Viện Kiểm sát nhân dân hai cấp trong tỉnh luôn quan tâm thực hiện công tác kiến nghị đối với Tòa án nhân dân hai cấp và các cơ quan hữu quan trong việc khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật, góp phần đảm bảo sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật.

Năm 2024, ngành Kiểm sát nhân dân xác định công tác kiểm sát việc giải quyết vụ việc dân sự, hành chính là một trong hai nhiệm vụ trọng tâm, đột phá. Trên cơ sở đó, Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh đã rà soát, liệt kê từng nhóm nhiệm vụ cụ thể, chú trọng đề ra kế hoạch, giải pháp thực hiện, đề ra chỉ tiêu cụ thể đối với công tác kiến nghị.

Bà Hoàng Thị Xuân, Phó Viện trưởng Viện KSND tỉnh, cho biết: Kiến nghị là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của khâu công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân và gia đình, các vụ án hành chính. Viện Kiểm sát hai cấp trong tỉnh đã quán triệt thực hiện nghiêm các quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, các chỉ thị, thông tư liên tịch, văn bản dưới luật và các văn bản hướng dẫn của ngành; phân công cụ thể, rõ ràng nhiệm vụ của lãnh đạo Viện, lãnh đạo phòng, phụ trách khâu công tác dân sự trong đó ưu tiên lựa chọn, sắp xếp công chức, kiểm sát viên có năng lực, trình độ chuyên môn và kinh nghiệm công tác.

Đồng thời, quan tâm, tạo điều kiện cho kiểm sát viên, công chức tham gia các lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về nâng cao chất lượng kiến nghị trong công tác kiểm sát các vụ án dân sự, hành chính; thường xuyên tổ chức các buổi trao đổi, học tập rút kinh nghiệm qua các vụ việc cụ thể.

Lãnh đạo Viện KSND hai cấp trong tỉnh đã chú trọng quán triệt và thường xuyên kiểm tra, đôn đốc quản lý chặt chẽ số vụ việc Tòa án thụ lý, giải quyết, cũng như số lượng bản án, quyết định do Tòa án gửi đến, nếu phát hiện vi phạm sẽ ban hành kiến nghị khắc phục. Đồng thời, tăng cường chỉ đạo và quán triệt để kiểm sát viên, công chức nhận thức đầy đủ quyền kiến nghị theo Luật Tổ chức Viện Kiểm sát và Bộ Luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính.

Từ ngày 1/12/2022 đến 31/7/2024, Viện KSND hai cấp trong tỉnh đã ban hành 69 kiến nghị, trong đó 31 kiến nghị phòng ngừa vi phạm pháp luật đối với các cơ quan quản lý nhà nước, 38 kiến nghị đối với Tòa án nhân dân hai cấp về việc khắc phục vi phạm. Các kiến nghị chỉ rõ vi phạm của Tòa án nhân dân về thời hạn gửi thông báo thụ lý, bản án, quyết định, hồ sơ cho Viện KSND; bản án không ghi rõ sự có mặt hay vắng mặt đương sự tại phiên tòa; vi phạm về hình thức; viện dẫn điều luật áp dụng trong các bản án, quyết định chưa đầy đủ hoặc không chính xác.

Các kiến nghị phòng ngừa vi phạm pháp luật chủ yếu trong hoạt động công chứng, chứng thực với cá nhân vi phạm, như: Khi công chứng không yêu cầu cung cấp đầy đủ tài liệu thể hiện ý kiến của các thành viên còn lại trong hộ gia đình đã tiến hành công chứng hợp đồng, vi phạm trong việc đăng ký kết hôn; quản lý giao đất, thu hồi đất; quản lý tài nguyên đất và tài nguyên nước...

Bà Hoàng Thị Hoa, Trưởng phòng 9, Viện KSND tỉnh, chia sẻ: Từ 1/12/2022 đến 31/7/2024, Phòng đã ban hành 8 kiến nghị với Tòa án nhân dân 2 cấp về việc khắc phục vi phạm pháp luật, 100% các kiến nghị khắc phục vi phạm và phòng ngừa đều được tiếp thu, khắc phục.

Điển hình như việc tranh chấp nguồn nước và đất đai giữa các hộ gia đình trong cộng đồng dân cư, gây mất trật tự an ninh xã hội và đời sống của người dân trên địa bàn huyện Thuận Châu. Tháng 1/2023, Phòng 9 đã tham mưu cho Viện KSND tỉnh ban hành kiến nghị đối với Chủ tịch UBND huyện Thuận Châu về việc chỉ đạo khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong việc quản lý tài nguyên đất và tài nguyên nước. UBND huyện đã có công văn nhất trí với toàn bộ kiến nghị của Viện KSND tỉnh; đồng thời có văn bản chỉ đạo đối với các phòng ban có liên quan thực hiện các giải pháp khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong quản lý tài nguyên đất và tài nguyên nước trên địa bàn.

Những kết quả trong công tác kiến nghị đã kịp thời chỉ ra những vi phạm, thiếu sót để Tòa án nhân dân và các cơ quan hữu quan có những giải pháp kịp thời khắc phục những bất cập trong hoạt động quản lý nhà nước tại địa phương, bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.