Theo dự báo, mùa khô năm 2020, thời tiết vẫn diễn biến phức tạp, mưa ít nên nguy cơ rất cao xảy ra hạn hán, thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp. Trước tình hình đó, huyện Mai Sơn đã chủ động thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn, đảm bảo cung cấp đủ nước tưới tiêu cho cây trồng vụ xuân năm 2020.

Cán bộ xã Mường Bon (Mai Sơn) kiểm tra công trình hồ chứa nước bản Ỏ Tra.

Vụ xuân năm 2020, huyện Mai Sơn tập trung sản xuất 1.126 ha lúa, 700 ha rau màu các loại. Theo đánh giá thực tế, thời điểm này mực nước ở các hồ chứa, công trình thủy lợi đang ở mức khá thấp, ảnh hưởng không có lợi tới năng suất và sản lượng sản xuất nông nghiệp. Để đảm bảo cung cấp đủ nước phục vụ sản xuất, UBND huyện đã chỉ đạo các ngành chức năng, các xã, thị trấn xây dựng kế hoạch tưới tiêu, sử dụng nguồn nước một cách tiết kiệm, hiệu quả; bố trí cơ cấu giống cây trồng phù hợp từng vùng; phối hợp chặt chẽ với Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình thủy lợi Sơn La chi nhánh Mai Sơn xây dựng kế hoạch điều tiết nước, lịch tưới phù hợp; tổ chức duy tu, bảo dưỡng các công trình, hồ chứa xuống cấp; chuẩn bị sẵn sàng các máy bơm công suất lớn dự phòng tại các hồ chứa, phai đập; hướng dẫn người dân cách thức lấy nước nhằm giảm thiểu thất thoát nước; duy trì tốt hoạt động của các tổ thủy nông cơ sở... Bên cạnh đó, huy động nhân lực nạo vét, tu bổ lại hệ thống kênh mương, các cửa cống lấy nước, trạm bơm, khơi thông dòng chảy phục vụ sản xuất vụ xuân; tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi những diện tích trồng lúa thường bị hạn sang các loại cây trồng cạn, ngắn ngày như: Ngô, đậu, rau màu các loại...; tập huấn, chuyển giao kỹ thuật trồng và canh tác rau màu ứng dụng khoa học kỹ thuật mới, tiết kiệm nước tưới.

Nông dân bản Ỏ Tra xây dựng hệ thống tưới nước phun mưa phục vụ sản xuất.

Tại xã Mường Bon, ở các bản Lắm, Bon, Ỏ Tra... người dân đang chủ động chăm sóc các ruộng rau màu. Trên địa bàn xã hiện có 4 nguồn nước lớn: Hồ Tiền Phong, 2 đập nước bản Xa Căn, Ỏ Tra và 1 đập nước chung của bản Bon, bản Đấu Mường, tổng cộng 22 tuyến kênh mương, dài 23,5 km. Dù vậy, vài năm gần đây, vào mùa khô, tình trạng thiếu nước tưới vẫn xảy ra, đe dọa năng suất và sản lượng của khoảng 70 ha lúa chiêm xuân tại các bản Lắm, Ỏ Tra, Bon... Vì vậy, xã vẫn động viên người dân tích cực, chủ động chuyển đổi sang trồng đậu và rau màu các loại. Không chỉ vậy, xã còn xây dựng kế hoạch tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc rau màu cho bà con; vận động người dân sử dụng các công nghệ tưới phun mưa, tưới phun tự động để tiết kiệm nước, vừa giảm công lao động, vừa tăng năng suất, chất lượng cây trồng, ứng phó kịp thời nếu thời tiết khô hạn kéo dài. Trên cánh đồng rộng hơn 2.500 m2, trước đây gia đình anh Lò Văn Tâm (bản Ỏ Tra) thường gieo trồng lúa chiêm xuân, nhưng nay đã được phủ xanh bởi những giàn đậu cove, được lắp đặt hệ thống tưới phun mưa. Anh Tâm bảo đã đầu tư hơn 10 triệu đồng xây dựng hệ thống tưới nước phun mưa gồm 1 máy bơm, hơn 5.000 m đường ống và 100 đầu tưới, bảo đảm cung cấp đủ nước tưới cho toàn bộ diện tích rau màu, cho dù khô hạn đang kéo dài như hiện nay.

Còn tại xã Phiêng Pằn, nhờ thực hiện tốt công tác lấy nước luân phiên vào đồng ruộng, hiện nay, 75 ha lúa chiêm xuân của địa phương vẫn bảo đảm đủ nước tưới tiêu, người dân đã hoàn thành gieo cấy vụ xuân theo đúng khung thời vụ. Ông Lù A Dủa, Chủ tịch UBND xã tin tưởng: Dù không có các hồ chứa, phai đập lớn, nguồn nước sản xuất chủ yếu phụ thuộc vào các khe suối nhỏ, nhưng nhờ chủ động hướng dẫn người dân thăm nom đồng ruộng thường xuyên, kịp thời phát hiện những diện tích lúa có khả năng thiếu nước, nhất là những diện tích nhỏ lẻ các khe suối để điều tiết, bổ sung kịp thời, không làm gián đoạn quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Bên cạnh đó, cán bộ xã còn thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân sử dụng nước đúng mục đích, sử dụng tiết kiệm, chuẩn bị các loại máy bơm công suất nhỏ để bơm nước vào ruộng nếu thiếu nước tưới trầm trọng vào cuối vụ.

Với sự chủ động trong lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp triển khai sản xuất của cơ quan chuyên môn, địa phương và người dân, Mai Sơn tin tưởng sẽ có một vụ xuân thắng lợi.