Những năm qua, được sự đầu tư của Nhà nước, cùng với sự đóng góp của nhân dân nên các công trình thủy lợi, như: Phai, đập và hệ thống kênh mương dẫn nước tưới tiêu ở các xã trên địa bàn huyện Sông Mã được đầu tư xây dựng, phát huy hiệu quả, bảo đảm cung cấp nước phục vụ sản xuất.

Thi công đập thủy lợi bản Ỏ, xã Mường Sai (Sông Mã). 

Theo thống kê, trên địa bàn huyện Sông Mã hiện có 317 công trình thủy lợi, trong đó 149 công trình được đầu tư xây dựng kiên cố, 168 công trình phai tạm, phục vụ tưới tiêu cho 3.971 ha đất sản xuất nông nghiệp và nuôi thủy sản. Để phát huy hiệu quả tưới tiêu của các công trình thủy lợi, huyện đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình thủy lợi - Chi nhánh tại Sông Mã, các tổ thủy nông cơ sở vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào toàn dân làm thủy lợi; đóng góp vật liệu, ngày công tu sửa, nạo vét khơi thông hệ thống thủy lợi, đảm bảo cung cấp nước phục vụ sản xuất. Hiện nay, toàn huyện có 219 tổ thủy lợi thực hiện điều tiết nước phục vụ sản xuất nông nghiệp; sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng các công trình thủy lợi và tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bảo vệ các công trình, không vứt rơm rạ, rác thải ra các công trình, không xây dựng nhà cửa lấn chiếm hành lang mương phai. Sau mỗi vụ thu hoạch lúa, huy động nhân dân nạo vét kênh mương, đảm bảo nước tưới luân canh gối vụ. Đặc biệt từ đầu năm đến nay, trước diễn biến bất thường của thời tiết, huyện đã huy động hơn 16.000 công lao động nạo vét, phát dọn, khơi thông hơn 320 km kênh mương, sửa chữa 146 công trình thủy lợi. Tuy nhiên, vụ xuân năm nay, do hạn hán kéo dài, nguồn nước chỉ cung cấp đủ cho gần 1.000 ha lúa (chiếm khoảng 60% ha diện tích lúa xuân). Những xã bị hạn hán, như: Chiềng Khương, Chiềng Khoong, Nà Nghịu, Chiềng Sơ, Chiềng En, Huổi Một, Mường Hung... Huyện đã rà soát, đánh giá nguồn nước hiện có, xác định rõ khu vực thiếu nước, khu vực có nguy cơ thiếu nước, thông tin kịp thời tình hình hạn hán để người dân biết mà chủ động bố trí sản xuất và phòng chống hạn; hướng dẫn bà con sử dụng máy bơm nước từ giếng khoan, khai thác hiệu quả lượng nước còn lại tại các hồ chứa nước để cung cấp cho sản xuất. Những diện tích còn lại không có khả năng gieo cấy, huyện khuyến cáo người dân chuyển đổi sang trồng các loại cây ngắn ngày có khả năng chịu hạn, như: ngô, lạc, đậu tương... Mặt khác, chỉ đạo các đơn vị quản lý thủy nông, chính quyền các xã và nông dân thực hiện tốt việc điều tiết và sử dụng tiết kiệm lượng nước phục vụ sản xuất.

Ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Mã, cho biết: Do thời tiết nắng hạn kéo dài, việc chống hạn cho cây trồng gặp nhiều khó khăn, nên vai trò của các công trình thủy lợi, đập, phai chứa nước và các tuyến kênh mương thủy lợi nội đồng hết sức quan trọng. Cùng với khai thác hiệu quả các công trình thủy lợi hiện có, huyện đang tiếp tục huy động tối đa nguồn lực để đầu tư xây dựng, sửa sữa các công trình, đảm bảo cung cấp nước phục vụ sản xuất. Đồng thời, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với các xã đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức người dân, tham gia quản lý và bảo vệ các công trình thủy lợi.