Trở lại Lao Khô những ngày đầu xuân, Khu di tích Quốc gia đặc biệt cách mạng Việt Nam - Lào, bản Lao Khô 1, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu.  Thật may mắn, chúng tôi được cùng ông Tráng Lao Minh, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Lao Khô 1 và già bản Tráng Lao Lử (con trai cả của cụ Tráng Lao Khô) đón đoàn nhân dân bản Nà Khạng (nước CHDCND Lào) sang tham quan Khu di tích.

Tại Khu di tích, nhân dân bản Nà Khạng đã dâng hoa lên Đài biểu tượng hữu nghị Việt Nam - Lào; thăm nhà trưng bày đang lưu giữ hàng trăm hình ảnh, hiện vật minh chứng cho tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc. Ông Tráng Lao Lử, xúc động nhắc lại những câu chuyện mà mình được chứng kiến cha mình (cụ Tráng Lao Khô) bảo vệ đồng chí Cay Xỏn Phôm Vi Hản (sau này là Chủ tịch nước CHDCND Lào) về bản Lao Khô 1 hoạt động bí mật để chuẩn bị xây dựng căn cứ địa cách mạng tại Viêng Xay (Lào). Tình cảm tốt đẹp của nhân dân các bản hai bên biên giới luôn được gìn giữ, gắn bó bền chặt.

Ông Thào Lao Khư, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Nà Khạng, cụm Phiêng Sa, huyện Xiềng Khọ (nước CHDCND Lào), cho biết: Hai bản thường xuyên gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm sản xuất, giúp đỡ nhau về con giống, cây trồng, vật nuôi cùng nhau thúc đẩy tăng gia, sản xuất, chăn nuôi, nâng cao đời sống nhân dân. Đồng thời, cử người tham gia, phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới của hai nước, thường xuyên duy trì tuần tra đường biên, mốc giới, phát quang cột mốc biên giới. Chung vui tết cổ truyền của Việt Nam, bà con hai bên kết nghĩa đều tập luyện văn nghệ, chuẩn bị những bài hát chúc mừng ngày tết cổ truyền.

Trong dịp Tết Nguyên đán của Việt Nam và Tết cổ truyền của Lào, các cặp bản kết nghĩa đều tổ chức thăm hỏi, chúc tết, giao lưu văn nghệ, thể thao. Mỗi khi có sự kiện hay công việc đều thông báo cho nhau biết để giúp đỡ nhau, cùng học tập kinh nghiệm trong lãnh đạo, quản lý điều hành của chi bộ và ban quản lý, các đoàn thể ở bản.

Ông Tráng Lao Minh, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Lao Khô 1, cho biết: Chúng tôi luôn coi nhân dân bản Nà Khạng như người nhà và sẵn lòng giúp đỡ những lúc khó khăn, hoạn nạn. Phía bạn Lào có người ốm đau, cần đưa đi viện cứu chữa, chúng tôi đều cử người đưa đi. Bên bạn, bên mình có đám hiếu, đám hỷ, bản Lao Khô 1 và bản Nà Khạng qua lại giúp đỡ nhau, tình cảm ấy cứ thế ngày càng nhân lên.

Còn tại xã Chiềng Tương, có 2 cặp bản Đin Chí (Việt Nam) - bản Pa Khôm (Lào); bản Pa Khôm (Việt Nam) - bản Móng Nậm (Lào) kết nghĩa từ năm 2013. Ông Phàng A Giáng, Chủ tịch UBND xã Chiềng Tương, huyện Yên Châu, cho biết: Hiện nay, trên địa bàn xã có một số hộ đầu tư, thu mua hàng nông sản tại các bản thuộc khu vực giáp biên giới. Từ năm 2015 đến nay, Trạm Y tế xã Chiềng Tương đã khám và điều trị cho trên 1.000 lượt người thuộc các bản của nước bạn Lào, góp phần tăng cường đoàn kết nhân dân các bản hai bên biên giới.

Với tinh thần đoàn kết hữu nghị, cùng giúp đỡ nhau phát triển, từ năm 2013, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp với UBND huyện Yên Châu chỉ đạo hai Đồn biên phòng Chiềng On và Đồn biên phòng Chiềng Tương phối hợp tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các xã Chiềng On, Phiêng Khoài, Lóng Phiêng và Chiềng Tương, ký kết 7 cặp bản. Định kỳ 1 năm, các cặp bản tổ chức sơ kết, tổng kết hoạt động kết nghĩa, theo hình thức luân phiên. Các cặp bản thường xuyên gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm sản xuất, giúp đỡ nhau về con giống, cây trồng, vật nuôi, phát triển sản xuất, nên đời sống nhân dân hai bên biên giới từng bước được cải thiện.

Đánh giá về hiệu quả của mô hình kết nghĩa bản - bản, Đại tá Vũ Đức Tú, Phó Chính ủy BĐBP tỉnh, cho biết: Đoàn kết giúp đỡ nhau không chỉ hỗ trợ phát triển kinh tế, xã hội, nhân dân các cặp bản kết nghĩa còn cùng nhau đồng lòng bảo vệ, giữ gìn an ninh biên giới; thường xuyên trao đổi cho nhau những thông tin liên quan đến vấn đề biên giới cùng quan tâm, kịp thời phối hợp giải quyết những vụ việc xảy ra, giữ cho cuộc sống bản làng hai bên biên giới luôn ổn định. Việc kết nghĩa bản - bản, góp phần xây dựng, củng cố mối hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước Việt - Lào ngày thêm gắn bó, bền chặt, xây dựng tuyến biên giới bình yên, cuộc sống nhân dân hai bên ấm no và hạnh phúc.