"... Vượt bao cánh rừng mênh mông/Vượt núi cao đến với bản làng/Những người lính biên phòng/Làm thầy giáo giữa gió núi mây ngàn/Luyện nét chữ dáng ngay/Dạy từng trang sách với bao điều hay...”. Lời ca khúc "Người thầy giáo mang quân hàm xanh" của Nhạc sỹ Bùi Anh Tôn cứ ngân nga trong chúng tôi mỗi khi nghĩ đến những lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Pá, xã Mường Lạn, huyện biên giới Sốp Cộp.

Vượt gần 10 km đường đèo dốc ngoằn ngoèo, trơn trượt, hiểm trở, chúng tôi cùng cán bộ Đồn biên phòng Mường Lạn đến điểm trường Huổi Pá, Trường PTDT bán trú Tiểu học Mường Lạn khi những thầy giáo mang quân hàm xanh bắt đầu giờ lên lớp. 

Dù ban ngày bận rộn lên nương, nhưng đúng 19 giờ 30 phút, những học sinh "đặc biệt" lại í ới gọi nhau đến lớp. Nói là đặc biệt bởi thầy giáo đứng lớp mang quân hàm xanh; còn học sinh trẻ nhất chừng 10-11 tuổi, người lớn tuổi nhất khoảng trên 50, có gia đình cả vợ cả chồng, con cái đều theo học. Vốn quanh năm chỉ quen cầm dao, cầm cuốc, bàn tay chai sần, thô ráp, nay cầm bút thấy gượng gạo, cố gắng uốn nắn theo từng nét chữ. Tiếng đánh vần “ê, a” dù còn ngọng của các học viên, phá vỡ không gian tĩnh lặng của vùng cao về đêm. Chứng kiến một buổi học mới thấy hết được nỗi khát khao được học “con chữ” của họ

Thầy giáo quân hàm xanh Lò Văn Thoại say sưa với bài giảng.

Những học viên lớn tuổi trong lớp xóa mù chữ rất cố gắng, quyết tâm học chữ.

Dù đã 54 tuổi, bà Sồng Thị Dông A vẫn chăm chỉ đến lớp. Đôi tay chai sần nắn nót từng nét chữ, rồi xòe ra đếm từng con số. Bà kể, ngày xưa, do nhà ở xa trung tâm, đường đi lại quá khó khăn nên không được đi học, nay có lớp xóa mù chữ mở tại bản, bà quyết tâm đi học để biết đọc, biết tính. Bà A chia sẻ: Không biết chữ thì thiệt thòi lắm! Các thầy giáo dạy rất nhiệt tình và dễ hiểu, giờ tôi đã đánh vần, ghép chữ được rồi.

Vợ chồng chị Giàng A Lư, bản Huổi Pá, xã Mường Lạn (Sốp Cộp) đi học chuyên cần.

Ngày nào cũng chăm chỉ đến lớp để học con chữ, giờ đây vợ, chồng anh Giàng A Lư (34 tuổi) và chị Hạng Thị Kia (33 tuổi), đã thông thạo ghép những con chữ để đánh vần. Anh Lư bảo: Ngày trước vợ tôi đi học rồi rủ tôi đi cùng. Hôm nào không đến lớp được thì hôm sau nhờ thầy giáo giảng lại, về nhà lại mở sách ra xem lại để nhớ mặt chữ. Muốn làm ăn mà không biết chữ thì không biết làm cái gì cả!

Năm 2020, Đồn Biên phòng Mường Lạn đã tổ chức 2 lớp học xóa mù chữ ở bản Huổi Pá. Các lớp học duy trì từ thứ 2 đến chủ nhật hàng tuần. Trong thời gian 4 tháng, các học sinh sẽ được truyền đạt các kỹ năng cơ bản về: Nghe, nói, đọc, viết chữ Quốc ngữ và một số phép tính cơ bản. Cùng với dạy chữ xóa mù, các thầy giáo quân hàm xanh còn kết hợp tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước, chuyển giao khoa học kỹ thuật, cách phòng chống bệnh cho đàn gia súc. Kết thúc khóa học, 100% học viên biết đọc, biết viết, biết sử dụng các phép tính cộng, trừ, nhân, chia đơn giản… giúp đồng bào nâng cao chất lượng cuộc sống phục vụ trong lao động sản xuất, góp phần tích cực trong bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới.

Thầy giáo "quân hàm xanh" ân cần, chỉ dạy các học viên lớp xóa mù chữ.

Trung úy Vàng Lao Lừ, nhân viên Đội vận động quần chúng Đồn Biên phòng Mường Lạn, tâm sự: Khó khăn bước đầu để tổ chức lớp học là công tác tuyên truyền vận động người mù chữ đến lớp, bởi nhận thức của bà con ở đây còn hạn chế, cuộc sống còn nhiều khó khăn. Chúng tôi đã trực tiếp bám trường bám bản, ban ngày thì làm một số mô hình trồng rau, trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia cầm để bàn con thấy được thực tế là phải học mới biết làm; buổi tối thì lên lớp dạy chữ. Ban đầu lớp có 50 người đăng ký, sau đó tăng lên 62 người. Trong quá trình giảng dạy, do độ tuổi học viên chênh lệch nên anh em chúng tôi phải hướng dẫn một cách tỷ mỷ, sử dụng từ ngữ đơn giản, dễ hiểu, gần gũi. Hiện, học sinh 2 lớp đều tham gia đầy đủ bất kể trời mưa hay nắng.

Nhân viên Đội vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Mường Lạn (Sốp Cộp)

vận động nhân dân bản Huổi Pá tham gia các lớp xóa mù chữ.

Sự ân cần của những người lính mang quân hàm xanh, gắn kết với khát khao và lòng quyết tâm học chữ của người dân, đang ánh lên những cuộc sống mới nơi biên cương Tổ quốc.

Thu Thảo - Thu Hằng