Theo thống kê, số người trong độ tuổi lao động trên địa bàn Thành phố chiếm hơn 56% dân số. Thu nhập, trình độ dân trí cao hơn hẳn các địa phương khác trong tỉnh, có nhiều điều kiện tiếp cận thông tin và tham gia BHXH tự nguyện, song hiện mới có hơn 1.700 người tham gia BHXH tự nguyện, 9 tháng năm nay chỉ tăng gần 490 người, đạt 52% kế hoạch năm 2020.

Tập huấn nghiệp vụ tuyên truyền BHXH, BHYT cho đội ngũ nhân viên đại lý thu trên địa bàn Thành phố.

Để phát triển đối tượng tham gia, cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh đã chỉ đạo phòng chuyên môn trực tiếp và phối hợp tổ chức hội nghị tuyên truyền ở các tổ, bản, tiểu khu, song gặp nhiều khó khăn trong việc thu hút người đến nghe, ít đối tượng đăng ký tham gia. Các địa bàn đạt thấp dưới 50% kế hoạch, như: Hua La 16,5%; Chiềng Đen 30,5%; Chiềng Cọ 36,8%; Chiềng An và Chiềng Sinh 48,3%; Chiềng Ngần 48,8%...

Tháo gỡ khó khăn, Bảo hiểm xã hội vừa có cuộc làm việc với lãnh đạo các xã, phường và đội ngũ nhân viên đại lý thu trên địa bàn Thành phố đã làm  rõ thêm một số nguyên nhân. Theo phân tích của Bảo hiểm xã hội tỉnh: Do một số xã, phường chưa thực sự phát huy vai trò của cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể trong chỉ đạo và giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT; phần lớn nhân viên đại lý thu đều đang công tác, chủ yếu là kiêm nhiệm, không chuyên sâu nên hiệu quả chưa cao. Công tác tuyên truyền chưa được thường xuyên, sâu rộng, hiệu quả chưa cao, chưa tạo được sức lan tỏa; người dân chưa quan tâm đến lợi ích lâu dài trong việc tham gia BHXH tự nguyện, tâm lý người dân đã quen với việc trông chờ vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước nên chưa tích cực tham gia. Theo ông Đào Trọng Tuấn, Chủ tịch UBND phường Quyết Tâm, lý giải: Ở địa bàn Thành phố tập trung nhiều công ty bảo hiểm dịch vụ, nên nhiều người dân nhầm lẫn và so sánh với BHXH tự nguyện của Nhà nước. Còn ông Cà Văn Sỹ, Phó Chủ tịch UBND phường Chiềng Sinh phản ánh: Khi xã giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tới từng tổ, bản thì không ít bí thư chi bộ, trưởng bản, tổ trưởng tổ dân phố phản hồi rằng việc này không đúng. Như vậy có thể thấy rằng các cấp ủy, chính quyền địa phương chưa có sự vào cuộc sát sao, trách nhiệm đối với công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại địa phương.

Chính sách BHXH, BHYT được Đảng, Nhà nước ta xác định là 2 trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội, nên rất quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, được cụ thể bằng Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Ban Chấp hành Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020; Nghị quyết số 28-NQ/TW Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách BHXH; Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 3/8/2018 của Chính phủ về giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH giai đoạn 2019-2020. UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2971/QĐ-UBND ngày 06/12/2019 về việc giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh, trên cơ sở đó, UBND các huyện, thành phố đã giao chỉ tiêu tới các xã, phường, thị trấn và cấp này cũng giao chỉ tiêu tới các bản, tiểu khu, tổ dân phố trên địa bàn. Nhiều huyện đã triển khai thực hiện tốt công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, tiêu biểu là Thuận Châu, Mai Sơn, Phù Yên, Yên Châu...

Xác định rõ nguyên nhân, thời gian tới, Bảo hiểm xã hội tỉnh tăng cường phối hợp với UBND Thành phố tập trung chỉ đạo UBND các xã, phường khẩn trương thành lập Ban Chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT giai đoạn 2020-2025; xây dựng kế hoạch cụ thể thực hiện chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia cho từng xã, phường, đại lý thu; tăng cường tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT, đặc biệt là tổ chức quán triệt các nghị quyết của Đảng về BHXH, BHYT, nhằm tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động, nâng cao trách nhiệm của cấp ủy từ cấp xã, phường tới chi bộ trực thuộc trong lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện. Tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan BHXH với UBND các xã, phường khảo sát địa bàn xác định đối tượng tiềm năng để tổ chức hội nghị, đổi mới phương pháp tuyên truyền để phát triển đối tượng tham gia. Bên cạnh đó là kiện toàn hệ thống đại lý thu, tăng cường tập huấn giúp đội ngũ nhân viên đại lý thu nắm chắc kỹ năng nghiệp vụ trong công tác tuyên truyền phát triển đối tượng tham gia.