Theo báo cáo nhanh ngày 2/9 của Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, những ngày qua, mưa lũ gây thiệt hại nặng nề về người, tài sản và sản xuất.

Mưa lũ làm ngập gần lút nhà dân tại xã Yên Thọ, huyện Yên Định, Thanh Hóa. Ảnh: Nguyễn Nam/TTXVN

Theo báo cáo nhanh của các tỉnh Sơn La, Lào Cai, Cao Bằng, Yên Bái, Thanh Hóa, Nghệ An, tính đến ngày 01/9/2018, đã có 17 người bị chết và mất tích. Cụ thể: 11 người chết (Sơn La 01 người, Yên Bái 01 người, Lạng Sơn 01 người, Hòa Bình 01 người, Thanh Hóa 07 người), tăng 07 người tại Thanh Hóa so với Báo cáo nhanh ngày 31/8/2018; 06 người bị mất tích (tăng 06 người tại Thanh Hóa so với báo cáo ngày 31/8/2018). Hiện đã xác định danh tính của 02 người, chính quyền địa phương đang tiếp tục xác minh 04 trường hợp còn lại.

Về nhà ở: 297 nhà bị sập đổ, thiệt hại trên 70% (Điện Biên: 14 nhà; Sơn La: 44 nhà; Yên Bái: 2 nhà; Lào Cai: 1 nhà; Cao Bằng: 2 nhà; Lạng Sơn: 3 nhà; Thái Nguyên: 1 nhà; Phú Thọ: 3 nhà; Thanh Hóa: 208 nhà; Nghệ An: 19 nhà); 828 nhà phải di dời khẩn cấp (Sơn La: 616 nhà; Hòa Bình: 18 nhà; Yên Bái: 82 nhà; Lào Cai: 2 nhà; Phú Thọ: 9 nhà; Nghệ An: 101 nhà).

Về nông nghiệp: 3.978 ha lúa, hoa màu, thiệt hại (Điện Biên: 62ha; Sơn La: 869ha; Hòa Bình: 34ha; Lào Cai: 198ha; Yên Bái: 594ha; Bắc Cạn: 44ha; Phú Thọ: 90ha; Thanh Hóa: 2.041ha; Nghệ An: 26ha); về chăn nuôi: 192 con gia súc, 25.890 con gia cầm bị chết, cuốn trôi; về thủy sản: 667 ha diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại; về thủy lợi: 620m kè và 6.174m kênh mương bị hư hỏng, thiệt hại; về giao thông: sạt lở 89.396 m3 đất đá.

Để khắc phục hậu quả, hiện các tỉnh chỉ đạo các Sở, ngành địa phương chủ động huy động lực lượng và phương tiện để khắc phục hậu quả mưa lũ đặc biệt là thông tuyến tại các điểm sạt lở ảnh hưởng đến giao thông: các tuyến Quốc lộ qua địa bàn các tỉnh Sơn La, Hòa Bình, Yên Bái, Điện Biên, Thanh Hóa về cơ bản đã được thông xe; các tuyến tỉnh lộ, huyện lộ, liên thôn, xã vẫn còn nhiều điểm bị ngập, ách tắc, chưa khắc phục được. Các tỉnh đã cử các đoàn xuống các khu vực bị ảnh hưởng để chỉ đạo các ban ngành tổ chức di dời tài sản, giúp đỡ người dân khắc phục sự cố ổn định cuộc sống cho người dân.

Về sự cố đê điều, theo báo cáo nhanh số 362/BC-QLĐĐ ngày 02/9 của Vụ quản lý đê điều, tại tỉnh Thanh Hóa chiều ngày 01/9 xảy ra sự cố sạt trượt mái phía đồng đê hữu sông Bưởi từ K16+571-K16+611 dài khoảng 40m, đỉnh cung sạt gần đến mặt đê. Hiện tại, địa phương đã hoàn thành xử lý giờ đầu: tiêu nước trong cung sạt, phủ bạt ngăn nước xâm nhập và đóng cừ chân chống trượt phát triển thêm. Hiện cung sạt không phát triển thêm và nước thấm ra là nước trong.

Về tình hình lũ khẩn cấp trên sông Bưởi, lũ trên sông Mã và Sông Cả, lũ các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An đang xuống. Lúc 03h ngày 02/9, mực nước trên các sông như sau: Trên sông Bưởi tại Kim Tân 12,31m (trên báo động 3 là 0,31m); trên sông Mã tại Cẩm Thủy 18,51m (dưới báo động 2 là 0,49m), tại Lý Nhân 11,01m (ở mức báo động 2), tại Giàng 5,12m (lúc 01h ngày 02/9, dưới báo động 2 là 0,38m); trên sông Cả tại Dừa 20,82m (trên báo động 1 là 0,32m), tại Nam Đàn 5,74m (trên báo động 1 là 0,34m).

Dự báo: Lũ các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An tiếp tục xuống, đến trưa 02/9, mực nước trên các sông như sau: trên sông Bưởi tại Kim Tân xuống mức 11,8m (dưới báo động 3 là 0,2m); trên sông Mã tại Lý Nhân xuống mức 9,9m (trên báo động 1 là 0,4m), tại Giàng xuống mức 4,0m (mức báo động 1); trên sông Cả tại Nam Đàn xuống mức 5,5m (trên báo động 1 là 0,1m).

Đến tối 02/9, mực nước trên các sông như sau: trên sông Bưởi tại Kim Tân xuống mức 11,4m (trên báo động 2 là 0,40m); trên sông Mã tại Lý Nhân xuống mức 9,2m (dưới báo động 1 là 0,3m), tại Giàng xuống mức 3,4m (dưới báo động 1 là 0,6m); trên sông Cả tại Nam Đàn xuống mức 5,3m (dưới báo động 1 là 0,1m). Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do lũ, ngập lụt: cấp 1-2.

Nguy cơ sạt lở đất tiếp tục xảy ra ở các tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An; ngập úng tại các vùng trũng thấp, đặc biệt tại tỉnh Thanh Hóa. Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do lũ quét, sạt lở đất ở Thanh Hóa, Nghệ An: Cấp 1.

Về tình hình lũ lớn trên sông Cửu Long, do lũ thượng nguồn về kết hợp với kỳ triều cường, mực nước sông Cửu Long đang lên. Mực nước cao nhất ngày 01/9/2018 tại Tân Châu là 4,0m (báo động 2), tại Châu Đốc 3,56m (trên báo động 2 là 0,06m); mực nước lúc 7h ngày 02/9 trên sông Tiền tại trạm Tân Châu 3,89m, dưới báo động 2 là 0,11m; trên sông Hậu tại trạm Châu Đốc 3,43m, dưới báo động 2 0,07m.

Dự báo: Trong những ngày tới, mực nước sông Cửu Long lên chậm. Đến ngày Đến ngày 05/9, mực nước cao nhất ngày tại Tân Châu ở mức 4,09m (trên báo động 2 là 0,09m); tại Châu Đốc ở mức 3,65m (trên báo động 2 là 0,15m).

Để chỉ đạo, ứng phó và khắc phục hậu quả do thiên tai, Bộ Giáo dục và Đào tạo có công điện số 758/CĐ-BGDĐT ngày 31/8/2018 về việc ứng phó với nguy cơ ngập, lụt ở đồng bằng Sông Cửu Long và mưa lũ tại Bắc bộ, Bắc Trung Bộ. Theo đó, ngành giáo dục các địa phương phối hợp với các ban, ngành lên kế hoạch và triển khai bảo vệ học sinh, tránh các sự cố mất an toàn, đặc biệt là đuối nước; sơ tán học sinh, giáo viên khi có yêu cầu. Ngày 01/9/2018, Đoàn công tác của Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đi kiểm tra tình hình khắc phục sự cố hồ Ban (huyện Tân Lạc), kiểm tra an toàn dân cư trên địa bàn huyện Lạc Sơn tỉnh Hòa Bình, kiểm tra công tác ứng phó, hộ đê trên hệ thống đê điều tỉnh Thanh Hóa.

Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai theo dõi chặt chẽ tình hình mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, tình hình lũ về hồ Sơn La, Hòa Bình và ngập lụt tại các tỉnh vùng Đồng bằng Sông Cửu Long; chuyển các bản tin tới Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố để chủ động các biện pháp ứng phó. Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn Quốc gia thường xuyên cung cấp các bản tin dự báo, cảnh báo mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành ứng phó.

Ngày 01/9/2018 tỉnh Nghệ An đã có công điện khẩn số 17/CĐ.UBND về khắc phục hậu quả lũ lụt; tỉnh Bến Tre đã có công văn số 4075/UBND-KT về việc tổ chức theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ, triều cường và chủ động sẵn sàng phương án ứng phó.

Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh Sơn La, Lào Cai, Cao Bằng, Yên Bái, Thanh Hóa, Nghệ An đã có báo cáo về tình hình thiệt hại và công tác ứng phó với mưa, lũ quét, sạt lở đất.

Về tình hình hồ chứa, rạng sáng ngày 02/9, hồ Bản Chát tiến hành xả lũ với lưu lượng 483m3/s (lúc 2h) và tăng dần 1.374m3/s (lúc 7h30 ngày 02/9), các hồ khác đang vận hành bình thường trong quá trình tích nước trong thời kỳ lũ muộn.  Trong 185 hồ cập nhật thông tin vận hành, hiện có 67 hồ xả điều tiết qua tràn, trong đó: Bắc Bộ: 33/72 hồ, Bắc Trung Bộ: 05/16 hồ, Tây Nguyên: 23/69 hồ, Đông Nam Bộ: 03/05 hồ.

Những công việc cần triển khai tiếp theo, đối với các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 1127/CĐ-TTg ngày 31/8/2018; Công điện số 45/TWPCTT ngày 27/8/2018 về ứng phó với lũ lớn ở đồng bằng sông Cửu Long của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai. Triển khai các phương án đảm bảo an toàn cho người dân, học sinh, trẻ em khu vực bị ảnh hưởng bởi lũ; khẩn trương thu hoạch lúa hè thu và bảo đảm an toàn cho diện tích lúa thu đông. Các tỉnh An Giang và Kiên Giang thực hiện các biện pháp ứng phó với việc vận hành xả lũ đập tràn Trà Sư, Tha La theo nội dung công văn số 438/TWPCTT-VP của Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai. Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam, Viện Khoa học thuỷ lợi miền Nam, Viện Quy hoạch thuỷ lợi miền Nam phối hợp với Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo, Chi cục Phòng, chống thiên tai Miền Nam cung cấp các thông tin dữ liệu, xây dựng các bản đồ ứng phó với lũ; bố trí cán bộ giao ban hàng ngày tại Văn phòng Chi cục phòng, chống thiên tai miền Nam.

Đối với các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 1127/CĐ-TTg ngày 31/8/2018 về việc phòng tránh và khắc phục hậu quả mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất; đảm bảo an toàn chống lũ của hệ thống đê điều. Khẩn trương triển khai thực hiện các biện pháp để ứng phó với mưa lũ, lũ quét, sạt lở đất theo nội dung Thông báo số 440/TWPCTT-VP ngày 30/8/2018 của Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai. Tiếp tục huy động lực lượng và phương tiện để khắc phục, thông tuyến các tuyến đường bị ách tắc, chia cắt do mưa lũ, sạt lở đất

Riêng các tỉnh Phú Thọ, Bắc Giang, Thanh Hóa, Nghệ An, tổ chức lực lượng tuần tra, canh gác hệ thống đê điều để kịp thời phát hiện sự cố, xử lý giờ đầu theo phương châmʻʻbốn tại chỗʼʼ, đảm bảo an toàn; tổ chức lực lượng kiểm tra, kịp thời sơ tán người dân tại các khu vực trũng thấp có nguy cơ ngập lụt. Các địa phương khu vực hạ du hồ Hòa Bình sẵn sàng triển khai phương án đảm bảo an toàn dân cư, đê điều, công trình thủy lợi và các hoạt động trên sông khi hồ xả lũ.

Công tác vận hành hồ chứa, đối với các hồ chứa khu vực Bắc Bộ: Theo dõi chặt chẽ diễn biến của mưa, lũ, các bản tin dự báo, cảnh báo, tiến hành tính toán tham mưu cho Ban chỉ đạo điều hành liên hồ chứa theo quy trình. Hàng ngày có báo cáo về Văn phòng thường trực (qua trực ban) và các Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, các chủ hồ, các đơn vị, các cơ quan phục vụ công tác chỉ đạo điều hành. Đối với các hồ chứa khu vực miền Trung: Tổ chức tính toán, theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ, lưu lượng đến các hồ chứa để sẵn sàng tham mưu cho Ban chỉ đạo điều hành đảm bảo an toàn hạ du./.