Liên tiếp 2 năm 2022 và 2023, Khu du lịch quốc gia Mộc Châu được vinh danh là Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu thế giới. Ngày 22/4/2024, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 1077/QĐ-BVHTTDL công nhận Khu du lịch quốc gia Mộc Châu. Đây là cơ sở quan trọng để du lịch cao nguyên tiếp tục khẳng định là điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch Việt Nam và quốc tế.

Tiềm năng và thế mạnh

Khu du lịch quốc gia Mộc Châu vừa là cửa ngõ của tỉnh Sơn La, vừa là cầu nối du lịch thủ đô Hà Nội và vùng đồng bằng Bắc Bộ với các tỉnh vùng Tây Bắc; được đánh giá là một trong những khu du lịch quốc gia quan trọng nhất trong hành trình du lịch “Qua miền Tây Bắc”, trên tuyến giao thông huyết mạch quốc lộ 6.

Khu du lịch quốc gia Mộc Châu có tổng diện tích quy hoạch 206.150 ha, thuộc hai huyện Mộc Châu và Vân Hồ. Nơi đây có tài nguyên du lịch đa dạng, phong phú, đặc sắc và hấp dẫn cả về tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch văn hóa. Cao nguyên Mộc Châu được thiên nhiên ưu ái với những cảnh quan đẹp, hệ thống hang động, thác nước, núi rừng hùng vĩ, như: Hang Dơi, Ngũ động Bản Ôn, thác Dải Yếm, thác Tạt Nàng, thác Nàng Tiên, suối nước nóng tại bản Phụ Mẫu, rừng thông bản Áng,...

Nơi đây còn là vùng đất của nhiều loài hoa, đặc biệt là hoa đào, hoa mận, hoa ban, hoa cải… Những đồi chè xanh ngát cũng là điểm nhấn thu hút du khách. Đỉnh Pha Luông cao gần 2.000 m so với mực nước biển, nằm gần khu vực biên giới Việt - Lào, trong top 19 điểm du lịch Tây Bắc đẹp hoang sơ với khung cảnh núi non hùng vĩ.

Vùng đất cao nguyên chứa đựng những giá trị di sản văn hóa giàu tiềm năng phát triển du lịch. Trong khu du lịch hiện có 4 di tích cấp quốc gia và gần 20 di tích cấp tỉnh. Nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc Thái, Mông, Dao, Xinh Mun, La Ha, Mường… với 7 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nhiều làng, bản dân tộc còn giữ được những giá trị sinh hoạt văn hóa truyền thống, như: Kiến trúc nhà ở truyền thống của đồng bào các dân tộc; nghề truyền thống; Di tích khảo cổ hang mộ Tạng Mè… Nơi đây còn có những địa danh, di tích lịch sử, như: Di tích lịch sử lưu niệm Trung đoàn 52 Tây Tiến, Di tích đồn Mộc Lỵ, Di tích nơi Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, công nhân Nông trường Mộc Châu…

Ông Graham Cooke - Nhà sáng lập, Chủ tịch thương hiệu giải thưởng du lịch thế giới World Travel Awards, đánh giá: Khu du lịch quốc gia Mộc Châu là viên “kim cương” của tỉnh Sơn La, nơi đây được thiên nhiên ban tặng cảnh quan hùng vĩ, khí hậu mát mẻ quanh năm với nhiều điểm du lịch tự nhiên phong phú. Nơi đây cung cấp dịch vụ du lịch văn hóa độc đáo từ 12 dân tộc thiểu số, trải nghiệm qua đêm ở nhà sàn, nếm thử các món ăn truyền thống và tìm hiểu thêm về một lối sống mới mẻ, khác biệt; đây thực sự là tài sản quý giá.

Tạo sự khác biệt, chuyên biệt

Đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, tỉnh Sơn La đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 128/QĐ-TTg ngày 25/01/2019 và Quy hoạch phân khu xây dựng, quy hoạch chi tiết xây dựng của Khu du lịch quốc gia được lập trên cơ sở bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.

Bám sát quy hoạch, tỉnh Sơn La chỉ đạo các ngành liên quan, cùng hai huyện Mộc Châu, Vân Hồ tập trung phát triển du lịch đảm bảo hài hòa các yếu tố: Kinh tế - xã hội - văn hóa - môi trường; hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia hoạt động du lịch. Tăng cường quản lý về du lịch; quy hoạch và quản lý quy hoạch, đảm bảo hài hòa với môi trường, không phá vỡ cảnh quan thiên nhiên; phát triển cơ sở vật chất phục vụ du lịch; tăng cường quảng bá, xúc tiến du lịch…

Đồng chí Trần Dân Khôi, Bí thư Huyện ủy Mộc Châu, thông tin: Từ năm 2018, Huyện ủy Mộc Châu đã chỉ đạo UBND huyện ban hành các quyết định về quy hoạch một số khu bảo tồn để phát triển du lịch của huyện, như: Phê duyệt Đồ án quy hoạch khoanh vùng bảo vệ cánh đồng ruộng khu du lịch nghỉ dưỡng rừng thông bản Áng, xã Đông Sang với tổng diện tích 60,8 ha; Quy hoạch cánh đồng cỏ Nông trường Mộc Châu; phê duyệt Đồ án quy hoạch khoanh vùng bảo vệ và phát triển thung lũng mận Nà Ka, thuộc tiểu khu Pa Khen, thị trấn Nông trường Mộc Châu, tổng diện tích 90 ha. Đây là các điểm du lịch gắn liền với thiên nhiên và đặc trưng khu vực miền núi Tây Bắc, tạo sự tương hỗ giữa phát triển nông nghiệp với du lịch, xây dựng sản phẩm du lịch mới hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách đến với Khu du lịch quốc gia Mộc Châu.

Từ những định hướng phát triển đúng, hiệu quả, Khu du lịch quốc gia Mộc Châu đã trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước, đặc biệt là giành được giải thưởng danh giá “Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu thế giới” liên tiếp 2 năm 2022 và 2023.

Ông Trần Xuân Việt, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, khẳng định: Tài nguyên du lịch thiên nhiên và văn hóa đã và đang trở thành thế mạnh của Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, là động lực tăng trưởng, phát triển du lịch bền vững. Xu hướng khách du lịch thế giới yêu thích, lựa chọn những nơi cảnh quan thiên nhiên còn hoang sơ, văn hóa còn nguyên vẹn. Tỉnh Sơn La giữ gìn cảnh quan thiên nhiên, giữ nét nguyên bản, tạo sự khác biệt, chuyên biệt để thu hút du khách.

Chinh phục trái tim du khách

Khu du lịch quốc gia Mộc Châu có 324 cơ sở lưu trú, trong đó, có 54 cơ sở lưu đã được xếp hạng và đánh giá đạt chuẩn phục vụ khách du lịch; có 395 cơ sở phục vụ ăn uống; có 58 cơ sở mua sắm phục vụ du khách. Trên địa bàn ngày càng nhiều khu, điểm, cơ sở dịch vụ, với nhiều sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách đến tham quan trải nghiệm.

Ông Mai Trí Tuệ, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Du lịch 26 Mộc Châu, thông tin: Khu du lịch Mộc Châu Island của Công ty cổ phần Du lịch 26 Mộc Châu đang là quần thể vui chơi giải trí và nghỉ dưỡng có quy mô lớn ở khu vực Tây Bắc. Nổi bật là cầu kính Bạch Long nắm giữ 3 kỷ lục thế giới, được 3 tổ chức uy tín thế giới công nhận, gồm: Đường đi vách núi dài nhất thế giới; cầu đáy kính dài nhất thế giới; cây cầu kính dài nhất thế giới với độ dài 632 m. Ngoài ra, chúng tôi còn có khu nghỉ dưỡng cao cấp khách sạn đoàn tàu; những trò chơi mạo hiểm chưa từng có tại Tây Bắc, như: Bay Zipline “Khám phá bầu trời”, trở thành tay đua với F1 Kart Club, trượt trên những sắc màu cầu vồng Air-slide, thám hiểm hang Chim Thần…

Một trong những điểm du lịch hấp dẫn thu hút đông đảo du khách đến với cao nguyên là Khu du lịch Rừng thông bản Áng, xã Đông Sang có diện tích gần 50 ha được ví giống như "Đà Lạt thu nhỏ" với những cây thông cổ thụ cao vút, trải dài bao quanh hồ nước tự nhiên rộng 3 ha thơ mộng, khu nghỉ dưỡng khu vui chơi giải trí.

Phố đi bộ và chợ đêm Mộc Châu với không gian đa sắc màu của văn hóa mang giá trị nghệ thuật, truyền thống; thưởng thức những tiết mục văn nghệ đặc sắc, những sản phẩm làng nghề thủ công, nông sản được bà con các dân tộc sản xuất. Khu nghỉ dưỡng The Nordic Village tại bản Hua Tạt, xã Vân Hồ nằm ở giữa rừng thông xanh ngát với những bungalow có kiến trúc độc đáo như các ngôi làng ở Bắc Âu…

Tại Khu du lịch quốc gia Mộc Châu còn tổ chức nhiều sự kiện hấp dẫn mời gọi du khách. Mùa xuân, cao nguyên náo nức với các Lễ hội Hoa đào, Lễ hội Hoa ban, Hết Chá, Cầu mưa, Khinh khí cầu. Mùa hè có Lễ hội Hoa lan, Lễ hội trà cao nguyên và Ngày hội hái quả. Bước sang mùa thu, nô nức trong Ngày hội văn hóa các dân tộc, với các hoạt động văn hóa, văn nghệ đặc sắc, tôn vinh giá trị văn hóa các dân tộc trên địa bàn. Mùa đông, sôi động các sự kiện văn hóa, thể thao được tổ chức tại các bản văn hóa, các điểm du lịch, danh lam thắng cảnh, mời gọi du khách tham quan, trải nghiệm.

Tăng sự thu hút và trải nghiệm của du khách đến với Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, các cơ quan chuyên môn của địa phương đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ 4.0 vào quảng bá, phát triển du lịch. Điển hình là Ban Quản lý Khu du lịch Mộc Châu có “Ứng dụng công nghệ thực tế ảo, quảng bá du lịch Mộc Châu qua VR” (mocchautourism.com/vi/moc-chau-360); huyện Mộc Châu đã xây dựng bản đồ du lịch số Mộc Châu (Du lịch tương tác thông minh 3D/360 - Mộc Châu-Sơn La).

Ông Phùng Quang Thắng, Phó Chủ tịch Thường trực Liên chi hội lữ hành Việt Nam, chia sẻ: Khu du lịch quốc gia Mộc Châu có sự phát triển mạnh mẽ. Thông qua truyền thông, xúc tiến đầu tư của tỉnh, kết nối các doanh nghiệp lữ hành, đặc biệt là trực tiếp đến khảo sát, chúng tôi nhận thấy, đây là nơi có nhiều điểm du lịch hấp dẫn, để các công ty tổ chức nhiều tour trong năm.

Giữ gìn, phát huy tiềm năng, thế mạnh về tài nguyên du lịch thiên nhiên và tài nguyên văn hóa, Khu du lịch quốc gia Mộc Châu phát triển hài hòa, bền vững, tiếp tục khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch trong nước và thế giới, đặc biệt là chinh phục trái tim yêu mến và lựa chọn của du khách.