Thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc, xã Bắc Phong (Phù Yên) đã phối hợp với Hợp tác xã sả Java Bắc Phong, Công ty TNHH Bảo Lâm tuyên truyền, vận động bà con chuyển sang trồng cây sả, cung cấp nguyên liệu để chiết xuất tinh dầu, bước đầu mang lại hiệu quả, góp phần tăng thu nhập cho người dân địa phương.

Người dân xã Bắc Phong (Phù Yên) trao đổi kinh nghiệm trồng, chăm sóc cây sả Java.

Trong gần 1 năm triển khai mô hình, hợp tác xã sả Java Bắc Phong, Công ty TNHH Bảo Lâm đã cung ứng cây giống theo hình thức trả chậm và  hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc cho các hộ tham gia mô hình. Đồng thời, ký hợp đồng thu mua sản phẩm theo giá thị trường với cam kết từ 1,6 triệu đồng/tấn trở lên. Cây sả có khả năng thích nghi trong điều kiện thời tiết khô hạn, dễ trồng và tốn ít công chăm sóc, trồng một lần nhưng cho thu hoạch liên tục 5-7 lần/năm và lưu gốc liên tục từ 5-6 năm liền.

Ông Đinh Văn Ưng, Bí thư Đảng ủy xã Bắc Phong, cho biết: Cây sả thích hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng và phương thức canh tác của người dân xã Bắc Phong. Đến nay, toàn xã đã chuyển đổi gần 80 ha đất nương sang trồng cây sả lấy tinh dầu, với trên 100 hộ dân của bản Bưa Đa, Bó Vả và Bắc Băn tham gia. Từ tháng 11/2019 đến nay, tổng sản lượng thu hoạch lá sả đạt trên 50 tấn, trị giá hơn 90 triệu đồng.

Để tiêu thụ sản phẩm cho bà con, năm 2019, Công ty TNHH Bảo Lâm và Hợp tác xã sả Java Bắc Phong đã đầu tư xây dựng 2 lò chưng cất tinh dầu, kho chứa nguyên liệu ở bản Bưa Đa và Bó Vả, với tổng vốn đầu tư trên 400 triệu đồng, công suất chế biến từ 10-12 tấn lá sả/ngày/lò, tỷ lệ tinh dầu đạt từ 6,5 - 8 lít/tấn. Lá sả sau khi chưng cất tinh dầu được dùng làm nguyên liệu đốt lò, vừa tiết kiệm chi phí lại không gây ô nhiễm môi trường. Tất cả sản phẩm tinh dầu sả đều được hợp tác xã, Công ty cung ứng cho các đơn vị thu mua tại Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hải Dương... sử dụng làm dược liệu và xuất khẩu, hoặc đóng chai phục vụ thị trường trong và ngoài tỉnh.

Dẫn chúng tôi đi thăm khu trồng sả sắp đến kỳ thu hoạch, chị Đinh Thị Thế, Trưởng bản Bắc Băn, phấn khởi: Là khu vực có khí hậu khô nóng, đất đai cằn cỗi, nên trước đây bà con trong bản chỉ trồng cây ngô, sắn cho thu nhập thấp. Tháng 4/2019, thực hiện mô hình liên kết với hợp tác xã sả Java Bắc Phong và Công ty TNHH Bảo Lâm, bản có 32 hộ tham gia trồng hơn 35 ha để cung cấp nguyên liệu chiết xuất tinh dầu. Sau gần 1 năm triển khai mô hình, 100% hộ trồng sả đã cho thu hoạch lá, trung bình 2,5 - 3,5 tấn lá/ha/lần cắt, với giá bán trung bình từ 1,6 - 1,8 triệu đồng/tấn, như vậy 1 ha sả cho thu nhập từ 5 - 5,5 triệu đồng/lần cắt, cao hơn nhiều lần trồng ngô, sắn trước đây. Gia đình tôi trồng 3 ha, đã thu hoạch 2 lứa đầu tiên, sản lượng hơn 6 tấn lá, thu  gần 10 triệu đồng. Tới đây, gia đình sẽ tiếp tục trồng thêm 1 ha nữa.

Để đảm bảo cung cấp nguyên liệu cho hợp tác xã sả Java Bắc Phong, Công ty TNHH Bảo Lâm, thời gian tới, người dân xã Bắc Phong mong muốn các cấp, các ngành quan tâm, khảo sát, quy hoạch mở rộng vùng nguyên liệu, đăng ký thương hiệu sản phẩm tinh dầu sả Bắc Phong, giúp người dân yên tâm mở rộng diện tích sản xuất, nâng cao thu nhập.