Thời gian qua, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Cư trú về việc sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy hết giá trị sử dụng sau ngày 31/12/2022, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự.

Tiện ích khi bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy

Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 104/2022/NĐ-CP ngày 21/12/2022 về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công (Nghị định 104), UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương tổ chức rà soát, đề xuất bãi bỏ, sửa đổi các quy định yêu cầu xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú trong giải quyết thủ tục hành chính, giao dịch dân sự. Chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công phải nắm vững và thực hiện nghiêm túc quy định về khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công theo quy định, nghiêm cấm không yêu cầu công dân xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.

Đồng thời, tập trung hoàn thành việc kiểm tra, kết nối hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để triển khai ứng dụng, khai thác thông tin công dân phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến về quy định sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng từ ngày 01/01/2023 và việc sử dụng các phương thức thay thế trong thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự để người dân biết, thực hiện, giám sát.

Đến nay, các đơn vị, địa phương đã thực hiện nghiêm túc các quy định, nhiệm vụ được giao theo lộ trình. Tỉnh đã hoàn thành việc kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh, tổ chức tập huấn cho cán bộ một cửa các cấp cách thức tra cứu, khai thác thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, các quy định của Nghị định 104.

Tại bộ phận một cửa, đội ngũ cán bộ các cấp đã cơ bản nắm vững và hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng VneID mức 1 để sử dụng thực hiện tra cứu dịch vụ công. Công tác tuyên truyền được tập trung đẩy mạnh, tại các địa điểm tiếp công dân đã dán tài liệu tuyên truyền công khai để nhân dân biết, không cung cấp giấy tờ xác nhận thông tin về cư trú khi thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công; thiết lập đường dây nóng của Tổ công tác thực hiện Đề án 06/CP cấp tỉnh, huyện, xã để tiếp nhận, giải quyết, xử lý các khó khăn, vướng mắc của công dân… 

Có mặt tại Bộ phận một cửa phường Chiềng Lề, Thành phố vào đầu giờ làm việc, đã có khá đông công dân đến đăng ký thủ tục hành chính. Theo quan sát của phóng viên, các cán bộ của bộ phận đã chủ động tra cứu, khai thác thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, không yêu cầu công dân xuất trình các loại giấy tờ chứng minh thông tin về cư trú.

Anh Hoàng Trung Anh, tổ 3, phường Chiềng Lề, chia sẻ: Tôi đến làm thủ tục đăng ký khai sinh cho con, quy trình thực hiện đã đơn giản hơn trước đây rất nhiều khi thông tin cá nhân của tôi được khai thác trực tiếp từ hệ thống, tôi không cần cung cấp giấy tờ, tài liệu chứng minh thông tin bản thân.

Chị Nguyễn Thị Hải Hoài, cán bộ Tư pháp - Hộ tịch, phường Chiềng Lề, cho biết: Từ khi hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh đã kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, chúng tôi có thể tra cứu trực tiếp thông tin của công dân để xác thực nhân thân và ghi nhận vào hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính, không cần yêu cầu công dân phải cung cấp giấy tờ, tài liệu chứng minh nhân thân, giảm bớt thành phần hồ sơ lưu trữ, rất thuận tiện cho người dân cũng như cơ quan giải quyết thủ tục hành chính.

Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc

Tuy nhiên, triển khai Nghị định 104 vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc, nhất là với ở những xã vùng III, vùng sâu, vùng xa, do nhận thức của nhân dân chưa đồng đều, thông tin cá nhân còn sai lệch, hiểu biết và khả năng ứng dụng công nghệ còn hạn chế. Các văn bản pháp luật là căn cứ để giải quyết thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý nhà nước của một số bộ, ngành chưa được sửa đổi, bổ sung; hạ tầng thông tin, viễn thông tại một số xã vùng sâu, vùng xa chưa đáp ứng với yêu cầu…

Chiềng Công là xã vùng III đặc biệt khó khăn của huyện Mường La; nằm cách trung tâm huyện 38 km. Ông Mùa A Lụ, Chủ tịch UBND xã, cho biết: Khi thực hiện quy định bỏ sổ hộ khẩu giấy, xã gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ nhân dân có điện thoại thông minh chỉ chiếm khoảng 30% dân số xã. Vì vậy, cán bộ công chức khi tiếp nhận sẽ phải làm thay, vừa nhập dữ liệu khai báo giúp nhân dân vừa xử lý kết quả, thời gian vì thế sẽ kéo dài gấp hai đến ba lần. Mặt khác, đường truyền thường xuyên bị lỗi, nên việc giải quyết thủ tục hành chính đôi khi bị tắc nghẽn, trung bình cứ 100 hồ sơ thì mất 20-30 hồ sơ thủ tục phải chời đợi. Cán bộ ở bộ phận một cửa của xã phải giải thích cho bà con hiểu và hôm sau mới đến nhận kết quả thủ tục hành chính. 

Thượng tá Phạm Thanh Tâm, Trưởng phòng Cảnh sát QLHC về TTXH, cho biết: Chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu tỉnh chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường khai thác, sử dụng hiệu quả thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công; tiếp tục rà soát, tái cấu trúc lại quy trình nghiệp vụ, hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân. Đồng thời, công bố, công khai trên truyền thông để nhân dân biết, thực hiện.Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân đăng ký, kích hoạt tài khoản định danh điện tử, khai thác các tiện ích trên ứng dụng VNeID, tích cực thực hiện các dịch vụ công trực tuyến…

Quy định về bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy liên quan trực tiếp đến nhiều ngành, lĩnh vực và đời sống hàng ngày của người dân. Rất cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận, thực hiện các dịch vụ công, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, góp phần phát triển chính phủ số, công dân số.