Thăm trang trại của gia đình anh Sùng A Sếnh, bản Cổng Chặp, xã Phổng Lái, huyện Thuận Châu, chúng tôi thật sự bị cuốn hút bởi vườn chanh leo trĩu quả, vườn sa nhân xanh tốt, đồi chè mơn mởn, cảm nhận được cách đổi mới tư duy, mạnh dạn làm kinh tế của một gia đình đồng bào dân tộc Mông hàng năm thu lãi ổn định trên 300 triệu đồng.

Anh Sùng A Sếnh thu hái chè.

Gia đình anh Sếnh có 5,5 ha đất sản xuất, nhưng trước đây, do trồng manh mún cây ngô, sắn xen lẫn cà phê nên thu nhập không ổn định. Những năm gần đây, anh chuyển đổi sang trồng cây sa nhân và chè. Năm 2016, tiếp tục chuyển diện tích cây cà phê già cỗi sang trồng cây chanh leo. Hiện gia đình có 1 ha chè, 1 ha chanh leo và 3,5 ha cây sa nhân.

Là một trong những hộ đầu tiên trong bản tiên phong trồng cây sa nhân, anh Sếnh đã đi học tập và rút kinh nghiệm từ thực tế để sản xuất, nên vườn sa nhân của gia đình anh phát triển xanh tốt. Trung bình mỗi năm gia đình anh thu hơn 3 tấn quả sa nhân tươi, bán được hơn 200 triệu đồng. Ngoài ra, anh còn cung cấp cây giống và hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc cho bà con.

Anh Sùng A Sếnh chia sẻ: Trồng chanh leo phải đào hố rộng rắc vôi bột để khử khuẩn, cho phân chuồng, trấu vào ủ hoai mục trong khoảng 1 tháng sau đó trộn thêm một lượng nhỏ phân NPK rồi mới trồng. Khi cây leo giàn, phải thường xuyên tỉa cành, lá, khoảng cách từ ngọn cây đến mặt đất tối thiểu phải được 40-50cm, làm sạch cỏ để hạn chế sâu bệnh. Cây chanh leo có đặc tính rất dễ bị nhiễm bệnh nên phải thường xuyên kiểm tra vườn để phát hiện sớm sâu bệnh và xử lý kịp thời.

Đồng thời, anh còn sử dụng các loại vỏ can, chai nhựa làm bẫy dính ruồi vàng và các loại côn trùng gây bệnh. Mỗi tháng bón phân cho cây một lần, với phân chuồng, trấu được ủ hoai mục từ 3-4 tháng trộn thêm với phân kali giúp cây phát triển tốt, tăng sức đề kháng và độ ngọt cho quả. Sau khi đã hết mùa thu hoạch, cần phải tỉa hết cành nhánh chỉ để lại dây chính để cây phát triển tốt cho vụ sau. Do tuân thủ đúng kỹ thuật nên vườn chanh leo nhà anh Sếnh luôn phát triển xanh tốt, quả to, đẹp mã, bán được giá, trung bình mỗi năm thu được hơn 20 tấn quả, thu gần 200 triệu đồng. Còn 1 ha chè chất lượng cao, mỗi năm thu trên 10 tấn chè búp tươi. Ngoài ra, gia đình anh còn phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm...

Anh Sùng A Sếnh đã góp phần làm thay đổi tư duy của bà con ở đây về cách làm kinh tế. Ngoài ra, anh còn là người năng động, nhiệt tình tham gia các hoạt động của bản, của xã.