn và đường trục bản, trục xã; hệ thống thủy lợi, điện, nước sinh hoạt, trường học, nhà văn hóa, sân thể thao được đầu tư xây dựng đã đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân. Đến nay, 3/5 xã đạt chuẩn nông thôn mới, các xã còn lại đạt 14/19 tiêu chí và sẽ hoàn thành vào năm 2019.

Mô hình sản xuất cà phê theo hướng hữu cơ tại xã Chiềng Cọ (Thành phố).

Từ cửa ngõ Chiềng Sinh, đến trung tâm Thành phố, tới các xã Chiềng Cọ, Chiềng Xôm, Chiềng Đen, Chiềng Ngần đang hiện lên nhiều công trình mới. Sức hút đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới đã tạo cho bộ mặt Thành phố những nét đổi thay rất lớn. Mục tiêu của Thành phố là tập trung sớm hoàn thành xây dựng khu đô thị mới dọc suối Nậm La; tiến hành xây dựng trung tâm hành chính - chính trị Thành phố mới tại phường Chiềng Sinh; Quảng trường Tây Bắc và một số dự án hạ tầng đô thị khác trên địa bàn. Tiếp tục quy hoạch và xây dựng cụm công nghiệp Chiềng Sinh thu hút từ 3.500 - 5.000 lao động. Đầu tư và hình thành cụm công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng tại các xã vùng ven đô thị. Xây dựng cụm tiểu thủ công nghiệp ở phường Chiềng An, xã Chiềng Cọ, Chiềng Xôm và một số tổ, bản nội thành với các ngành nghề ưu tiên thu hút đầu tư, như: sản xuất chế biến nông, lâm sản, lương thực, thực phẩm, may mặc, cơ khí, dệt thổ cẩm...

Xuân về, phố núi lại rộn ràng, lắng đọng trong lời bài hát “Thành phố Hoa Ban” - Sơn La núi rừng Tây bắc đại ngàn đường mới lượn quanh bao đồi núi/Nơi đây xuân về nắng mới ngập tràn rừng xanh yêu thương nên hoa ban càng đẹp xinh/Sơn La, thành phố hoa ban tỏa sáng, bao công trình mới mọc lên kia nhà sàn bên sườn núi/Quê ta điện sáng lung linh, cuộc sống yên vui bên nhau xây tình đoàn kết/Sơn La ơn người trông đào, thắp sáng mãi niềm tin mùa xuân, câu hát dân ca inh lả ơi/ Tự hào thay thành phố Sơn La, thành phố hoa ban... Lời bài hát đem theo biết bao cảm xúc, niềm tự hào của thành phố trẻ hôm nay.