Một tháng nay, gia đình ông Nguyễn Văn Minh, bản Tạng Phát phải mua nước sinh hoạt với giá từ 40.000-60.000 đồng/m³. Ông Minh cho biết: Gia đình tôi đã đầu tư xây bể 16m³ và khoan giếng để lấy nước. Mùa khô năm ngoái, lượng nước giếng khoan xuống thấp nhưng vẫn đủ để gia đình dùng. Năm nay, nắng nóng kéo dài, giếng khoan khô cạn từ giữa tháng 4, gia đình chỉ có 2 người nhưng đã phải mua 14 m³ nước với tổng số tiền 600 nghìn đồng phục vụ sinh hoạt. Cả 255 hộ bản Tạng Phát cũng trong tình trạng tương tự như nhà tôi.

Người dân phải mua từng khối nước phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày

Còn bản Hưng Nhân được đầu tư hệ thống nước sinh hoạt kéo về từ xã Phổng Lái cuối năm 2020, nhưng cũng không khá hơn. Do đường ống dẫn nước xa, công suất thấp, bình thường chỉ cung cấp đủ cho 6-7 hộ ở phía đầu nguồn, còn các hộ phía cuối nguồn không lấy được nước sinh hoạt. Hơn 1 tháng nay, không có nước sạch về, toàn bộ 156 hộ bản Hưng Nhân đều phải mua nước về dùng.

Dẫn chúng tôi xem bể nước khô đáy, chị Nguyễn Thị Duyên, bản Hưng Nhân, than thở: Tình trạng thiếu nước sinh hoạt xảy ra trong mùa khô nhiều năm nay. Gia đình tôi có 4 người, mỗi tháng phải mua khoảng 15 m³ nước mới đủ dùng, mất gần 1 triệu đồng. Chúng tôi đã đầu tư đào ao, lót bạt để tích nước phục vụ chăn nuôi và trồng trọt. 

Người dân bản Hưng Nhân xã Chiềng Pha lót bạt xuống ao để trữ nước phục vụ sản xuất, chăn nuôi

Là hộ chuyên kinh doanh hàng tạp hóa và giết mổ gia súc, trung bình mỗi tháng gia đình chị Hoàng Thị Lan, bản Hưng Nhân phải mua gần 30 m³ nước với tổng số tiền 1,2 triệu đồng. Chị Lan phản ánh: Công trình cấp nước sinh hoạt từ xã Phổng Lái kéo về được đầu tư và đưa vào hoạt động được 6 tháng, nhưng nước mới chảy về nhà tôi tổng cộng được khoảng 18 m³ không đủ dùng. Tôi mong Nhà nước quan tâm đầu tư nâng cấp công trình cấp nước sinh hoạt hiệu quả cho người dân.

Người dân bản Hưng Nhân dùng các vật dụng để tích trữ nước

Hiện trên địa bàn xã Chiềng Pha có 3 hộ gia đình sử dụng xe tải chở nước bán với giá 300 nghìn đồng/xe 7m³ nước, 205 nghìn đồng/xe 6 m³ nước. Mặc dù nhu cầu mua nước sinh hoạt tăng cao, nhưng mỗi ngày, cũng chỉ có 7 xe nước được bán cho người dân do nguồn nước ít. 

Ông Lò Văn Thuận, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Pha cho biết: Nước sinh hoạt của người dân trên địa bàn xã chủ yếu lấy từ các giếng đào, giếng khoan và hệ thống cấp nước sinh hoạt từ xã Phổng Lái. Các bản: Hưng Nhân, Tạng Phát, TĐC Quỳnh Thuận, Chiên Luông Mai thường xuyên thiếu nước sinh hoạt vào mùa khô. Năm nay, tình trạng thiếu nước sinh hoạt ở các bản lại trở nên gay gắt. Xã đã kiến nghị với huyện tìm giải pháp giúp người dân khắc phục tình trạng thiếu nước sinh hoạt; tuyên truyền nhân dân sử dụng nước tiết kiệm, đúng mục đích và triển khai nạo vét giếng đào; vận động người dân có giếng khoan chia sẻ nguồn nước cho những hộ không có nước dùng... 

Hạn hán kéo dài cũng đã ảnh hưởng không nhỏ tới diện tích hoa màu của người dân. Theo thống kê, vụ lúa xuân năm nay toàn xã chỉ cấy được 21/35 ha, diện tích đất còn lại chuyển sang trồng ngô phục vụ chăn nuôi nhưng nhiều diện tích ngô đang chết khô và hơn 2ha chè bị cháy lá; nhiều ao bị cạn nước...

Diện tích ngô của người dân bản Heo trại bị khô hạn không phát triển được 

Gần 2 ha chè của người dân bản Sai bị cháy lá do nắng hạn kéo dài

Trước kiến nghị của người dân xã Chiềng Pha, UBND huyện Thuận Châu đã thành lập tổ công tác đến phối hợp cùng UBND xã nghiên cứu, khảo sát, đề xuất phương án xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt tập trung để cấp cho các hộ dân trên địa bàn. Trong khi chờ đợi công trình được đầu tư xây dựng thì nhiều hộ dân trên địa bàn xã Chiềng Pha vẫn đang phải mua nước sinh hoạt!  

Ao cá của người dân Tạng Phát bị khô cạn.