Mường Lèo là xã không thuộc diện sáp nhập, diện tích rộng có đường biên giới với nước bạn Lào. Cả xã có hơn 4.000 nhân khẩu, sinh sống tại 13 bản. Đảng bộ xã có 13 chi bộ bản, 7 chi bộ cơ sở khối cơ quan, đơn vị, với 338 đảng viên.

Đón chúng tôi tại trụ sở, đồng chí Nguyễn Văn Mạnh, Bí thư Đảng ủy xã, thông tin: Là xã vùng 3 đặc biệt khó khăn, nhiệm kỳ qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Mường Lèo luôn đoàn kết, nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, hoàn thành đạt và vượt 17/19 chỉ tiêu Nghị quyết nhiệm kỳ trước đề ra.

Cơ cấu cây trồng được chuyển đổi theo hướng phát huy lợi thế đất dốc, tăng diện tích cây ăn quả, như cam, xoài, nhãn, chanh leo, với tổng diện tích trên 137 ha. Xã đã quy hoạch và triển khai mô hình chăn nuôi đại gia súc tập trung tại các bản Mạt, Huổi Phúc, Sam Quảng, Huổi Luông, Nà Chòm; duy trì và phát triển mô hình nuôi ngựa sinh sản tại bản Sam Quảng. Cả xã hiện có hơn 7.600 con đại gia súc, hơn 20.000 con gia cầm mang lại thu nhập đáng kể cho người dân.

Cùng với đó, nhân dân tích cực thâm canh 100 ha lúa nước; khoanh nuôi, bảo vệ hơn 17.373 ha rừng; tỷ lệ độ che phủ của rừng đạt 47,72%. Toàn xã có 3 HTX và 89 hộ kinh doanh; tổng doanh thu từ các hoạt động thương mại, dịch vụ năm 2025 ước đạt 31,4 tỷ đồng.Với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, từ các nguồn vốn hỗ trợ, giai đoạn 2020-2025, xã Mường Lèo được đầu tư xây dựng 15 công trình thiết yếu, như đường giao thông, công trình nước sinh hoạt, nhà văn hóa. Đến nay, xã Mường Lèo có gần 20 km đường giao thông trục xã, nội bản được rải nhựa, bê tông hóa; 100% các bản có đường ô tô đến bản, trong đó, 6/13 bản được cứng hóa; 98% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; 85% số hộ dân được dùng nước sinh hoạt hợp vệ sinh…

Ông Hàng A Sộng, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Sam Quảng, chia sẻ: Phát huy lợi thế phiêng bãi rộng, Chi bộ đã lãnh đạo nhân dân tập trung phát triển chăn nuôi gia súc; chuyển hơn 13 ha đất trồng sắn kém hiệu quả sang trồng cây chanh leo; trồng hơn 40 ha cây thông mã vĩ và bảo vệ trên 1.000 ha rừng tự nhiên. Bên cạnh đó, tuyến đường từ trung tâm xã về bản được Nhà nước đầu tư rải nhựa, nên đời sống nhân dân ngày một nâng cao, từng bước thoát nghèo.

Là xã biên giới, cấp ủy, chính quyền xã Mường Lèo luôn tích cực phối hợp với Đồn Biên phòng Mường Lèo, Đội sản xuất và xây dựng cơ sở chính trị số 6, Đoàn kinh tế quốc phòng 326 thực hiện phát triển kinh tế, gắn công tác quốc phòng, an ninh và xây dựng củng cố hệ thống chính trị cơ sở. Duy trì giao ban định kỳ, trao đổi thông tin với cụm bản Nà Son, huyện Phôn Thoong, tỉnh Luông Pha Bang, nước CHDCND Lào. Tăng cường phối hợp trong đấu tranh phòng, chống tội phạm xuyên biên giới, ngăn chặn di cư và xuất cảnh trái phép; thực hiện tốt quy chế biên giới, tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân hai bên qua lại thăm thân, trao đổi hàng hóa, khám chữa bệnh...

Trong nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ xã Mường Lèo đã đề ra 26 chỉ tiêu trên các lĩnh vực. Đồng thời, xác định hai khâu đột phá: Cách hành chính gắn với chuyển đổi số và thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; phát triển hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và dân sinh, cứng hóa đường giao thông từ xã đến trung tâm các bản, đầu tư xây dựng nhà văn hóa các bản.

Dẫu vậy, tỷ lệ hộ nghèo ở Mường Lèo còn tới 43,04%. Đồng chí Nguyễn Văn Mạnh, Bí thư Đảng ủy xã, cho biết thêm: Bước vào nhiệm kỳ mới, Đảng ủy xã tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số phục vụ nhân dân; phát triển kinh tế theo hướng bền vững, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo; bảo tồn và lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc; giữ gìn an ninh chính trị, an ninh biên giới, trật tự an toàn xã hội. Phấn đấu đến năm 2030, xã Mường Lèo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn.