Ngày đầu năm, trên bản Phiêng Cài là màu trắng tinh khôi của hoa mận, màu xanh bạt ngàn của cây chè, chanh leo trải khắp sườn đồi, xen lẫn là những nếp nhà của đồng bào dân tộc Mông bình yên. Với sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, diện mạo nông thôn cũng như đời sống của người dân Phiêng Cài đã và đang từng ngày có những đổi thay tích cực.

Là bản biên giới của xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu, đến Phiêng Cài hôm nay, không còn cảnh đi bộ cả tiếng đồng hồ leo đèo, vượt dốc, mà thay vào đó là tuyến đường bê tông trải dài uốn lượn theo sườn núi, hai bên là những cành hoa đào, hoa mận đã nở rộ. Ông Tráng Láo Sử, người uy tín của bản vui vẻ kể: Phiêng Cài được thành lập từ năm 1992, trước đây, người dân chỉ quen với trồng ngô, khoai, sắn, nhưng chẳng được bao nhiêu tiền, cứ thu hoạch xong thì nhà cũng trống trơn, gần như gia đình nào cũng bị cái đói, cái nghèo đeo bám. Những năm gần đây, bà con trong bản đã biết áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, lựa chọn những cây trồng, vật nuôi phù hợp để đưa vào sản xuất nên cuộc sống của người dân trong bản đã ấm no hơn trước rất nhiều.

 Phiêng Cài giáp với cụm bản Pa Háng - Huổi Hiềng, huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn (nước CHDCND Lào), bản có 92 hộ, 100% là người dân tộc Mông sinh sống, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp. Để hỗ trợ người dân thay đổi phương thức sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, năm 2017, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập đã đưa cây chanh leo về bản cho bà con trồng thử nghiệm. Được cán bộ, chiến sĩ đến tận vườn hướng dẫn bà con cách chăm sóc, thu hoạch và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm. Thấy trồng chanh leo có thu nhập cao, các hộ trong bản đã tích cực tham gia trồng và mở rộng diện tích cây chanh leo.

Ông Tráng A Tủa, Trưởng bản Phiêng Cài, cho biết: Năm 2022, huyện Mộc Châu đã hỗ trợ hơn 4.000 gốc chanh leo cho 43 hộ dân trong bản và giúp đỡ của Đồn Biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập, cả bản đã trồng gần 31 ha cây chanh leo, 25 ha mận, 30 ha cây lê, 31 ha chè. Hiện nay, nhân dân trong bản đang thu hoạch chanh leo, nhờ áp dụng kỹ thuật vào chăm sóc nên năng suất trung bình đạt 15 tấn quả/ha, nhiều hộ có thu nhập từ 100-150 triệu đồng/năm từ loại cây trồng này. Giờ trong bản chỉ còn 8 hộ nghèo theo tiêu chí mới.

Đến thăm vườn chanh leo của gia đình ông Tráng Láo Tú, một trong những hộ đầu tiên trồng chanh leo của bản. Ông Tú, cho biết: Được huyện và Đồn biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập hỗ trợ giống, phân bón và kỹ thuật chăm sóc cây chanh leo, gia đình tôi đã chuyển hơn 7.000 m² đất nương sang trồng chanh leo. Hiện nay, gia đình tôi đã mở rộng diện tích trồng chanh leo lên hơn 1 ha, năng suất đạt gần 15 tấn/ha, với giá bán trung bình 10.000 đồng/kg, giúp gia đình có thu nhập 150 triệu đồng/năm từ cây chanh leo.

Cuộc sống ngày càng được cải thiện, người dân trong bản sẵn sàng hiến đất, góp công, góp tiền làm đường với số tiền 2,4 triệu đồng/nhân khẩu. Nhờ đó, năm 2018, cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, các hộ dân trong bản đã đóng góp hơn 1,2 tỷ đồng làm tuyến đường bê tông nội bản dài hơn 2,6 km. Năm 2022, người dân trong bản tiếp tục đóng góp hơn 50 triệu đồng làm hệ thống điện chiếu sáng dài hơn 1,8 km giúp cho việc đi lại, giao thương hàng hóa của người dân trong bản thuận tiện hơn.

Ban quản lý bản còn phối hợp với Đồn Biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập và Công an xã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư; tham gia giữ gìn an ninh trật tự ở địa bàn, tích cực tham gia đấu tranh tố giác, phát giác tội phạm; chấp hành tốt các quy định của pháp luật, quy chế khu vực biên giới. Hàng tháng, bản tổ chức phát quang đường biên, cột mốc; phân công lực lượng thường xuyên kiểm tra đường biên giới, các cột mốc, khi phát hiện các vấn đề bất thường xảy ra sẽ kịp thời báo cho chính quyền địa phương và Đồn Biên phòng Cửa khẩu Lóng Sập để phối hợp giải quyết. Nhờ vậy, tình hình an ninh trật tự ở bản dần ổn định, không còn tình trạng buôn bán, vận chuyển ma túy.

Kinh tế phát triển, bản làng “thay da, đổi thịt”, đời sống người dân ở Phiêng Cài ngày càng no ấm, góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, củng cố hệ thống chính trị, mang lại sự bình yên, ấm no nơi vùng cao biên giới.