Những năm qua, huyện Bắc Yên đã thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 05/12/2011 của Bộ Chính trị về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, củng cố kết quả phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, tăng cường phân luồng học sinh sau trung học cơ sở và xóa mù chữ cho người lớn. Toàn huyện đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi; phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập giáo dục trung học cơ sở được công nhận đạt chuẩn. Số học sinh sau khi tốt nghiệp THCS có xu hướng chuyển sang học một số nghề cơ bản, ra trường đã tìm được việc làm tại địa phương.

Trường THCS xã Tà Xùa (Bắc Yên).

Cấp ủy, chính quyền từ huyện đến xã cụ thể hóa nội dung gắn việc thực hiện phổ cập giáo dục, xóa mù chữ với phong trào của ngành Giáo dục, xây dựng trường chuẩn quốc gia, xây dựng nông thôn mới và xã hội hóa giáo dục. Bà Nguyễn Thị Dung, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, cho biết: Phòng đã chủ động tham mưu với UBND huyện tập trung chỉ đạo  nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực; đầu tư cơ sở vật chất cho các trường học theo hướng chuẩn quốc gia; sắp xếp hợp lý các điểm trường lẻ, tăng quy mô trường, lớp học và nhà bán trú; tổ chức nấu ăn tập trung cho học sinh bán trú, góp phần quan trọng nâng cao tỷ lệ trẻ đến trường, giảm tỷ lệ học sinh bỏ học tại các xã vùng khó khăn, vùng dân tộc thiểu số. Chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan, các xã, thị trấn, chỉ đạo các đơn vị trường học trực thuộc, các trung tâm học tập cộng đồng duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, xóa mù chữ trên địa bàn.

Từ năm 2012-2020, toàn huyện đầu tư xây dựng mới 256 phòng học, 102 phòng công vụ, 12 nhà hiệu bộ, 143 phòng ở bán trú học sinh, 3 nhà đa năng và 152 công trình, hạng mục phụ trợ khác cho các trường với tổng kinh phí hơn 212 tỷ đồng. Đến nay, 16 xã, thị trấn có trường học kiên cố, các điểm trường lẻ đang được đầu tư theo hướng chuẩn hóa, kiên cố hóa. 100% các bản có lớp học mầm non, lớp học tiểu học. Giai đoạn 2011- 2020 đã có 16 trường đạt chuẩn quốc gia (8 trường mầm non, 3 trường tiểu học, 3 trường THCS, 2 trường TH&THCS).  Mở 48 lớp xóa mù chữ tại các xã Song Pe, Tạ Khoa, Tà Xùa, Háng Đồng, Xím Vàng, Phiêng Côn, Chiềng Sại, Làng Chếu, Hang Chú, Hua Nhàn, Phiêng Ban, Mường Khoa với 1.353 học viên theo học. Có 1/16 xã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ I, 15/16 xã, thị trấn đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ II; huyện đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ II vào tháng 10/2020.

Tại xã Hang Chú, vùng đặc biệt khó khăn của huyện, ông Hờ A Dua, Chủ tịch UBND xã, thông tin: UBND xã đã tập trung tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc chăm lo các điều kiện cho con em đến trường; huy động các nguồn lực để từng bước kiên cố hóa trường lớp học. Do vậy, duy trì và hoàn thành mục tiêu phổ cập mầm non 5 tuổi; đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2, đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở mức độ 1.

Giờ dạy và học tại Trường tiểu học xã Tạ Khoa (Bắc Yên).

Thầy giáo Nguyễn Ngọc Diễn, Hiệu trưởng Trường tiểu học Tạ Khoa, chia sẻ: Nhà trường đã tham mưu với địa phương huy động tối đa trẻ trong độ tuổi ra lớp; nâng cao chất lượng dạy và học, giảm tỉ lệ học sinh lưu ban; duy tu, đảm bảo cơ sở vật chất phục vụ cho dạy và học. Phối hợp với các tổ chức đoàn thể để tuyên truyền, vận động, tổ chức mở các lớp xóa mù chữ cho người chưa biết chữ và tái mù chữ. Xã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi lần thứ nhất tháng 12/2005; công nhận phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi mức độ 1 tháng 10/2010, hiện được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3 và đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.

Mục tiêu đến năm 2030, huyện Bắc Yên phấn đấu duy trì kết quả đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi. Huyện đạt phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3; đạt phổ cập giáo dục THCS mức độ 2. Duy trì đạt chuẩn xóa mù chữ, phấn đấu tỉ lệ người biết chữ mức 2, trong  độ tuổi 15-60 tuổi đạt trên 95%. Huyện đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2. Học sinh tốt nghiệp THCS hằng năm tiếp tục học lên THPT, học nghề đạt trên 70%. Các cấp, các ngành huyện Bắc Yên triển khai đồng bộ các giải pháp, huy động toàn thể xã hội tham gia chăm lo sự nghiệp giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục địa phương.