Qua rà soát năm 2022 theo bộ tiêu chí mới, xã Sam Kha, huyện Sốp Cộp mới chỉ đạt 3/19 tiêu chí nông thôn mới, là quy hoạch, điện và cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn. Cấp ủy, chính quyền xã đang tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn để thực hiện các tiêu chí còn lại.

Xã có địa hình phức tạp, chủ yếu là đồi núi, độ dốc lớn, nên diện tích đất sản xuất nông nghiệp ít, gặp nhiều khó khăn trong xây dựng nông thôn mới. Trong 16 tiêu chí còn lại, khó khăn nhất là tiêu chí giao thông, thu nhập, hộ nghèo, bởi đòi hỏi nguồn kinh phí đầu tư lớn, trong khi nội lực của xã còn nhiều hạn chế. Ông Thào A Cờ, Chủ tịch UBND xã Sam Kha, thông tin: Hiện nay, hệ thống giao thông của xã chủ yếu là đường đất, thường xuyên xảy ra sạt lở khi mưa lũ. Để xây dựng đường giao thông nông thôn cần nguồn lực rất lớn, nhưng vật liệu tại chỗ không có, phải vận chuyển từ nơi khác về khiến giá vật liệu tăng cao. Xã chưa có đường trục chính nội đồng, tỷ lệ đường nội bản và đường liên bản được cứng hóa mới đạt 15%.

Là xã thuần nông nhưng diện tích lúa nước rất ít, người dân canh tác chủ yếu trên đất nương, tỷ lệ hộ nghèo gần 70%. Cái khó để thực hiện tiêu chí thu nhập chính là sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, chưa được đầu tư phát triển đồng bộ. Bên cạnh đó, với tổng nguồn vốn đầu tư của Nhà nước khoảng 2-3 tỷ đồng/năm, chưa đáp ứng được nhu cầu xây dựng nông thôn mới của xã.

Nhằm tháo gỡ khó khăn, xã Sam Kha đã tập trung triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đồng thời, rà soát nhu cầu và triển khai hỗ trợ phương thức sản xuất, hỗ trợ cây trồng, vật nuôi cho nhân dân. Tuyên truyền, vận động nhân dân áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, lựa chọn cây trồng có giá trị kinh tế cao. Hướng dẫn bà con thâm canh 66 ha lúa nước, gieo trồng hơn 260 ha lúa nương, hơn 500 ha sắn cao sản, gần 230 ha ngô và 55 ha cây ăn quả. Chăn nuôi gia súc được chuyển từ thả rông sang nuôi nhốt chuồng, gắn với trồng 49 ha cỏ làm thức ăn, tập trung ở các bản Huổi My, Nà Trịa, Phá Thóng, Búng Páng... Hiện, xã có hơn 2.400 con trâu, bò, hơn 20.000 con gia cầm.

Bên cạnh đó, xã huy động nguồn lực cho sản xuất, tạo điều kiện để nhân dân vay vốn từ các tổ chức tín dụng thông qua hình thức vay vốn trực tiếp và vay vốn tín chấp qua các tổ chức chính trị - xã hội. Tập trung phát triển nuôi đại gia súc ở các bản Phá Thóng, Sam Kha, Nậm Tỉa; phát triển trồng cây dược liệu dưới tán rừng ở các bản Púng Báng, Huổi Sang, Phá Thóng; vận động bà con bản Pu Sút, Ten Lán trồng cây ăn quả và trồng dứa nguyên liệu. Bên cạnh đó, xã phối hợp với các cơ quan chức năng của huyện xây dựng thương hiệu “Gạo tẻ mèo Sốp Cộp” đối với sản phẩm lúa nương của xã.

Năm 2023, xã phấn đấu hoàn thành tiêu chí về quốc phòng, an ninh và cơ sở vật chất văn hóa. Ban CHQS xã đã phối hợp Công an xã thường xuyên nắm địa bàn, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Thực hiện tốt phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tiếp tục hướng dẫn, duy trì hoạt động hiệu quả các mô hình tự quản về bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; rà soát, đánh giá, kiểm tra, hướng dẫn 48 nhóm liên gia tự quản, 9 tổ an ninh nhân dân, 9 tổ hòa giải ở cơ sở. Đối với tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, đến nay đã đầu tư nhà văn hóa xã, 7/9 nhà văn hóa bản kiên cố. Hiện, xã đang đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng để đầu tư xây dựng nhà văn hóa bản Phá Thóng và bản Ten Lán.

Phấn đấu đến năm 2025, xã Sam Kha đạt 10 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Trong đó, thu nhập bình quân đạt 20 triệu đồng/người/năm, 100% bản có nhà văn hóa kiên cố, 9/9 bản có đường ô tô đến trung tâm xã được cứng hóa, có 1 trường đạt chuẩn quốc gia... Cùng với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, xã Sam Kha tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu kinh tế, huy động nhân dân tham gia đóng góp cùng cấp ủy, chính quyền thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.