Những ngày giáp Tết Nguyên đán, bản tái định cư Quỳnh Liên, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu tràn ngập sắc trắng của hoa mận, sắc hồng của hoa đào, báo hiệu một mùa xuân mới đang về cùng cuộc sống ấm no đang hiện hữu trong mỗi nếp nhà.

16 năm qua, 37 hộ dân ở bản Ít, xã Pá Ma Pha Khinh, huyện Quỳnh Nhai nhường đất cho Dự án Thủy điện Sơn La chuyển đến điểm TĐC Cha Lo ở xã Phiêng Khoài và thành lập bản mới mang tên Quỳnh Liên. Ngay từ những ngày đầu về nơi ở mới, bà con nhận được sự quan tâm của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể từ tỉnh, huyện tới xã. Các hộ được cấp đất ở và đất sản xuất. Hệ thống giao thông, điện lưới, nhà văn hóa, sân thể thao... được đầu tư xây dựng; đường ngõ bản được bê tông.

Dẫn chúng tôi đi thăm một số hộ sản xuất miến dong, anh Lường Văn Dũng, Bí thư chi bộ, trưởng bản, cho biết: Hiện nay, đang là thời gian cao điểm mùa thu hoạch dong riềng và chế biến miến dong, do vậy, các hộ trong bản lại bận rộn hơn để kịp xuất hàng đi tỉnh Hải Dương, Điện Biên, Hải Phòng và thành phố Sơn La. Sản phẩm miến dong ở bản làm hoàn toàn bằng tinh bột dong do bà con trồng, không sử dụng chất phụ gia bảo quản nên có vị thơm, dai đặc trưng. Hơn 3 năm qua, bà con sản xuất đến đâu đều xuất bán hết đến đó.

Mô hình sản xuất miến dong được người dân bản TĐC đem ra từ quê cũ và nhân rộng đã mang lại thu nhập ổn định. Hiện nay, cả bản có 40/46 hộ trồng 12 ha dong riềng. Theo kinh nghiệm của các hộ làm miến trong bản, cây dong riềng được trồng vào tháng 1, 2 hằng năm; nhờ đất màu mỡ và hợp khí hậu, cây dong riềng phát triển tốt và cho củ to hơn nơi khác; đến tháng 11 dương lịch, bà con thu hoạch củ và bắt tay vào vụ sản xuất miến. Trung bình 1 ha dong riềng thu 20 tấn củ dong tươi, chế biến được 2 tấn miến dong thành phẩm. Bên cạnh đó, các hộ dân còn mua thêm củ dong tươi ở các bản lân cận về chế biến; trung bình cả bản TĐC Quỳnh Liên chế biến 30 tấn miến dong/năm; với giá bán bình quân từ 60-70 nghìn đồng/kg; thu gần 2 tỷ đồng/năm; trừ chi phí trung bình mỗi hộ thu nhập từ 70-200 triệu đồng/vụ, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân.

Ngoài sản xuất miến dong, người dân trong bản TĐC Quỳnh Liên đã được các cơ quan chuyên môn của huyện, xã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật trồng mận hậu, chăn nuôi, ủ chua thức ăn cho gia súc trong mùa đông, giúp người dân thay đổi phương thức sản xuất. Hiện nay, cả bản có 47 ha đất nông nghiệp, trong đó 40 ha trồng mận hậu, dưới tán cây mận hậu trồng xen cây dong riềng, lê tai nung và cà phê. Hằng năm, sản lượng mận đạt 200 tấn. Cùng với đó, bà con còn phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm; đến nay, trên 95% số hộ trong bản có kinh tế từ trung bình trở lên, thu nhập bình quân đạt 28 triệu đồng/người/năm; bản chỉ còn 5 hộ nghèo.

Gia đình ông Mè Văn Len trồng 1 ha dong riềng, mỗi năm thu 20 tấn củ và mua thêm củ dong tươi ở bản lân cận về làm miến dong; mỗi năm gia đình ông chế biến 3 tấn miến thành phẩm, trừ chi phí thu nhập 180 triệu đồng/năm. Ông Len chia sẻ: Những ngày giáp tết, miến dong bán chạy hơn, giá cũng cao hơn; trung bình mỗi ngày gia đình tôi sản xuất hơn 30 kg miến thành phẩm. Từ đầu vụ đến giờ đã làm được trên 2 tấn miến thành phẩm, thu nhập hơn 100 triệu đồng.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Văn Quân, Phó Chủ tịch xã Phiêng Khoài, cho biết: Tạo điều kiện cho người dân tái định cư nói chung và người dân bản Quỳnh Liên nói riêng ổn định cuộc sống, xã đã thực hiện tốt các cơ chế chính sách hỗ trợ giúp hộ nghèo tiếp cận với các nguồn vốn vay phát triển sản xuất. Đồng thời, hướng dẫn bà con áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng thu nhập.

Đến bản Quỳnh Liên hôm nay, cảm nhận rõ được những đổi thay trong cuộc sống của người dân nơi đây. Những khó khăn, vất vả của ngày đầu tái định cư đã lùi xa, đời sống của các gia đình đang có những đổi thay tích cực, bà con đã yên tâm sản xuất, góp phần xây dựng cuộc sống ấm no.