Những năm qua, trung bình một năm, xã Bản Lầm, huyện Thuận Châu đều có hơn 10 trường hợp tảo hôn. Cấp ủy, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để hạn chế, ngăn ngừa tình trạng tảo hôn, góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tảo hôn là do trẻ chưa thành niên được tiếp cận sớm với mạng xã hội; ảnh hưởng phong tục, tập quán; muốn gia đình có thêm lao động... Tảo hôn dẫn đến các cặp vợ chồng trẻ con sống phụ thuộc bố mẹ, sớm phải gánh vác trách nhiệm gia đình khi chưa có đủ khả năng nên cuộc sống thêm khó khăn... Nhiều đứa trẻ sinh ra trong gia đình tảo hôn không được chăm sóc đầy đủ về tinh thần và thể chất; có trường hợp không được khai sinh hoặc phải đăng ký khai sinh dưới dạng không xác định được bố, ảnh hưởng các quyền lợi bảo hiểm y tế khi ốm đau, bệnh tật...

Ông Lò Văn Phượng, cán bộ chuyên trách dân số, Trạm Y tế xã, cho biết: Ngày 17/10 vừa qua, Trạm tiếp nhận sản phụ là cháu L.T.T, bản Pùa, 17 tuổi, sinh con lần đầu; một số trường hợp tảo hôn mang thai ngoài ý muốn khi còn ngồi trên ghế nhà trường hoặc do gia đình không cho phép kết hôn, nhưng các cháu bỏ học về sống chung, sau đó mang thai để được gia đình chấp thuận. Theo thống kê, 9 tháng đầu năm, xã có 12 trường hợp tảo hôn.

Giảm thiểu tình trạng tảo hôn, cấp ủy, chính quyền xã đã chỉ đạo Trạm Y tế xã, các tổ chức đoàn thể và trường học trên địa bàn đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách dân số - KHHGĐ, Luật Hôn nhân và Gia đình. Trong các buổi tuyên truyền, lấy dẫn chứng các trường hợp tảo hôn ở xã, ở bản phân tích cho bà con hiểu rõ hơn về hệ lụy của tảo hôn. Các bản đưa nội dung không tảo hôn, không kết hôn cận huyết thống vào quy ước, hương ước của bản để bà con thực hiện. Vận động các gia đình cho con em đi học để nâng cao dân trí, hiểu rõ hơn về hệ lụy của tảo hôn, từ đó tự nguyện không vi phạm chính sách dân số... Từ đầu năm đến nay, Trạm Y tế xã đã tổ chức 9 cuộc tuyên truyền cho hơn 500 lượt người; 12 buổi tư vấn, tuyên truyền, vận động hộ gia đình không để con em tảo hôn; phát hàng trăm lượt bài tuyên truyền trên loa truyền thanh của xã, bản về hệ lụy của việc tảo hôn, kết hôn cận huyết thống.

Ông Cà Văn Tân, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: Xã chú trọng phát huy vai trò của những người có uy tín trong cộng đồng để tuyên truyền, vận động và rà soát những trường hợp có nguy cơ tảo hôn để thuyết phục. Mời các gia đình đó lên trụ sở UBND xã để tuyên truyền giáo dục. Chỉ đạo Trạm Y tế xã phối hợp với Trường TH và THCS Bản Lầm tổ chức các hoạt động ngoại khóa về tảo hôn và những hệ lụy, cung cấp kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên để học sinh nhận thức được tác hại của tảo hôn.

Bản Lằm có 176 hộ dân, trong đó nhiều hộ gia đình có con em trong độ tuổi vị thành niên, thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao tảo hôn. Ông Hà Văn Cường, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản, cho biết: Bản đã đưa nội dung không tảo hôn vào quy ước, hương ước của bản. Trong đó quy định hộ nào vi phạm sẽ không được ưu tiên vay nguồn vốn ưu đãi từ các Ngân hàng và không được đánh giá, xếp loại là gia đình văn hóa trong năm. Đồng thời, tổ chức tuyên truyền lồng ghép thực hiện chính sách dân số trong các cuộc họp bản, sinh hoạt nhóm liên gia tự quản để bà con thực hiện. 9 tháng qua, bản chỉ có 2 trường hợp tảo hôn.

Gia đình chị Lò Thị Mai, bản Hiềm, có 2 con gái đang học lớp 9 và lớp 10. Chị Mai chia sẻ: Tôi thường xuyên tâm sự, động viên các con cố gắng học tập tốt, khi hoàn thành việc học, có công việc ổn định mới lập gia đình. Gia đình tôi tạo mọi điều kiện để các con được ăn học đầy đủ, giúp các cháu có động lực phấn đấu xây dựng tương lai tốt đẹp.

Với mục tiêu hạn chế, tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn, thời gian tới, cấp ủy, chính quyền xã Bản Lầm tiếp tục đổi mới nội dung, đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, vận động về hậu quả, tác hại của tảo hôn, giúp nhân dân được tiếp cận với các thông tin, kiến thức pháp luật. Tổ chức cho nhân dân ký cam kết không vi phạm các quy định về chính sách dân số. Duy trì hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dân số ở các bản, nhất là bản vùng cao, nắm tình hình các gia đình có con vị thành niên để tuyên truyền, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm... góp phần nâng cao chất lượng dân số, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn xã.