Từng là tỉnh miền núi nghèo, sản xuất chủ yếu dựa vào tự cung, tự cấp, đời sống nhân dân khó khăn, song với sự lãnh đạo đúng hướng của Đảng bộ, chính quyền và khát vọng vươn lên của nhân dân các dân tộc, Sơn La đã bứt phá, trở thành điểm sáng của cả nước trong phát triển nông nghiệp hàng hóa, công nghệ cao. Những vườn cây trĩu quả, những nhà máy chế biến hiện đại, những “tỷ phú nông dân” nơi đất dốc… là minh chứng sống động cho hành trình chuyển mình mạnh mẽ suốt gần 40 năm đổi mới.

Nổi tiếng là vùng đất của “chuối ngọt, xoài thơm”, những năm gần đây, Yên Châu còn được biết đến với nhiều loại quả có thương hiệu và chỉ dẫn địa lý. Bốn mùa hoa trái trĩu cành, mùa nào thức ấy, trở thành “thủ phủ” cây ăn quả chất lượng cao, có lợi thế cạnh tranh của tỉnh.

Tỉnh Sơn La thường xuyên phải đối mặt với các loại thiên tai như mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất, ngập lụt, hạn hán… Chủ động thông tin về tình hình thời tiết, dự báo, cảnh báo thiên tai đã góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản, cũng như giúp nông dân có phương án ứng phó,  khắc phục, hạn chế thiệt hại.

Trong 2 ngày 7 - 8/10, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tổ chức Diễn đàn nông nghiệp “Khuyến nông đồng hành cùng nông dân trong canh tác cà phê thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu”. Tham dự Diễn đàn có hơn 200 đại biểu là chuyên gia, doanh nghiệp, HTX, hộ trồng cà phê trên địa bàn tỉnh Sơn La và tỉnh Điện Biên.

Phát huy thế mạnh về thổ nhưỡng, khí hậu phù hợp với sản xuất nông nghiệp, xã Phiêng Cằm đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa nhiều loại cây trồng mới có giá trị kinh tế vào sản xuất theo hướng hàng hóa, nâng cao thu nhập cho nhân dân.

Việc buôn bán, gây trồng các loại cây trồng lâm nghiệp khi chưa được khảo nghiệm, đánh giá và cho phép của cơ quan chức năng là hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nhiều hệ lụy khôn lường.

Với hơn 320 nghìn ha đất nông nghiệp, mỗi năm nông dân Sơn La sử dụng khoảng 300 tấn thuốc bảo vệ thực vật, đồng nghĩa với việc sẽ có 35-40 tấn vỏ bao bì thải ra môi trường. Hướng tới nông nghiệp xanh, tỉnh đã triển khai Đề án Quản lý, thu gom, tiêu hủy bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, xây dựng bể chứa và từng bước thay đổi thói quen sản xuất, hướng đến phát triển bền vững.

Để phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi” lan tỏa mạnh mẽ, Hội Nông dân xã Song Khủa đã và đang tích cực đồng hành cùng hội viên nông dân, từ hỗ trợ vốn, giống đến chuyển giao kỹ thuật. Đến nay, trên địa bàn xã đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất mới, cách làm sáng tạo, mang lại thu nhập cao cho các hội viên.

Sau sáp nhập ba xã (Chiềng Lao, Hua Trai và Nậm Giôn) thành lập xã Chiềng Lao mới có không gian phát triển rộng mở. Sự tương đồng về địa hình đã tạo thuận lợi cho việc quy hoạch và hoạch định phát triển kinh tế lòng hồ bằng mở rộng quy mô nuôi cá lồng, phát triển thương mại, dịch vụ và khai thác du lịch lòng hồ thủy điện, tạo đà tăng trưởng bền vững ở Chiềng Lao.

Trong không khí thi đua sôi nổi của các đơn vị, địa phương trên toàn tỉnh, lập thành tích chào mừng Đại hội thi đua yêu nước tỉnh Sơn La lần thứ VI, năm 2025, chúng tôi có dịp trở lại thăm HTX Dịch vụ Phát triển Nông nghiệp 19/5, phường Vân Sơn, cảm nhận không khí lao động hăng say nơi đây. Ngoài vườn, các thành viên HTX tỉ mỉ chăm sóc những luống rau hữu cơ, những cây mận hậu, cây nho, đào, dâu tây... Trong xưởng chế biến, hệ thống máy móc hiện đại vận hành ngày đêm sản xuất những mẻ hoa quả sấy dẻo, thơm ngon...

Sau sáp nhập, xã Tạ Khoa có 23 bản,  với 15.362 nhân khẩu. Xã tập trung phát huy tiềm năng, thế mạnh địa phương, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho mục tiêu xây dựng nông thôn mới bền vững.

Sau 6 năm bén rễ trên đất Mường Chiên, cây mắc ca đã cho thấy phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng và dần trở thành lựa chọn của nhiều hộ nông dân để thay thế các loại cây ngắn ngày kém hiệu quả.

Chuyển đổi sản xuất nông nghiệp công nghệ cao là xu hướng tất yếu để nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo phát triển bền vững. Qua 5 năm triển khai Nghị quyết số 08-NQ/TU ngày 21/1/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển nông, lâm nghiệp và thủy sản tập trung, bền vững, ứng dụng công nghệ cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, nông nghiệp Sơn La đã có bước chuyển mình tích cực, ưu tiên ứng dụng khoa học kỹ thuật, giống cây trồng, vật nuôi mới vào sản xuất; tăng cường chế biến, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Mường Lạn là xã biên giới, giáp với nước bạn Lào. Nơi đây có diện tích lúa nước tương đối rộng với trên 285 ha. Công tác quản lý, vận hành và bảo dưỡng các công trình thủy lợi được xã quan tâm, đảm bảo nước tưới phục vụ sản xuất.

Cùng với phát triển nghề nuôi cá lồng và khai thác thủy sản, những năm qua, nhân dân xã Quỳnh Nhai còn phát triển nghề chế biến thủy sản, nhằm đa dạng sản phẩm, tăng giá trị, mở rộng thị trường tiêu thụ, từng bước xây dựng thương hiệu thủy sản của vùng.

Dịch tả lợn châu Phi đang diễn biến phức tạp, gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi trên địa bàn tỉnh. Các cơ quan chức năng đang phối hợp chặt chẽ với địa phương triển khai các giải pháp cấp bách, ngăn chặn dịch lây lan, hạn chế thiệt hại thấp nhất cho các hộ chăn nuôi.

Còn khoảng 1 tháng nữa là nông dân xã Mường Cơi bước vào vụ thu hoạch các loại cây ăn quả có múi, thời điểm này, nông dân trong xã đang tích cực thăm vườn, điều chỉnh nước tưới và phân bón để quả đạt năng suất, chất lượng tốt nhất.

Khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế sẵn có, phát huy nội lực và gia tăng giá trị cho nông sản, xã Sông Mã đã tập trung phát triển các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, tạo dựng thương hiệu, đưa nông sản chất lượng cao ra thị trường.

Nâng cao giá trị và sức cạnh tranh, Sơn La khuyến khích nông dân, doanh nghiệp, HTX tham gia chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ - chế biến, thay thế sản xuất nhỏ lẻ bằng mô hình khép kín, đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, truy xuất nguồn gốc, nâng tầm thương hiệu nông sản.

Tập trung khai thác các tiềm năng, thế mạnh của địa phương để nuôi trồng, khai thác và chế biến thủy sản; chăn nuôi đại gia súc gia cầm thành hàng hóa; trồng chăm sóc, khoanh khoán bảo vệ rừng, trồng rừng sản xuất; phát triển diện tích cây dược liệu, là một trong 2 khâu đột phá của Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Mường Chiên lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã đang tập trung các giải pháp cụ thể để “đánh thức” tiềm năng, tạo bước đột phá về phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho nhân dân.