Đến nay, xã Chiềng Mai (Mai Sơn) đã hoàn thành 14/19 tiêu chí nông thôn mới (NTM), diện mạo nông thôn của xã ngày càng đổi mới, khang trang hơn, đời sống của nhân dân được nâng lên. Thu nhập bình quân hiện đạt 23,35 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 11,1%.

Các tuyến đường nội bản tại xã Chiềng Mai (Mai Sơn) được bê tông hóa.

Những năm trước đây, khi bắt tay vào xây dựng NTM, xã gặp nhiều khó khăn, trong đó diện tích đất nông nghiệp bình quân đầu người thấp, hạn chế đến việc áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất; trên 90% các nguồn lực, nguồn vốn đầu tư chủ yếu là của Nhà nước và từ bên ngoài; trình độ dân trí còn hạn chế...

Để khắc phục khó khăn, xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến từng hộ gia đình, từng người dân  trên địa bàn. Việc tuyên truyền được thực hiện lồng ghép tại các lớp tập huấn và các cuộc vận động của các tổ chức đoàn thể như: Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới”; “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”; “Xây dựng gia đình 5 không 3 sạch”, “Thắp sáng đường quê”...

Hiện tại, Chiềng Mai đã đạt 14 tiêu chí trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM, gồm: Quy hoạch; thủy lợi; điện; trường học; cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn; thông tin truyền thông; hộ nghèo; lao động việc làm; hình thức tổ chức sản xuất; giáo dục; y tế; môi trường và an toàn thực phẩm; hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật; quốc phòng và an ninh. Trong năm 2021, xã phấn đấu đạt thêm tiêu chí về giao thông.

Giai đoạn 2012 - 2020, tổng số vốn huy động thực hiện xây dựng nông thôn mới của xã đạt trên 22 tỷ đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợ hơn 21 tỷ đồng, còn lại của nhân dân đóng góp. Theo đó, trụ sở trạm y tế xã được sửa chữa, nâng cấp, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân. Cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, nhân dân hiến trên 13.270 m² đất và 3.154 ngày công lao động để nâng cấp, bê tông hóa 100% trục đường chính, trên 14 km đường trục bản, liên bản, gần 1 km đường ngõ, xóm, đảm bảo vận chuyển hàng hóa thuận tiện quanh năm.

Riêng năm 2020, Chiềng Mai đã huy động các nguồn vốn đầu tư, cùng sự đóng góp của nhân dân hoàn thành tuyến đường nội bản Puốn, dài l000 m và tuyến đường bản Cuộm Sơn, dài 612 m; vận động nhân dân hiến đất giải phóng mặt bằng xây dựng đường liên xã Chiềng Mai - Chiềng Mung; xóa nhà tạm cho 16 hộ nghèo; kiên cố hóa 14,4 km kênh mương thủy lợi, nhờ vậy trên 90% diện tích đất sản xuất nông nghiệp đã chủ động được nước tưới tiêu; 11/11 bản có nhà văn hóa; trên 94% người trong độ tuổi lao động có việc làm thường xuyên; 100% hộ gia đình sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh...

Theo tuyên đường bê tông, chúng tôi về bản Puốn, trước đây, các tuyến đường này chủ yếu là đường đất, người dân gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại, trao đổi hàng hóa... Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể xã và ban quản lý bản đã vận động các hộ dân tự nguyện tháo dỡ, dịch hàng rào, hiến đất để làm đường. Ông Tòng Văn Hường, Trưởng bản Puốn, cho biết: Bản có hơn 100 hộ dân, 80% là đồng bào dân tộc Thái. Tuyến đường nội bản dài 1000 m được đầu tư xây dựng, với tổng vốn hơn 5 tỷ đồng, trong đó người dân trong bản đóng góp trên 200m² đất và hàng trăm ngày công. Từ ngày có đường mới, bà con trong bản rất phấn khởi, tích cực lao động sản xuất để nhanh chóng thoát nghèo.

Xác định tiêu chí thu nhập và tỷ lệ hộ nghèo là 2 tiêu chí khó đạt, xã đã tập trung xây dựng các mô hình kinh tế, chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả, vận động người dân chuyển đổi trồng cây ăn quả trên đất dốc, lai ghép nhãn, xoài, trồng cà phê, chanh leo, bí đao, chăn nuôi trâu, bò, lợn, dê... Chỉ đạo các tổ chức đoàn thể xã tạo điều kiện cho 27 tổ tiết kiệm và vay vốn, với trên 1000 thành viên tiếp cận nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội, tổng dư nợ trên 42 tỷ đồng để phát triển sản xuất. Hằng năm, nông dân trong xã tập trung canh tác trên 628,9 ha đất nông nghiệp, sản lượng lương thực có hạt đạt gần 1.350 tấn/năm; duy trì chăn nuôi 4.202 con gia súc, hơn 58.300 con gia cầm, 22,6 ha thủy sản; xã có 3 hợp tác xã dịch vụ sản xuất nông nghiệp...

Hiện nay, cả hệ thống chính trị và nhân dân xã Chiềng Mai đồng sức, đồng lòng vào cuộc thực hiện các tiêu chí còn lại. Trong đó, tiếp tục vận động nhân dân xây dựng hoàn thiện nhà ở; triển khai thi công tuyến đường nội bản tại bản Dăm Hoa. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh công tác xã hội hóa và huy động sức dân để đầu tư sửa chữa, nâng cấp, xây mới các công trình giao thông, thủy lợi, trường học. Quan tâm giải quyết việc làm; hỗ trợ phát triển sản xuất; đẩy mạnh đầu tư y tế, giáo dục, cơ sở hạ tầng... Dẫu còn nhiều khó khăn, song với sự đồng thuận và tinh thần đoàn kết, phát huy nội lực trong nhân dân, xã Chiềng Mai phấn đấu đạt chuẩn NTM vào năm 2025.