Phương pháp sấy để chế biến giảm áp lực tiêu thụ quả tươi, nâng cao giá trị nông sản đang được nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh áp dụng. Trong đó, công nghệ sấy thăng hoa đang được Công ty TNHH Bảo Gia 26, thị trấn Yên Châu, huyện Yên Châu áp dụng mang lại hiệu quả.

Công ty TNHH Bảo Gia 26, thị trấn Yên Châu, huyện Yên Châu thành lập, đi vào hoạt động từ tháng 5/2020. Năm 2022, Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tỉnh thực hiện Đề án “Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến trong sản xuất chế biến hoa quả”, Công ty TNHH Bảo Gia 26 được chọn triển khai công nghệ sấy thăng hoa chế biến hoa quả, dược liệu. Năm 2022, được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến công, Công ty TNHH Bảo Gia 26 đã đầu tư 1 máy sấy lạnh, công suất 500 kg nguyên liệu/mẻ; 1 máy sấy thăng hoa, công suất 20 kg nguyên liệu/mẻ do Việt Nam chế tạo. Tổng trị giá đầu tư 700 triệu đồng, trong đó, máy sấy thăng hoa 350 triệu đồng.

Ông Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Bảo Gia 26, giới thiệu: Máy sấy thăng hoa được cấu tạo gồm có khoang sấy, bộ phân cấp đông, bộ phận gia nhiệt, bơm hút chân không, hệ thống ngưng tụ hơi nước và bảng điều khiển điện tử, hoạt động theo nguyên lý thăng hoa của nước. Quy trình sấy thăng hoa, gồm giai đoạn cấp đông nhanh sản phẩm ở nhiệt độ từ âm 30 độ C đến âm 50 độ C, khi sản phẩm đông đá hoàn toàn sẽ chuyển qua buồng hút chân không, tiếp theo sẽ hút hết không khí bên trong buồng sấy thăng hoa, tạo môi trường chân không, điện trở sẽ gia nhiệt để thực hiện quá trình thăng hoa, chuyển hóa nước đá có trong sản phẩm thành dạng khí. Trong môi trường sấy chân không, khoảng 90% độ ẩm trong nguyên liệu được lấy đi. Sau đó, sản phẩm phẩm được chuyển qua làm khô, loại bỏ triệt để phần nước còn sót lại. Kết thúc giai đoạn này, nhiệt độ trong buồng sấy thăng hoa được điều chỉnh tăng dần và độ ẩm trong nguyên liệu chỉ còn khoảng 1% đến 4%. Thời gian để sấy lạnh và sấy thăng hoa từ 30-40 giờ/mẻ. Sau sấy, sản phẩm giữ nguyên bản từ hình dạng, màu sắc, vi chất và giá trị dinh dưỡng, có độ giòn, không dai.

Ông Trần Lập Duy, chủ cửa hàng nông sản sạch tại thành phố Hà Nội, là đối tác lâu năm của Công ty TNHH Bảo Gia 26, chia sẻ: Các sản phẩm sấy theo phương pháp thăng hoa của Công ty TNHH Bảo Gia 26 được khách hàng rất ưa thích; hiện nay, sản phẩm xoài sấy giá 1 triệu đồng/kg; đông trùng hạ thảo giá 15 triệu đồng/kg; hoa đu đủ sấy lạnh giá 750.000/g; tỏi lên men sấy dẻo giá 350.000/kg. Trong đó, tiêu biểu sản phẩm trà hoa đu đủ đực đạt sản phẩm OCOP 3 sao của Công ty tiêu thụ rất tốt.

Mạnh dạn đầu tư ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất, nâng cao giá trị nông sản, năm 2022, Công ty TNHH Bảo Gia 26 đã thu mua 20 tấn tỏi tươi, hoa đu đủ đực, xoài, chuối cho nông dân trên địa bàn, tạo việc làm cho 10 lao động trực tiếp tại xưởng, mức lương 5 triệu đồng/người/tháng.

Ông Lừ Việt Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp tỉnh, cho biết: Việc hỗ trợ máy móc thiết bị từ nguồn kinh phí khuyến công trên 268 triệu đồng, chiếm khoảng 1,1% chi phí đầu tư cho đơn vị thụ hưởng, nhưng đã góp phần làm tăng trên 20% giá trị sản phẩm, đem lại doanh thu cho đơn vị thụ hưởng trên 750 triệu đồng/năm từ việc sản xuất, chế biến các sản phẩm hoa quả sấy. Công nghệ sấy thăng hoa là một trong những công nghệ thịnh hành của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm hiện nay. Đây là một trong những phương pháp đang được khuyến khích nhân rộng, nhằm nâng cao giá trị nông sản Sơn La.