Sau gần 1 năm được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, xã Chiềng Đen (Thành phố) đã tập trung giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí. Điển hình là bản Phiêng Nghè với nhiều cách làm thiết thực, hiệu quả để vững tiêu chí về môi trường.

Người dân bản Phiêng Nghè dùng máy cắt cỏ để hạn chế sử dụng thuốc diệt cỏ trong sản xuất.

Từ những ngày đầu xây dựng nông thôn mới, bản Phiêng Nghè thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng gia đình theo tiêu chí “5 không, 3 sạch”, ý nghĩa của bảo vệ môi trường, giữ gìn vệ sinh bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực, hiệu quả. Nội dung, hình thức tuyên truyền việc giữ gìn vệ sinh môi trường được đổi mới bằng nhiều hình thức, như: Truyền thông trực tiếp tại hộ gia đình, thông qua các buổi họp của bản; mỗi tổ chức hội, đoàn thể ở bản đảm nhận một mô hình bảo vệ môi trường. Đồng thời, vận động các hộ dân hạn chế sử dụng thuốc BVTV để tránh tình trạng ô nhiễm môi trường. Đối với việc xử lý rác thải gia đình, do điều kiện địa hình các hộ ở khá xa nhau, không thể thực hiện việc thu gom rác thải tập trung, bản đã vận động các hộ dân tự đào hố rác gia đình, hướng dẫn bà con thực hiện phân loại rác khó phân hủy, như: Túi li lông, chai nhựa... cho vào hố rác riêng để đốt, rác hữu cơ được ủ hoai mục làm phân bón cho cây trồng. Nhờ vậy, bà con đã nâng cao nhận thức và thực hiện đúng theo hướng dẫn. Hàng tuần, các đoàn thể ở bản tổ chức cho đoàn viên, hội viên và nhân dân vệ sinh đường ngõ bản, phát quang bụi rậm, khơi thông cống, rãnh, hoạt động này đã thực sự đi vào nền nếp, tạo hiệu quả tích cực. Ngoài ra, bản còn xây dựng quy ước, hương ước, đưa nội dung về bảo vệ rừng đầu nguồn, không đốt rừng làm nương... vào thực hiện.

Ông Quàng Văn Lẻ, Trưởng bản cho biết: bản Phiêng Nghè có 107 hộ, trên 514 nhân khẩu, 100% đồng bào dân tộc Thái. Cuộc sống của người dân nơi đây chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp, với trên 418 ha đất nông nghiệp, trong đó diện tích trồng ngô có thời điểm tới hơn 150 ha, vì vậy nhu cầu sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp rất cao. Trước đây, do nhận thức của người dân còn hạn chế, lượng bao bì, chai lọ thuốc BVTV đã qua sử dụng rất lớn, người dân vứt bừa bãi trên đường đi, nơi pha thuốc, bờ mương, bờ ruộng. Điều này làm ảnh hưởng lớn đến nguồn nước sinh hoạt cũng như sức khỏe của các hộ dân trên địa bàn.

Ba năm trở lại đây, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh triển khai mô hình bể thu gom rác thải, thuốc BVTV, bản Phiêng Nghè được giao quản lý 1 bể. Vỏ bao bì, chai lọ thuốc sau khi sử dụng được người dân tự giác thu gom vào bể. Người nào không có ý thức, vi phạm bỏ bừa bãi ngoài đồng sẽ bị tổ bảo vệ của bản nhắc nhở, phê bình. Từ đó, ý thức, trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ môi trường được nâng lên, đồng ruộng không còn thấy vỏ chai, lọ, bao thuốc BVTV vứt bừa bãi như trước. Đặc biệt, người dân cũng cảm thấy an toàn hơn vì không lo giẫm phải chai, lọ thuốc BVTV. Nhiều hộ dân đã mua máy cắt cỏ cầm tay để hạn chế việc sử dụng thuốc diệt cỏ.

Chị Lường Thị Chaư cho biết: Nhà tôi có 3 ha, trong đó gần 2 ha trồng ngô. Từ năm 2016 đến nay, đã chuyển thêm hơn 1 ha sang trồng cây mận hậu, mận tam hoa, xoài. Năm nay, từ tiền bán mận, nhà tôi mua được 1 chiếc xe máy, 1 tủ lạnh và sắm thêm 1 máy cắt cỏ để hạn chế việc sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp.

Từ công tác tuyên truyền, vận động, đôn đốc đến từng hộ, người dân bản Phiêng Nghè đã hình thành ý thức giữ gìn vệ sinh chung, 100% hộ dân đã có hố xử lý rác, 50% số hộ dân của bản đã mua máy cắt cỏ để hạn chế sử dụng thuốc BVTV, phong trào nhà sạch, ngõ sạch được duy trì hàng tuần. Đến bản Phiêng Nghè dễ dàng nhận thấy không khí trong lành, môi trường xanh, sạch được người dân duy trì và thực hiện.