Sáng nào cũng vậy, công việc đầu tiên trong ngày của chị Lò Thị Thiết, bản Mường Chiến là lên nương, cắt những bó cỏ voi chở về nhà để làm thức ăn cho 3 con trâu của gia đình. Trước đây, gia đình chị thả trâu ở nương, khoảng 6-7 năm trở lại đây, mới chuyển sang trồng cỏ, nuôi nhốt. Chị Thiết cho biết: So với trước đây, cách nuôi nhốt trâu béo hơn, ít bị bệnh và sinh sản đều hơn. Ngoài ra, nguồn phân chuồng được tận dụng để tái sản xuất và gom lại bán cho các chủ trang trại trên địa bàn huyện.
Ông Trương Minh Tiến, Phó Giám đốc Phòng Giao dịch Ngân hàng CSXH huyện Mường La cho biết: Điểm mới giữa cho vay theo Quyết định 33 và hỗ trợ cho vay hộ nghèo theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ đều áp dụng đối với hộ nghèo. Trong đó, chương trình hỗ trợ cho vay hộ nghèo theo Quyết định 33 sẽ được vay 25 triệu đồng so với 8 triệu đồng trước đây, thời hạn vay tối đa được điều chỉnh tăng từ 15 năm lên 20 năm, giúp các hộ vay chủ động kế hoạch tài chính và kế hoạch trả nợ phù hợp. Việc giải ngân vốn vay tùy thuộc vào từng lần, từng đợt, theo Đề án đã được phê duyệt, giúp hộ vay được giải ngân sát thực tế nhu cầu vay vốn hơn. Đến tháng 9/2018, trên địa bàn huyện Mường La đã có gần 2.800 hộ nghèo được vay vốn làm nhà ở theo Quyết định 167 và 33 của Thủ tướng Chính phủ, với tổng dư nợ trên 30,6 tỷ đồng.
Mường La không chỉ quyến rũ bởi vẻ đẹp của thiên nhiên hoang sơ, núi non trùng điệp, mà còn hấp dẫn bởi là nơi đa sắc màu văn hóa của đồng bào các dân tộc. Đến với Mường La, du khách được thăm công trình thủy điện Sơn La kỳ vĩ, được tìm hiểu về những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số cũng như hòa mình vào trong các lễ hội, những phong tục tập quán, những món ẩm thực lạ.
Trong giai đoạn 2016-2018, huyện Mường La đã huy động gần 310 tỷ đồng đầu tư xây dựng nông thôn mới, trong đó, hơn 65,6 tỷ đồng vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ trực tiếp cho chương trình xây dựng nông thôn mới, hơn 172 tỷ đồng vốn huy động nhân dân đóng góp và gần 72 tỷ đồng lồng ghép từ các chương trình, dự án khác. Với nguồn vốn này, huyện đầu tư xây dựng 734 tuyến giao thông nội bản, chiều dài trên 162 km; 28 nhà văn hóa, 1 trạm y tế, chợ nông thôn và 25 công trình thủy lợi và nước sinh hoạt đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Cơ bản các công trình sau đầu tư được bàn giao cho các địa phương quản lý, sử dụng hiệu quả, phục vụ đời sống sinh hoạt, sản xuất, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mới trên địa bàn huyện.
Phát triển cây sơn tra góp phần phủ xanh đồi trọc, tăng độ che phủ rừng, vừa mang lại giá trị kinh tế, được xem là loại cây giảm nghèo cho nhiều hộ đồng bào vùng cao. Nhận thấy tiềm năng từ cây sơn tra mang lại, huyện Mường La đã vận dụng nhiều chính sách hỗ trợ và vận động người dân trên địa bàn các xã vùng cao mở rộng diện tích cây sơn tra.
Với đồng bào dân tộc Thái xã Ngọc Chiến (Mường La), trong năm có 4 lễ lớn là “Tết Nguyên đán”, “Tết Độc lập”, “Cúng hồn trâu” và “Tết mừng cơm mới”. Không biết “Tết mừng cơm mới” có tự bao giờ, chỉ biết tập tục văn hóa này được truyền từ thế hệ này qua các thế hệ khác. 3 năm trở lại đây, “Tết mừng cơm mới“ ở Ngọc Chiến được tổ chức thành Lễ hội quy mô cấp huyện, xã, trở thành ngày hội văn hóa của đồng bào các dân tộc trên địa bàn, thu hút đông đảo du khách các nơi đến tham quan. Năm nay, Lễ hội được tổ chức quy mô cấp xã, diễn ra trong 2 ngày (8 và 9/9).
Thực hiện phong trào thi đua “Chung tay xây dựng nông thôn mới”, từ năm 2016 đến nay, huyện Mường La đã huy động mọi nguồn lực xã hội, lồng ghép các chương trình, dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn; hỗ trợ triển khai các mô hình kinh tế hiệu quả, nâng cao thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo bền vững. Đến nay, toàn huyện đã có một xã về đích xây dựng nông thôn mới; bình quân các xã đạt 9,4 tiêu chí/xã về xây dựng nông thôn mới.
Mùa nhãn ở Mường La thường đến sớm hơn so với những địa phương khác trong toàn tỉnh. Những ngày này, cảm nhận rõ không khí nhộn nhịp, niềm vui của bà con khi thu hái nhãn; những chiếc xe tải lớn, nhỏ đến thu gom, vận chuyển nhãn đi tiêu thụ tại các chợ đầu mối trong cả nước, bán tại các siêu thị và xuất khẩu sang Trung Quốc.
Thị trấn Ít Ong là trung tâm huyện lỵ của huyện Mường La. Những năm gần đây, thị trấn phát triển mạnh về đô thị, kéo theo việc mở rộng các cửa hàng dịch vụ kinh doanh, tình trạng người dân xây dựng công trình không có giấy phép, lấn chiếm hành lang giao thông tại các tuyến đường diễn ra phức tạp.
Trở lại xã Nặm Păm (Mường La) sau một năm xảy ra trận lũ lịch sử. Ngay từ đầu xã, đã không còn những lán trại tạm bợ, các hộ bị thiệt hại về nhà cửa được huyện bố trí nhà ở lắp ghép và di dời đến các điểm tái định cư mới an toàn. Được Nhà nước quan tâm hỗ trợ cây giống, vật nuôi, bà con đã trồng mới trên 150 ha cây ăn quả, thực hiện các mô hình chăn nuôi hiệu quả, như: Nuôi dê, bò sinh sản, mô hình gà lông màu... Cuộc sống nơi rốn lũ Nặm Păm đang hồi sinh mạnh mẽ.
Qua điều tra, rà soát, trên địa bàn huyện Mường La hiện còn 12/17 doanh nghiệp tư nhân, 5/16 công ty TNHH và 19/20 HTX chưa đóng BHXH, BHYT, BHTN cho công nhân và người lao động. Một số đơn vị chây ỳ, trốn đóng. Theo Luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2018), đây là một trong những hành vi vi phạm pháp luật, tội danh trốn đóng BHXH có thể bị mức phạt tiền lên đến 3 tỷ đồng, phạt tù đến 10 năm.
Sau 12 ngày ách tắc từ ngày 4 đến 17 giờ chiều ngày 15/8, điểm sạt sụt tại Km 34+210, quốc lộ 279D thuộc địa phận xã Chiềng Lao (Mường La) đã được Công ty cổ phần quản lý xây dựng giao thông I Sơn La dọn hót sạt sụt, đảm bảo an toàn giao thông và thông xe bước 1 trên tuyến quốc lộ 279D.
Với mục đích tạo sân chơi lành mạnh cho thiếu niên, nhi đồng trong dịp nghỉ hè, Huyện Đoàn Mường La đã phát động đến các cơ sở đoàn xã, thị trấn tổ chức hoạt động sinh hoạt hè thiết thực, bổ ích, góp phần giáo dục, phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần đối với các em vùng nông thôn trên địa bàn huyện.
Trong tháng 7, huyện Mường La đã đôn đốc các chủ đầu tư, UBND các xã, thị trấn, Ban quản lý dự án đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các chương trình dự án đầu tư xây dựng đã được giao trong năm 2018 và các công trình thuộc nguồn vốn năm 2017 kéo dài sang thực hiện năm 2018. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, giám sát tiến độ thực hiện dự án, ngăn ngừa thất thoát lãng phí trong đầu tư, nâng cao chất lượng hiệu quả nguồn vốn đầu tư. Thực hiện nghiệm thu, thanh quyết toán kịp thời đối với các hạng mục, công trình dự án hoàn thành để bàn giao đưa vào sử dụng và giải ngân thanh toán đạt so với kế hoạch đề ra.
Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La có tổng diện tích hơn 15.800 ha, là khu bảo tồn thiên nhiên thứ 5 của tỉnh, có vai trò quan trọng trong công tác phòng hộ đầu nguồn, bảo vệ, cung cấp nguồn nước trực tiếp cho các nhà máy thủy điện trong khu vực, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái.
Đến nay, tổng dư nợ của Phòng giao dịch Ngân hàng CSXH huyện Mường La đạt 351 tỷ 779 triệu đồng. Với 14 chương trình tín dụng chính sách được triển khai kịp thời, hiệu quả, đã giúp trên 13.500 hộ nghèo trên địa bàn huyện có vốn phát triển sản xuất, nhiều hộ vay đã thoát nghèo, ổn định cuộc sống.
Những ngày đầu tháng 8, chúng tôi đến thị trấn Ít Ong (Mường La) khi trời mưa mấy ngày liên tục, ùa về cảm giác bàng hoàng trước những thiệt hại nặng nề ở nơi này trong trận mưa lũ lịch sử đầu tháng 8/2017. Bởi vậy, cán bộ và bà con nơi đây luôn đề cao cảnh giác trước những diễn biến bất thường của thời tiết, nhằm phòng tránh hiệu quả, hạn chế thấp nhất thiệt hại.