Với mục tiêu xây dựng mô hình công viên nghĩa trang văn minh, hiện đại, thân thiện với môi trường, phù hợp với văn hóa tín ngưỡng của người Việt Nam, đồng thời, thay đổi quan niệm về nghĩa địa truyền thống của người dân, Công ty cổ phần đầu tư Phúc lạc viên Sơn La đã nghiên cứu quy hoạch lựa chọn mô hình nghĩa trang “Công viên tưởng niệm” tại thành phố Sơn La. Đây là một mô hình đảm bảo giữ được cảnh quan môi trường, bảo tồn sinh thái và có giá trị kiến trúc, thuận tiện cho việc chôn cất, thăm viếng của nhân dân các dân tộc.

Một Hội nghị trao đổi thông tin về xây dựng Nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La.

Trước đây, tại Thành phố Sơn La đã xây dựng nghĩa trang nhân dân tại tổ 3, phường Quyết Tâm (còn được gọi là nghĩa trang Bó Ẩn) và đưa vào sử dụng từ năm 1993 theo mô hình nghĩa trang truyền thống với tổng diện tích khoảng 10 ha. Sau nhiều năm khai thác, tuy đã có những chỉnh trang, xây dựng đảm bảo cảnh quan môi trường nhưng sau khi rà soát quỹ đất và sắp xếp mộ chí, diện tích đất an táng còn lại chỉ khoảng trên 10%. Bên cạnh đó, hiện nay số gia đình có nhu cầu hỏa táng khi người thân qua đời ở thành phố Sơn La và các vùng phụ cận tăng cao. Tuy nhiên, toàn bộ các trường hợp hỏa táng đều phải đưa về các tỉnh, thành phố như Hà Nội, Phú Thọ... để thực hiện, mất nhiều thời gian, hao tổn sức khỏe và tài chính của người dân, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro về an toàn giao thông, xuất phát từ những lý do đó, các ngành chức năng của tỉnh đã khảo sát nhiều vị trí, địa điểm để quy hoạch xây dựng mới nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La.

Việc xác định vị trí lập quy hoạch một điểm nghĩa trang mới là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, được tỉnh đặc biệt quan tâm chỉ đạo thực hiện, với mục tiêu: Cụ thể hóa quy hoạch tổng thể hệ thống nghĩa trang nhân dân trên địa bàn tỉnh Sơn La đã được phê duyệt tại Quyết định số 3308 năm 2014 của UBND tỉnh; sử dụng hợp lý và tiết kiệm tài nguyên đất, hoàn thiện chỉ tiêu về hạ tầng kỹ thuật, tiêu chí về môi trường đô thị của thành phố Sơn La... hình thành một nghĩa trang tập trung theo mô hình “công viên tưởng niệm” văn minh, hiện đại, thân thiện với cảnh quan, đảm bảo vệ sinh môi trường, đáp ứng đời sống tâm linh, tín ngưỡng, phù hợp phong tục tập quán địa phương; “công viên tưởng niệm” mới đi vào hoạt động đảm bảo vấn đề an sinh xã hội trong hoạt động an táng, bao gồm cả các loại hình dịch vụ hỏa táng, chăm sóc mộ phần theo nguyện vọng của thân nhân người đã khuất. Bên cạnh đó, có thể quy tập mộ phần từ các nghĩa trang nhỏ lẻ, tự phát đang tồn tại trên địa bàn thành phố thuộc diện phải đóng cửa, di dời do không đảm bảo các tiêu chí theo quy định.

Quyết định 3107/QĐ-UBND ngày 5/12/2017 của UBND tỉnh về việc điều chỉnh, bổ sung vị trí, địa điểm quy hoạch nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La vào Quy hoạch tổng thể hệ thống nghĩa trang nhân dân trên địa bàn tỉnh Sơn La giai đoạn 2012 - 2020, tầm nhìn đến năm 2050, ghi rõ: Phía Bắc giáp núi đá, giáp đất sản xuất của dân cư bản Buổn, phường Chiềng Cơi; phía Đông giáp bãi rác bản Khoan (hiện không hoạt động); phía Tây giáp núi đá và đất quân sự của Bộ CHQS tỉnh. Khu quy hoạch xây dựng  nằm tách biệt trong thung lũng, bốn hướng đều có các dãy núi cao bao quanh; đảm bảo sự yên tĩnh, tâm linh; tầm nhìn từ các hướng đều không gây mất mỹ quan.

Nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La mới có diện tích quy hoạch dự kiến khoảng 40 ha (diện tích lập quy hoạch là 19,81 ha), gồm các hạng mục: Khu địa táng; khu lưu tro; khu tâm linh; khu vực phục vụ nghi lễ truyền thống; công trình công cộng; hệ thống cây xanh công viên; hệ thống hạ tầng kỹ thuật phụ gồm: điện, nước, sân bãi đỗ xe, đường giao thông... Sau khi quy hoạch, xây dựng và đưa vào sử dụng sẽ là khu nghĩa trang tập trung cung cấp các dịch vụ về an táng, hỏa táng người quá cố. Dự kiến, khu nghĩa trang mới sẽ có 2 lò hỏa thiêu (1 lò hoạt động chính thức, 1 lò dự phòng), sử dụng công nghệ tiên tiến của Thụy Điển, quá trình hoạt động không có khói, mùi. Các công trình, dự án này khi đưa vào sử dụng hàng năm đều có cơ quan quản lý về môi trường kiểm tra, giám sát, lấy những mẫu quan trắc về khí thải, nước thải, ảnh hưởng ô nhiễm để so sánh với tiêu chuẩn quy định. Nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La hoàn thành và đi vào sử dụng sẽ đảm bảo mỹ quan, cảnh quan, các yếu tố về môi trường... 

Việc triển khai công bố quy hoạch Dự án nghĩa trang nhân dân thành phố Sơn La tại khu vực Phiêng Khá, bản Buổn đang được các cấp, ngành chức năng tiếp tục đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, tạo sự đồng thuận của nhân dân trong quá trình triển khai thực hiện.