Những năm qua, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình đã được cấp ủy, chính quyền xã Hang Chú (Bắc Yên) quan tâm. Tuy nhiên, là xã vùng cao, kinh tế khó khăn; 100% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống, nhận thức về công tác dân số hạn chế nên vẫn còn tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống và sinh con thứ ba trở lên.

Cán bộ dân số - KHHGĐ xã Hang Chú (Bắc Yên) phát tờ rơi tuyên truyền về các biện pháp tránh thai hiện đại.

Chị Mùa Thị Chư, cán bộ chuyên trách dân số xã Hang Chú, cho biết: Mặc dù đã triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách dân số - KHHGĐ, Luật Hôn nhân và gia đình, giải thích về tác hại của việc sinh con thứ 3, của tảo hôn cho người dân, nhưng do trình độ dân trí không đồng đều, một số phong tục tập quán lạc hậu chưa được xóa bỏ, tư tưởng trọng nam khinh nữ, muốn có con trai nối dõi tông đường còn phổ biến. Bên cạnh đó, đội ngũ cộng tác viên ở 6 bản hiện đang hoạt động thiếu kinh nghiệm, hơn nữa do thực hiện sáp nhập các bản, nhân viên y tế bản kiêm cộng tác viên dân số, lại nắm bắt địa bàn rộng, đông dân cư... nên việc cập nhật số liệu về dân số, cũng như công tác tuyên truyền gặp không ít khó khăn. Năm 2020, Hang Chú còn 20 cặp vợ chồng sinh con thứ 3 trở lên, 21 cặp tảo hôn và 1 cặp kết hôn cận huyết thống.

Trước thực trạng trên, xã Hang Chú đã chỉ đạo các tổ chức đoàn thể của xã phối hợp với cán bộ chuyên trách dân số xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, với nội dung dễ hiểu, dễ nhớ, giúp người dân nâng cao nhận thức về Pháp lệnh dân số; hệ lụy mất cân bằng giới tính khi sinh, của tảo hôn kết hôn cận huyết; không sinh con thứ ba; cách chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên; lựa chọn các biện pháp tránh thai hiện đại phù hợp...

Việc tuyên truyền được lồng ghép trong các cuộc họp bản, hội nghị của xã sinh hoạt của các đoàn thể; tuyên truyền trên loa truyền thanh của xã, của bản; treo pa nô, áp phích tại khu dân cư. Phối hợp với các nhà trường tổ chức tư vấn, truyền thông về chăm sóc sức khỏe tuổi vị thành niên, thanh niên, tiền hôn nhân cho học sinh.

Từ năm 2020 đến nay, Trạm Y tế xã và cán bộ chuyên trách dân số xã đã tổ chức truyền thông giáo dục chuyển đổi hành vi dân số được 41 buổi tại 6 bản, cho hơn 1.600 lượt người; cung cấp đầy đủ, kịp thời các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Chỉ đạo đội ngũ cộng tác viên dân số các bản thực hiện ghi chép theo dõi biến động dân số hằng ngày trên địa bàn quản lý. Việc thực hiện chính sách dân số - KHHGĐ còn được đưa vào quy ước, hương ước chung của xã và triển khai đến các bản để bà con cùng thực hiện.

Để từng bước nâng cao chất lượng dân số, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3, giảm thiểu tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, xã Hang Chú đang tập trung triển khai các giải pháp, tháo gỡ khó khăn phát sinh ở cơ sở; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức về công tác dân số - KHHGĐ; tổ chức tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cộng tác viên dân số các bản..., giúp người dân chuyển đổi hành vi dân số, góp phần ổn định, nâng cao chất lượng dân số, xóa đói, giảm nghèo ở địa phương.