Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận trong nhân dân, tỉnh ta đã và đang đạt được nhiều kết quả trong thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Vấn đề đặt ra cho các xã đã đạt chuẩn là làm cách nào để giữ vững các tiêu chí đã đạt khi Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 có nhiều tiêu chí thay đổi, yêu cầu cao hơn.

Đến nay, toàn tỉnh có 59 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; thành phố Sơn La hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2019 và hiện nay, tỉnh đang chỉ đạo tập trung các nguồn lực xây dựng huyện Quỳnh Nhai đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2025. Qua rà soát, đánh giá hiện trạng theo Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh chỉ có 6/59 xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2015-2021 duy trì đạt chuẩn 19/19 tiêu chí, có 53/59 xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới không duy trì đạt chuẩn 19 tiêu chí. Nguyên nhân do Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 có nhiều tiêu chí thay đổi, tăng cả về số lượng, mức đạt chuẩn. Cụ thể, tiêu chí thu nhập bình quân đầu người tối thiểu phải đạt 39 triệu đồng/năm; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ hộ có đăng ký trực tiếp và sử dụng điện thường xuyên đạt 95% trở lên

Tại huyện Mai Sơn, qua rà soát, có 7/9 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới không duy trì được 19/19 tiêu chí. Điển hình, xã Nà Bó, có 6 tiêu chí chưa đạt theo Bộ tiêu chí mới, gồm: Giao thông; nhà ở dân cư; tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; y tế; văn hóa; môi trường và an toàn thực phẩm. Ông Lê Đình Thuân, Chủ tịch UBND xã Nà Bó, cho biết: Xã đã thành lập Ban phát triển xây dựng nông thôn mới của các bản, tiểu khu giai đoạn 2021-2025 do đồng chí bí thư chi bộ các bản, tiểu khu làm trưởng ban, thành viên là những người có uy tín, trách nhiệm và năng lực do cộng đồng bản trực tiếp bầu. Hoàn thiện lại các tiêu chí chưa đạt, xã đang tập trung hướng dẫn thực hiện chỉnh trang nhà ở; huy động các nguồn lực xóa nhà ở chưa đạt chuẩn theo Bộ tiêu chí nông thôn mới. Xây dựng cảnh quan, môi trường xanh - sạch - đẹp, an toàn; cách thức nuôi trồng và chăm sóc cây trồng, vật nuôi đảm bảo sinh trưởng tốt, an toàn vệ sinh thực phẩm; thu gom chất thải, rác thải tại các bản, tiểu khu, hộ gia đình theo quy định...

Tương tự, tại huyện Sông Mã, sau khi rà soát theo Bộ tiêu chí mới giai đoạn 2021-2025, toàn huyện có 1 xã đạt 19 tiêu chí; 2 xã đạt từ 15- 18 tiêu chí; 15 xã đạt từ 10-14 tiêu chí. Đồng chí Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Với quyết tâm hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới, huyện đã rà soát và xây dựng các đề án, chương trình cụ thể, phù hợp, sát với thực tế của các xã; thực hiện tốt tuyên truyền để tạo sự đồng thuận cao, phát huy vai trò chủ thể của nhân dân trong xây dựng nông thôn mới. Kết hợp việc tuyên truyền với triển khai cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” và phát động phong trào thi đua “Sông Mã chung sức xây dựng nông thôn mới”. Tiếp tục rà soát, đánh giá kỹ lưỡng các chỉ tiêu, đảm bảo cân đối được các nguồn lực, không huy động quá sức dân, tranh thủ lồng ghép các nguồn vốn... Bên cạnh đó, huyện tập trung tháo gỡ những “nút thắt” trong xây dựng nông thôn mới như tỷ lệ hộ nghèo đa chiều, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế, môi trường...

Ông Hà Như Huệ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chánh Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh, cho biết: Hướng đến xây dựng nông thôn mới toàn diện, bền vững và đáng sống, tỉnh chỉ đạo các địa phương, ngành liên quan kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện tiêu chí nông thôn mới do đơn vị phụ trách. Đặc biệt là các xã đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2012-2020 để kịp thời hướng dẫn, chấn chỉnh và thực hiện nâng chất lượng các tiêu chí theo Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025; giúp nhân dân thay đổi nhận thức tự vươn lên trong xây dựng nông thôn mới, tiến tới xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Tiếp tục phát động phong trào thi đua chung sức xây dựng nông thôn mới. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, huy động tối đa các nguồn lực, nhất là sự hưởng ứng của nhân dân, các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tham gia xây dựng nông thôn mới. Xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể; phân công nhiệm vụ từng thành viên Ban Chỉ đạo, các tổ chức đoàn thể của địa phương phụ trách các nội dung thực hiện, theo phương châm rõ người, rõ việc, rõ thời gian. Bên cạnh đó, lồng ghép, bố trí và sử dụng hiệu quả các nguồn kinh phí được phân cấp theo quy định, để tập trung xây dựng và hoàn thiện các tiêu chí, chỉ tiêu bị hụt tại các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới.

Với quan điểm “xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ thường xuyên và liên tục, có điểm khởi đầu mà không có kết thúc”, bên cạnh sự nỗ lực của các cấp, các ngành, trong giai đoạn hiện nay, việc xác định người dân là chủ thể, phát huy sức mạnh nội lực trong dân chính là cách để xây dựng nông thôn mới bền vững.