70 năm đã trôi qua, những ký ức về chiến dịch Điện Biên Phủ vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí của những chiến sĩ Điện Biên năm xưa, hiện đang ở huyện Sông Mã. Nay tuổi đều đã cao, nhưng nhắc tới chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, trên gương mặt các cựu chiến binh vẫn ánh lên niềm tự hào.

Chúng tôi về bản Mâm, xã Chiềng Sơ, tìm gặp ông Tòng Văn Thâng. Bên ấm trà, người cựu chiến binh chậm rãi kể lại những kỷ niệm về trận chiến ở Điện Biên năm xưa. Ông kể: Năm 21 tuổi, tôi viết đơn nhập ngũ và được biên chế về Đại đội C9, Trung đoàn E159, huấn luyện tại huyện Mường Lay, tỉnh Điện Biên. Sau khi hoàn thành huấn luyện, tôi được giao nhiệm vụ bảo vệ, sẵn sàng chiến đấu ở đơn vị. Mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ, đơn vị tôi được phân công đánh trận Him Lam. Đây là địa điểm vô cùng quan trọng, bởi muốn tiếp cận được Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ thì bắt buộc phải vượt qua được cứ điểm Him Lam.

Ông Thâng nhớ lại, khi lệnh nổ súng bắt đầu, đơn vị của ông cùng với các đơn vị khác tấn công cứ điểm Him Lam. Sau nhiều giờ chiến đấu, quân ta đã hoàn toàn làm chủ cứ điểm Him Lam, tạo thời cơ thuận lợi để bộ đội ta tiến công tiêu diệt các cứ điểm còn lại, kết thúc đợt tấn công thứ nhất.

Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, đơn vị của ông Thâng đóng quân ở Đồn Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Đến năm 1956, ông xuất ngũ trở về địa phương tại xã Chiềng Sơ, huyện Sông Mã. Ông được Nhà nước tặng thưởng Huân chương kháng chiến hạng nhì.

Còn ông Lê Khắc Sức, tổ dân phố 1, thị trấn Sông Mã, mặc dù năm nay đã 92 tuổi, nhưng vẫn không quên thời gian tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Năm 1952, khi tròn 20 tuổi, chàng trai trẻ Lê Khắc Sức, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, lên đường nhập ngũ, được biên chế vào Đại đoàn 308, sau một thời gian huấn luyện, ông tham gia nhiều trận đánh lớn từ Sơn La - Điện Biên - Lai Châu, tiêu diệt nhiều địch, phá hủy nhiều vũ khí sinh lực của địch.

Nhớ về những kỷ niệm tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ, ông Sức kể: Năm 1954, đơn vị tôi được lệnh hành quân lên Điện Biên Phủ làm nhiệm vụ để mở đường cho quân ta tiếp đánh vào các cứ điểm quan trọng của chiến dịch. Tôi và các đồng đội đã bí mật áp sát trận địa, giằng co với quân địch nhiều ngày đêm và đã phá hàng rào giúp quân ta tiến sâu vào trận địa. Đến cuối ngày 7/5/1954, chúng tôi vui sướng được biết qua thông tin liên lạc của đơn vị điện báo “Chiến dịch đã thắng lợi hoàn toàn”.

Năm 1958, ông Sức xuất ngũ trở về địa phương tại Thái Bình. Năm 1961, ông lên Tây Bắc xây dựng kinh tế mới tại huyện Sông Mã, ông luôn giữ phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, tích cực lao động sản xuất, nuôi dạy các con trưởng thành.

Hiện nay, trên địa bàn huyện Sông Mã còn 18 cựu chiến binh từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Những cựu chiến binh ấy vẫn luôn nhớ về một thời oanh liệt, đã góp sức mình làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Dù tuổi tác đã cao, sức khỏe đã yếu, nhưng vẫn luôn phát huy truyền thống Bộ đội Cụ Hồ, vững niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng. Họ luôn là tấm gương sáng giáo dục con cháu thi đua xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp.