Sau 10 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn của các xã trên địa bàn huyện Quỳnh Nhai đã có nhiều thay đổi tích cực, kinh tế - xã hội phát triển toàn diện, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên.

Một góc nông thôn mới xã Chiềng Khoang (Quỳnh Nhai).

Chúng tôi về xã Chiềng Khoang, xã thứ 5 của Quỳnh Nhai được công nhận đạt chuẩn NTM vào đầu năm 2020. Từ vùng đất còn nhiều khó khăn, nhờ phát huy tinh thần đoàn kết, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của địa phương, chương trình xây dựng NTM đã tiếp thêm luồng sinh khí mới, tạo động lực giúp người dân Chiềng Khoang có điều kiện phát triển sản xuất, tăng thu nhập, xóa đói giảm nghèo. Ông Lò Văn Nghĩa, Chủ tịch UBND xã chia sẻ: Trong quá trình xây dựng NTM, xã đã huy động được hơn 121 tỷ đồng, trong đó, Nhà nước hỗ trợ trên 110 tỷ đồng, còn lại là nhân dân đóng góp. Toàn xã đã hoàn thành trên 21 km đường giao thông nông thôn, hơn 15 km kênh mương, 14 đập được xây dựng kiên cố, đảm bảo đủ nước tưới tiêu cho 349 ha đất sản xuất nông nghiệp. Thu nhập bình quân đạt 32,7 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 9,2%... Mừng nhất là, bà con đều hiểu, xây dựng NTM là cho người dân, vì thế, mọi người bảo nhau cố gắng giữ vững và phát huy những kết quả đã đạt được.

Là một trong những huyện nghèo thuộc Nghị quyết số 30a của Chính phủ, năm 2010, Quỳnh Nhai bước vào thực hiện xây dựng NTM với xuất phát điểm thấp, cùng với địa hình chia cắt mạnh; sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, manh mún; đời sống nhân dân khu vực nông thôn gặp nhiều khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo cao. Bởi vậy, Quỳnh Nhai xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ quan trọng, tạo đà phát triển kinh tế - xã hội địa phương, là động lực đổi thay diện mạo vùng nông thôn. Huyện đã chủ động triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó, tiến hành lập quy hoạch và xây dựng đề án trên cơ sở thế mạnh từng vùng, bám sát các tiêu chí NTM. Các thành viên trong Ban Chỉ đạo xây dựng NTM về các xã nắm bắt tình hình, tìm hiểu lợi thế từng vùng, từng xã, từ đó chỉ đạo các xã có phương án thực hiện các tiêu chí hiệu quả nhất. Đặc biệt, là huyện trọng tâm thực hiện Dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La, do đó hệ thống đường giao thông nông thôn, hệ thống điện sinh hoạt, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa bản, các trụ sở đơn vị hành chính ở tất cả các xã trên địa bàn huyện đều được đầu tư đồng bộ; nguồn lực đầu tư cho hỗ trợ phát triển sản xuất được phát huy hiệu quả, đã giúp huyện cơ bản hoàn thành các tiêu chí liên quan đến đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và tiêu chí về thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn các xã.

Nổi bật trong xây dựng NTM ở Quỳnh Nhai là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của nhân dân. Từ năm 2010 đến nay, Quỳnh Nhai đã huy động được hơn 502 tỷ đồng xây dựng NTM, trong đó, nguồn vốn của Trung ương, địa phương hơn 434 tỷ đồng, còn lại huy động từ nhân dân đóng góp. Từ nguồn vốn đó, đã đầu tư xây dựng 584 công trình đường giao thông, điện, thủy lợi,  nhà văn hóa, chợ, trường lớp học, trạm y tế... Đặc biệt, thực hiện chính sách của tỉnh về xây dựng đường giao thông nông thôn, với phương châm “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”, giai đoạn 2010 - 2019, huyện được 913 tuyến đường giao thông nông thôn bằng bê tông, tổng chiều dài là 123 km, kinh phí thực hiện hơn 86 tỷ đồng (ngân sách nhà nước hỗ trợ gần 27 tỷ đồng, nhân dân đóng góp gần 60 tỷ đồng).

Cùng với đó, huyện đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị để nâng cao giá trị gia tăng. Đồng thời, khai thác tiềm năng, lợi thế trong việc phát triển thủy sản gắn với du lịch sinh thái lòng hồ thủy điện Sơn La, góp phần nâng cao đời sống cho nhân dân. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, huyện Quỳnh Nhai đã trở thành “điểm sáng” trong xây dựng NTM của tỉnh. Đến nay, toàn huyện đạt 152 tiêu chí, bình quân đạt 13,7 tiêu chí/xã; có 5/11 xã, gồm: Mường Chiên, Chiềng Bằng, Mường Giàng, Pá Ma Pha Kinh, Chiềng Khoang đạt chuẩn NTM; đời sống người dân ngày càng được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 17,1%. Đặc biệt, huyện đã được Chính phủ phê duyệt đưa ra khỏi danh sách các huyện nghèo theo Nghị quyết 30a.

Tại Đại hội Đảng bộ huyện Quỳnh Nhai, lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã xác định phấn đấu xây dựng huyện Quỳnh Nhai đạt chuẩn nông thôn mới là một nội dung quan trọng nằm trong chủ đề Đại hội. Để hiện thực hóa được mục tiêu này, Đảng bộ huyện tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo việc phát triển một số lĩnh vực sản xuất trọng tâm, như: nuôi thủy sản trên lòng hồ, trồng cây ăn quả trên đất dốc, trồng rừng, phát triển du lịch lòng hồ... nâng cao thu nhập cho người dân, tạo cơ sở để thực hiện tiêu chí xây dựng NTM. Đồng thời, quan tâm phát triển văn hoá, giáo dục nâng cao đời sống mọi mặt của đồng bào các dân tộc trong huyện, phấn đấu trở thành huyện NTM vào năm 2025.