Đẩy mạnh liên kết giúp nông dân giảm chi phí sản xuất, hỗ trợ khoa học kỹ thuật, quản lý chất lượng nông sản để đưa sản phẩm chất lượng cao ra thị trường và bảo đảm đầu ra ổn định. Đó là mục tiêu và phương thức hoạt động của HTX Bích Thao trong lĩnh vực sản xuất cà phê, góp phần giúp nông dân vươn lên thoát nghèo bền vững.

Thực hiện phân loại cà phê chất lượng cao bằng máy tại HTX cà phê Bích Thao.

Tới thăm cơ sở 1 HTX cà phê Bích Thao, tại bản Hoàng Văn Thụ, xã Hua La (Thành phố), ông Nguyễn Xuân Thao, Chủ tịch HTX đang tất bật giao cà phê nhân cho khách hàng. Mời chúng tôi thưởng thức tách cà phê thơm phức, nóng hổi, do chính HTX sản xuất, chế biến theo quy trình khép kín, ông Thao giới thiệu: HTX được thành lập ngày 7/5/2017 với mục đích liên kết những người sản xuất cà phê trên địa bàn Thành phố, phát triển cà phê có hiệu quả, bền vững. Hiện, HTX có 11 thành viên, tổng vốn điều lệ ban đầu là 2,5 tỷ đồng, với diện tích vùng trồng cà phê lên đến 10 ha, sản lượng trung bình cho thu hoạch 120 tấn quả tươi/năm. Bên cạnh đó, HTX còn thu mua sản phẩm của 3.500 ha cà phê của các hộ trong vùng dự kiến khoảng 45.000 - 50.000 tấn quả tươi/vụ để chế biến, sản xuất tại 2 cơ sở gồm: cơ sở 1 tại bản Hoàng Văn Thụ, xã Hua La (Thành phố); cơ sở 2 tại bản Hoa Mai, xã Chiềng Ban (Mai Sơn) quy mô 5.100 m2, công suất 45 tấn/ngày.

HTX đã đầu tư hệ thống chế biến cà phê khép kín từ sơ chế bằng máy tách vỏ cà phê liên hoàn công nghệ cao đến bóc tách vỏ cà phê, phơi sấy, rang xay. Nước thải cà phê được xử lý bằng công nghệ túi khí, bể lọc không gây ô nhiễm nguồn nước ngầm, vỏ cà phê được ủ thành phân bón cho cây trồng. Tuy mới đi vào hoạt động được hơn 1 năm, nhưng các sản phẩm từ cà phê đã sớm được các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước biết đến và ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm như: Công ty Nasan Việt Nam, Công ty cổ phần cà phê Thương Phú, với sản lượng tiêu thụ trung bình từ 7.000 - 10.000 tấn cà phê nhân/năm. Riêng trong quý I/2018, HTX đã xuất khẩu 9 tấn cà phê nhân sang thị trường Đức với sự giám sát của đơn vị nhập khẩu là CT.Classic Caffee Nowak - KG Hum Burg, Đức, với tổng trị giá trên 700 triệu đồng. Dự kiến trong quý II/2018, HTX sẽ cung cấp 95 tấn cà phê nhân cho thị trường Mỹ, Đức với tổng giá trị khoảng 7,4 tỷ đồng.

Để xây dựng thương hiệu cà phê Sơn La, phát triển chiều sâu và bền vững, tạo nguồn thu nhập ổn định cho người trồng cà phê, HTX đã đầu tư máy rang cà phê công nghệ Đức trị giá trên 500 triệu đồng, sản xuất thêm sản phẩm cà phê rang, bột mang thương hiệu HTX cà phê Bích Thao theo tiêu chuẩn châu Âu, cung cấp cho thị trường Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên, thành phố Sơn La... sản lượng tiêu thụ trung bình khoảng 2,5 tấn/năm. Việc HTX thực hiện ký hợp đồng liên kết tiêu thụ nông sản đã giúp nông dân, thành viên yên tâm sản xuất, không lo về đầu ra cho sản phẩm, có thu nhập ổn định và hạn chế được rủi ro. Bên cạnh đó, HTX còn tạo việc làm cho 6-7 lao động thường xuyên với thu nhập bình quân 6 triệu đồng/người/tháng; từ 20 đến 50 lao động thời vụ, với thu nhập bình quân từ 4-4,5 triệu đồng/người/tháng.

Đến thăm khu vườn rộng 4ha của gia đình ông Đinh Mạnh Hà, bản Hoàng Văn Thụ, xã Hua La (Thành phố) khi gia đình ông đang tập trung chăm sóc cà phê chuẩn bị cho niên vụ 2017-2018. Đây là một trong những thành viên của HTX cà phê Bích Thao từ những ngày đầu tiên. Ông Hà cho biết: Gia đình tôi có 4ha cà phê, những năm trước đây, cà phê mỗi năm cho thu hoạch 25 tấn/ha. Tuy nhiên đầu ra không ổn định và thường bị tư thương ép giá, năm 2017, gia đình tôi tham gia vào HTX cà phê Bích Thao, được hướng dẫn sản xuất trồng cà phê theo mô hình VietGAP và từ đó vườn cà phê của gia đình đạt năng suất, chất lượng cao hơn. Bên cạnh đó, HTX còn tìm kiếm và ký kết với các công ty cung ứng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có uy tín, chất lượng, giảm bớt khâu trung gian để cung cấp cho các thành viên sản phẩm tốt nhất. Đến vụ thu hoạch, cà phê được HTX thu mua lại với giá ổn định, bao tiêu sản phẩm nên chúng tôi rất yên tâm sản xuất.

Với vai trò then chốt là đại diện của các thành viên, hộ nông dân ký hợp đồng thu mua, tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp; thúc đẩy các thành viên hợp tác tự nguyện, liên kết giúp nhau sản xuất, HTX cà phê Bích Thao đang phát triển đúng hướng, vừa mở rộng quy mô sản xuất và xuất khẩu sản phẩm cà phê chất lượng cao, vừa tạo việc làm cho con em địa phương, đảm bảo thu nhập ổn định cho thành viên và người lao động, góp phần phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.