Thực hiện cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan hoạt động tín dụng đen, thời gian qua, Công an tỉnh đã chỉ đạo Phòng Cảnh sát hình sự, Công an các huyện, thành phố chủ động triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tín dụng đen, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương.

Theo Phòng Cảnh sát hình sự, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” trên địa bàn tỉnh còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Các đối tượng hoạt động “tín dụng đen” hoạt động lén lút, với phương thức thủ đoạn tinh vi, như: Các hợp đồng, giao dịch vay tiền thường được soạn thảo và ký nhận biến tướng dưới dạng “giả cách”, trong đó các đối tượng cho vay đóng vai trò là người xin việc, xuất khẩu lao động, bán nhà bằng giấy chứng nhận giả… nhằm che dấu mức lãi suất bất hợp pháp và tạo điều kiện cho chủ nợ dễ dàng khống chế người nợ để thu được nợ đồng thời cũng là ràng buộc pháp lý để khi người nợ không trả được thì chủ nợ có thể đề nghị cơ quan pháp luật xử lý bằng hình sự với người nợ.

Bên cạnh đó, hoạt động cho vay trực tuyến, vay qua ứng dụng ngày càng gia tăng, trên nền tảng mạng xã hội có rất nhiều bài đăng giới thiệu cài đặt các ứng dụng vay tiền trên điện thoại di động với cách thức vay đơn giản, nhanh, dễ thực hiện, số tiền cho vay tuy ít, khoảng vài triệu đồng nhưng biến tướng lãi suất dưới dạng tiền phí, tiền bảo hiểm.

Đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan hoạt động tín dụng đen diễn ra trong 6 tháng (từ ngày 15/9/2023 - 14/3/2024). Lực lượng cảnh sát hình sự tích cực tuyên truyền về hậu quả của tín dụng đen, nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân, nhất là các quy định về giao dịch, vay mượn sử dụng vốn an toàn, thủ đoạn liên quan cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê. Tăng cường phối hợp giữa các đơn vị nghiệp vụ và lực lượng cảnh sát quản lý hành chính kiểm tra hành chính các cơ sở liên quan đến hoạt động cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê. Quản lý, kiểm tra các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT, nhất là các cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ, đòi nợ; xử lý nghiêm các cơ sở phạm.

Công an tỉnh đã kiểm tra 89 cơ cở kinh doanh dịch vụ cầm đồ; xử phạt vi phạm hành chính 1 vụ, 1 đối tượng về hành vi không đăng ký ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự mà cho vay tiền có cầm cố tài sản hoặc không cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định với mức tiền phạt là 15 triệu đồng; khởi tố 5 vụ, 5 bị can về tội “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.

Ngày 20/10/2023, Phòng Cảnh sát hình sự đã khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can Nguyễn Ngọc Sơn, sinh năm 1986, ở tổ 9, phường Quyết Thắng, thành phố về hành vi “cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Qua điều tra xác định, từ ngày 18/3/2023 đến ngày 27/9/2023, Nguyễn Ngọc Sơn đã có hành vi cho Lò Thị Điện, sinh năm 1972, trú tại bản Coóng Nọi, phường Chiềng Cơi, thành phố vay tiền với lãi suất cao từ 243,33%/năm đến 365%/năm (cao gấp từ 12,17 lần đến 18,25 lần lãi suất cao nhất của Bộ Luật dân sự quy định) và thu lợi bất chính với tổng số tiền hơn 167 triệu đồng.

Ngày 16/12/2023, Phòng Cảnh sát hình sự đã thực hiện lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, khám xét khẩn cấp tại nơi ở đối với Nguyễn Hương Lan, sinh năm 1977, trú tại tổ 4, phường Chiềng Sinh, thành phố về hành vi “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Kết quả điều tra ban đầu xác định, Nguyễn Hương Lan đã cho anh Nguyễn An Trang vay số tiền 120 triệu đồng hình thức cầm cố xe ôtô; với mức tính lãi suất 5.000 đồng/1 triệu/ngày và sử dụng công nghệ cao (phần mềm mạng xã hội và ứng dụng Internet Banking được cài đặt trên điện thoại) để cho vay, chốt nợ, đòi nợ, thanh toán nhằm thực hiện hành vi phạm tội. Từ ngày 2/10/2023 đến ngày 10/12/2023 qua việc cho vay lãi nặng, Nguyễn Hương Lan đã thu lời bất chính số tiền hơn 31,5 triệu đồng.

Thượng tá Nguyễn Trường Giang, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, cho biết: Với sự vào cuộc của cơ quan chức năng, hoạt động tín dụng đen đã được kiềm chế, góp phần giữ gìn ANTT địa bàn. Song tính chất siêu lợi nhuận từ việc cho vay lãi nặng, dự báo tình hình hoạt động của tội phạm tín dụng đen thời gian tới vẫn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp. Các đối tượng sẽ hoạt động lén lút với nhiều thủ đoạn tinh vi, núp bóng, trá hình, biến tướng với các hình thức, vỏ bọc khác nhau. Bên cạnh đó, việc tiến hành giao dịch trong các hoạt động tín dụng đen thường rất kín đáo, giữa người cho vay và người vay đều không muốn tiết lộ cho người khác biết, người bị hại do xấu hổ, sợ bị đe dọa, khống chế, trả thù, nên đã im lặng, tự tìm cách giải quyết, không dám trình báo cơ quan chức năng, gây khó khăn cho việc phát hiện, điều tra, xử lý của lực lượng chức năng.

Công an tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động đấu tranh với “tín dụng đen”. Hơn hết, người dân cần chủ động nâng cao kiến thức, kỹ năng sử dụng tài chính cá nhân an toàn, hiệu quả; không nên vay tiền qua các kênh không rõ nguồn gốc, không có giấy tờ hợp lệ, không có bảo hiểm, không có cam kết về lãi suất, thời hạn trả nợ. Nếu có nhu cầu vay vốn, nên đến các tổ chức tín dụng uy tín, có giấy phép hoạt động của Ngân hàng Nhà nước, có các chương trình hỗ trợ lãi suất thấp, thời hạn linh hoạt. Bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân, nhất là trên môi trường mạng. Tố cáo kịp thời với cơ quan công an các hành vi liên quan đến “tín dụng đen”, đòi nợ, cưỡng đoạt tài sản.