Thu nhập là một trong những tiêu chí quan trọng, giữ vai trò “đòn bẩy”, tạo động lực thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Huyện Mai Sơn tập trung khai thác tiềm năng, lợi thế, phát triển sản xuất, từng bước nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống người dân vùng nông thôn.

Tiêu chí số 10 về thu nhập, trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành, đòi hỏi chất lượng hoàn thành cao hơn giai đoạn trước. Trong đó, quy định thu nhập bình quân đầu người thay đổi qua từng năm, cụ thể, năm 2023, thu nhập bình quân đầu người đạt từ 42 triệu đồng trở lên; năm 2024 đạt từ 45 triệu đồng trở lên, đến năm 2025 đạt từ 45 triệu đồng trở lên.

Bà Cầm Thị Khay, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Sơn, cho biết: UBND huyện tham mưu cho Huyện ủy ban hành nghị quyết về xây dựng nông thôn mới gắn với giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Riêng với tiêu chí thu nhập, huyện chỉ đạo thực hiện hiệu quả các chương trình, dự án phát triển sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Lồng ghép hiệu quả các nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, chương trình 135, dự án giảm nghèo, xây dựng các mô hình chăn nuôi; tạo điều kiện người dân tiếp cận vốn vay ưu đãi; đào tạo nghề lao động nông thôn...

Bên cạnh đó, tập trung nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội địa phương; đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát huy lợi thế địa phương theo hướng sản xuất hàng hóa. Đến nay, huyện có 195 HTX, trong đó 175 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Nhiều HTX hoạt động hiệu quả, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập người dân. Toàn huyện có 9 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 1 xã nông thôn mới nâng cao.

Tại các xã xây dựng nông thôn mới, tùy điều kiện, lợi thế, mỗi địa phương chọn giải pháp, hướng đi riêng cho bài toán tăng thu nhập cho nhân dân. Ông Nguyễn Anh Thu, Chủ tịch UBND xã Cò Nòi, địa phương về đích nông thôn mới từ năm 2019, cho biết: Xã tuyên truyền, vận động nhân dân phát triển cây ăn quả tập trung chuyên canh theo hướng ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ gắn với phát triển HTX, xây dựng chuỗi sản xuất, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu; xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp xanh và sạch, gắn với phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm...

Cò Nòi đang hình thành vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn, gần 1.300 ha mía, gần 1.900 ha cây ăn quả các loại có giá trị kinh tế cao, như: Na, dâu tây, xoài, nhãn. Khuyến khích các hộ dân liên kết thành lập HTX, thống nhất thực hiện quy trình sản xuất nông nghiệp sạch, kết nối tiêu thụ, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm. Toàn xã có 29 HTX nông nghiệp, liên kết sản xuất, tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm nông sản. Hiện nay, thu nhập của xã đạt 45 triệu đồng/người/năm.

Còn xã Chiềng Mai, đơn vị đăng ký về đích nông thôn mới năm 2024, dù là xã vùng 3 nhiều khó khăn, song địa phương thể hiện quyết tâm trong hành trình nâng cao thu nhập cho người dân. Đảng ủy xã chỉ đạo, phân công mỗi một đảng viên giúp đỡ ít nhất một hộ nghèo; tạo điều kiện người dân được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi của Ngân hàng CSXH đầu tư trồng cây ăn quả, phát triển chăn nuôi. Tập trung khảo sát, đánh giá các mô hình kinh tế hiệu quả nhân rộng; đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, thâm canh tăng năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm; vận dụng cơ chế chính sách hỗ trợ vốn, kỹ thuật, vật tư, cây, con giống thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng; hình thành các vùng trồng cây lương thực, cây công nghiệp, cây ăn quả theo hướng chuyên canh, thâm canh.

Ông Vũ Văn Hùng, Bí thư Đảng ủy xã, thông tin: Xã triển khai nhiều mô hình ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, như: Nhà lưới sản xuất rau sạch đạt tiêu chuẩn VietGAP của HTX Mai Dăm; trồng 12 ha mắc ca xen với cây cà phê; mô hình nuôi dê, trâu, bò nhốt chuồng; nuôi vịt, quy mô 10.000 con/năm ở các bản. Đến hết năm 2023, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 40 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 6,2%; xã đạt 13/19 tiêu chí nông thôn mới.

Mục tiêu đến năm 2025, huyện Mai Sơn phấn đấu xây dựng thêm 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới, thêm 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; đưa 3 xã ra khỏi diện xã đặc biệt khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân hàng năm từ 2% trở lên. Huyện Mai Sơn tiếp tục ưu tiên các nhóm tiêu chí về phát triển sản xuất để tăng thu nhập cho người dân, lồng ghép các chương trình hỗ trợ sản xuất vùng đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập, xóa đói, giảm nghèo bền vững.