Với ý chí vươn lên làm giàu, dám nghĩ, dám làm và làm hiệu quả, ông Hạng A Sở, Chi hội trưởng Hội nông dân tiểu khu Pa Khen 1, thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu, đã xây dựng thành công mô hình trồng cây ăn quả cho thu nhập hàng tỷ đồng trên năm. Càng vinh dự hơn khi được biết ông là đại diện duy nhất của tỉnh Sơn La được bình chọn là 1 trong 100 “Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2022”.

Ông Hạng A Sở - "Nông dân Việt Nam Việt Nam xuất sắc năm 2022” chăm sóc vườn cam đường canh.

Năm nay đã bước sang tuổi 67, nhìn ông Sở trẻ và nhanh nhẹn hơn nhiều so với tuổi của mình. Đưa chúng tôi đi thăm vườn cam đường canh sai trĩu quả, ông Sở kể về chặng đường dài gắn bó với trồng cây ăn quả. Sinh ra trong một gia đình có tới 11 anh chị em, cả nhà chỉ trông vào lúa nương, ngô, sắn đều phụ thuộc vào tự nhiên nên năm được mùa, năm mất trắng, cuộc sống rất khó khăn. Thời điểm đói giáp hạt, ông Sở cùng các anh chị phải lên nương lên rẫy đào củ mài, củ nâu mang về ăn. Cái đói, cái nghèo cứ bám lấy gia đình ông và người dân trong bản. Bởi vậy, ông Sở luôn nung nấu quyết tâm vươn lên xóa đói nghèo ngay trên mảnh đất quê hương. Cơ hội đến vào năm 1989, khi cây mận hậu bắt đầu bén rễ trên cao nguyên Mộc Châu, ông Sở đã mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất nương kém hiệu quả sang trồng hàng trăm gốc mận.

Cây mận hậu rất phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của Mộc Châu nên sau khi chăm sóc từ 3-4 năm, cây mận của  gia đình ông Sở đã cho thu quả. Nhưng lúc đó, mận ít người mua nên hiệu quả kinh tế không cao. Nhiều người dân cũng đã chặt bỏ cây mận để quay sang trồng cây lương thực. Tuy nhiên, ông Sở không những không phá bỏ cây mận mà mỗi năm lại trồng thêm vài chục gốc. Đến năm 2009, Viện Bảo vệ thực vật triển khai Dự án đốn, tỉa, chăm sóc mận (Dự án Asodia) tại huyện Mộc Châu, gia đình ông Sở được các chuyên gia người Pháp trong dự án hướng dẫn kỹ thuật tỉa đốn, chăm sóc, bón phân cho cây mận.

Ông Sở chia sẻ: Lúc đầu triển khai nhiều hộ còn do dự sợ chết cây, nhưng tôi vẫn tin, làm theo cán bộ hướng dẫn. Hiệu quả cho thấy rõ từ vụ sau khi cây sinh trưởng, phát triển tốt, quả nhiều, to và đẹp hơn và bán với giá cao hơn. Từ đó, hàng trăm hộ dân trồng mận ở thị trấn Nông trường Mộc Châu đều áp dụng kỹ thuật của Dự án Asodia. Hiện, gia đình tôi đang có 3 ha mận, năm nay, gia đình tôi thu được 50 tấn quả. Với giá bán bình quân 20.000 đồng/kg, gia đình tôi thu khoảng 1 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí lãi khoảng 700 triệu đồng.

Cùng với cây mận hậu, trong quá trình tham quan, tìm hiểu các mô hình phát triển kinh tế hiệu quả trong vùng, năm 2013, gia đình ông Sở trồng thêm 1 ha cây cam đường canh. Nhờ chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật, vụ cam năm 2021, ông Sở xuất bán được 30 tấn quả. Với giá bán trung bình 30.000 đồng/kg, gia đình ông thu được 900 triệu đồng, trừ chi phí, lãi khoảng 600 triệu đồng.

Chia sẻ kinh nghiệm trồng cây ăn quả, ông Sở bảo: Trồng cây ăn quả vất vả lắm, ngoài việc thường xuyên thăm vườn, kịp thời phát hiện sâu bệnh, còn đòi hỏi áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến mới cho năng suất, chất lượng. Từ năm 2019 đến nay, gia đình tôi đã chuyển hướng sang sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ đối với 4 ha trồng mận và cam đường canh để đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu. Sử dụng hệ thống tưới phun sương tự động cho vườn cây ăn quả, triển khai căng lưới bảo vệ vườn mận để chống mưa đá và sương muối.

Không chỉ làm giàu cho gia đình, ông Sở còn tích cực tư vấn, hướng dẫn chuyển giao kỹ thuật, nhân rộng mô hình trồng cây ăn quả đem lại hiệu quả kinh tế cao của gia đình cho các hộ gia đình, hội viên nông dân trên địa bàn và nhiều địa phương khác về cách cải tạo đất, chọn giống cây trồng, chọn phân bón phù hợp với từng loại cây, cách chăm bón theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây, chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị... Ngoài ra, ông còn tạo việc làm lao động thường xuyên cho 5 người; lao động mùa vụ cho từ 15-20 lao động nông thôn với lương từ 6-7 triệu đồng/người/tháng.

Nói về “Nông dân Việt Nam xuất sắc” Hạng A Sở, ông Lường Tiến Quynh, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Mộc Châu, tự hào: Ông Sở là Chi hội trưởng nông dân gương mẫu, là điển hình của người nông dân thời đại mới, dám nghĩ, dàm làm và làm hiệu quả. Nhiều năm liên tục, gia đình ông được UBND tỉnh công nhận danh hiệu hộ gia đình sản xuất kinh doanh nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh. Ông Sở không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn chia sẻ kinh nghiệm trồng cây ăn quả và hỗ trợ, giúp đỡ nhiều hội viên nông dân tiểu khu Pa Khen thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Qua đó, góp phần nhân rộng phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi ở địa phương. Ông Sở thực sự là tấm gương sáng để bà con nông dân trong bản học tập, làm theo.

Ông Hạng A Sở luôn mong muốn, chính quyền và Hội Nông dân các cấp tiếp tục hỗ trợ chuyển giao khoa học, kỹ thuật cho người dân; tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nguồn vốn ưu đãi; hỗ trợ kết nối tiêu thụ nông sản cho bà con... giúp người dân yên tâm sản xuất, làm giàu trên mảnh đất quê hương.