Trong dịp này, chúng tôi về xã Tạ Khoa (Bắc Yên), điều dễ nhận thấy là ý thức bảo vệ môi trường của người dân nơi đây đang có những chuyển biến tích cực, không còn tình trạng xả rác thải bừa bãi như trước đây, mấy hộ gia đình có chung một lò đốt rác mini để xử lý rác thải sinh hoạt.

Người dân bản Tân Cuông, xã Tạ Khoa (Bắc Yên) sử dụng lò đốt mini xử lý rác thải sinh hoạt.

Dừng chân ở bản Tân Cuông, gặp các hộ dân đang tập trung khơi thông cống rãnh, quét dọn đường ngõ bản và thu gom rác để đưa vào lò đốt. Chị Quàng Thị Ủa vui vẻ nói: Trước đây, gia đình tôi cũng như các hộ dân trong bản thường đào hố để đổ rác, sau đó một tuần mới đốt. Nhưng như vậy, không đảm bảo vệ sinh, bởi rác thải để lâu sẽ tạo điều kiện cho ruồi, muỗi, sâu bọ phát triển. Năm 2018, Ban quản lý bản tuyên truyền, vận động xây lò xử lý rác thải trong ngày, gia đình tôi đã làm theo. Từ đó đến nay, gia đình tôi không để rác thải sinh hoạt tồn đọng quá hai ngày, môi trường xung quanh nhà sạch sẽ hơn trước rất nhiều.

Tìm hiểu được biết, thực hiện tiêu chí số 17 về môi trường trong chương trình xây dựng nông thôn mới, từ năm 2016, xã Tạ Khoa đã vận động người dân xây lò đốt rác, vừa nâng cao ý thức của người dân và hạn chế tối đa lượng rác thải ra môi trường. Theo các hộ dân, lò đốt rác mini có thể chứa từ 1 - 1,3 m³ rác, tùy theo nhu cầu sử dụng của các hộ gia đình. Chi phí xây dựng một lò đốt rác từ 800-900 nghìn đồng. Tùy lượng rác thải, các hộ dân ở gần nhau đã xây chung một lò để tiết kiệm chi phí. Do việc xây dựng lò đốt rác mini đơn giản, dễ thực hiện, chi phí thấp, xử lý hiệu quả rác thải sinh hoạt, nên mô hình lò đốt rác mini nhanh chóng được nhân rộng trong xã.

Do hiểu biết của người dân còn chưa cao trong việc phân biệt một số chất thải như bao bì thuốc bảo vệ thực vật, rác thải nhựa..., nên trước đó, đã có trường hợp, người dân sử dụng lò đốt rác mini để đốt những chất thải này, gây ô nhiễm môi trường. Để hạn chế những sự việc gây ô nhiễm không đáng có như trên, xã đã chỉ đạo ban quản lý các bản xây dựng bể thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật để mang đi xử lý; hướng dẫn bà con cách phân loại rác, như: rác thải rắn; rác thải hữu cơ; rác thải vô cơ và rác có thể tái chế. Trên cơ sở đó, người dân đã tiến hành phân loại và xử lý từng loại rác thải một cách phù hợp. Đồng thời, vận động bà con hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần.

Ông Quàng Văn Quyền, Chủ tịch UBND xã cho biết: Đến nay, bà con trong xã đã xây trên 130 lò đốt rác mini, là một trong những xã có số lượng lò đốt rác mini nhiều nhất của huyện Bắc Yên. Việc xử lý rác thải bằng lò đốt mini đã thực sự mang lại hiệu quả, rác được thu gom xử lý, không còn tình trạng xả rác bừa bãi. Thời gian tới, xã tiếp tục vận động cán bộ, đảng viên ủng hộ kinh phí để bà con xây thêm lò đốt rác mini.

Có thể nói, việc triển khai mô hình lò đốt rác mini quy mô hộ gia đình ở Tạ Khoa đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường, tạo thói quen phân loại và xử lý rác thải sinh hoạt. Đây là một trong những điều kiện quan trọng để hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.