Những ngày cuối năm, chúng tôi có dịp trở lại thăm xã vùng cao Phiêng Cằm (Mai Sơn). Con đường từ xã Nà Ớt đến Phiêng Cằm dài 30 km vốn lầy lội, cheo leo dốc đá ngày nào, nay đã được trải nhựa phẳng phiu giúp chúng tôi rút ngắn hành trình, chỉ chưa đầy 1 giờ đã đến được Trung tâm xã. Trung tâm xã tấp nập hơn bởi những chuyến xe chở khách và trao đổi hàng hóa về các bản...

Mô hình trồng quýt cho hiệu quả kinh tế cao của người dân xã Phiêng Cằm.

Về Phiêng Cằm lần này, chúng tôi đến thăm ông Giàng A Da, nguyên Chủ tịch UBND xã Phiêng Cằm, người chứng kiến những giai đoạn khó khăn nhất của xã. Tiếp chuyện chúng tôi, ông Da phấn khởi nói: Con đường như một giấc mơ đối với người dân 2 xã  Phiêng Cằm và Chiềng Nơi. Từ khi có đường nhựa, Phiêng Cằm như được “thay da, đổi thịt”, hàng hóa nông sản của người dân được tiêu thụ thuận lợi đã làm thay đổi  tư duy sản xuất của người dân từ tự cấp, tự túc sang trồng cây ăn quả và nuôi đại gia súc cho thu nhập cao. Ông Da nhắc lại chuyện ngày trước, Phiêng Cằm vốn nghèo, không phải do đây là vùng đất cằn, không có điều kiện phát triển kinh tế hay người dân trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước, mà nguyên nhân cốt lõi là sự cách trở về giao thông, nông sản, gia súc, gia cầm của bà con làm ra đều bị thương lái ép giá thấp hơn so với vùng ngoài. Bây giờ có đường mới, các sản phẩm hàng hóa của bà con đã được chở ra phố huyện tiêu thụ, bán được giá, nhờ thế mà bà con càng tích cực lao động sản xuất. Người dân Phiêng Cằm biết ơn Đảng, Nhà nước nhiều lắm!

Xã Phiêng Cằm hiện có 23 bản, 1.444 hộ, gần 7.200 nhân khẩu với 3 dân tộc: Mông, Khơ Mú, Thái cùng sinh sống; trong đó, dân tộc Mông chiếm 58%. Thời điểm cuối năm 2015, tỷ lệ hộ nghèo của xã lên tới 86%. Từ nguồn vốn giảm nghèo, từ năm 2016 đến nay, xã đã được đầu tư mở đường vào khu sản xuất tại các bản: Thẳm Hưn, Huổi Thùng, Hua Nà, Lọng Hỏm, Huổi Nhả Thái, Phiêng Phụ B; xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng, nâng cấp công trình nước sạch tại bản Co Muông; sửa đường nội bản tại bản Tang Lương; hỗ trợ nuôi bò, trồng cây ăn quả cho người dân các bản trong xã...

Đường về trung tâm xã Phiêng Cằm được trải nhựa.

Lần này lên Phiêng Cằm, ngoài sự đổi thay do có sự quan tâm của Nhà nước, chúng tôi còn được chia sẻ niềm vui với người dân khi họ đã biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt và chăn nuôi. Nếu so sánh giữa phong trào phát triển kinh tế giữa Phiêng Cằm với những địa phương khác, thì phong trào phát triển kinh tế của xã chưa phải điển hình, nhưng điều quan trọng là xã đã khẳng định được hiệu quả bước đầu của một số định hướng cũng như phát huy tinh thần đoàn kết, xóa đói, giảm nghèo của người dân.

Đồng chí Mùa A Sồng, Bí thư Đảng ủy xã, cho biết: Đảng bộ xã  tập trung lãnh đạo nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, tích cực thâm canh tăng năng suất và phát triển cây, con có hiệu quả kinh tế cao, tuyên truyền vận động nhân dân mạnh dạn đầu tư áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường và phục vụ đời sống của nhân dân. Tính trong 5 năm trở lại đây, nông dân trong xã đã chuyển dần diện tích đất trồng ngô, lúa nương sang trồng 237 ha cây công nghiệp (chè, cà phê); 130 ha cây ăn quả (nhãn, xoài, cam, quýt, mận...). Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo của xã Phiêng Cằm giảm trung bình từ 4-5%/năm.

Đồng chí Bí thư Đảng ủy xã đưa chúng tôi đến thăm mô hình trồng cây ăn quả  của anh Sùng A Lộng, bản Nong Tầu Mông đúng lúc vợ chồng anh đang đóng những thùng quýt để gửi xe khách ra thị trấn Hát Lót cho thương lái. Dừng tay đóng hàng, anh Lộng kể: Trước đây, gia đình chỉ trồng ngô, trồng sắn, năm nào cũng thiếu đói. Năm 2015, sau khi được tuyên truyền vận động và đi thăm một số mô hình trồng cây ăn quả ở xã Chiềng Ban và Hát Lót, tôi đã mạnh dạn chuyển đổi 5.000 m² đất trồng ngô sang trồng cây ăn quả. Trong quá trình trồng, chăm sóc, tôi được cán bộ khuyến nông xã, bản thường xuyên hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh. Năm nay, là năm thứ 3 cam, quýt  cho thu hoạch, mỗi năm bán được 200 triệu đồng. Anh Lộng cười tươi rồi bảo vợ đóng hộp biếu chúng tôi những trái cam chín ngọt của vùng cao Phiêng Cằm.

Giữa không khí mùa xuân nơi vùng cao, thưởng thức chén rượu cay nồng chung vui với bà con, chúng tôi cảm nhận tinh thần đoàn kết, vượt khó, đồng lòng của Đảng bộ, chính quyền và người dân nơi đây. Nhất định Phiêng Cằm sẽ còn nhiều đổi mới và khởi sắc.