Lợi dụng việc Bộ Công an triển khai tiếp nhận hồ sơ cấp hộ chiếu phổ thông trực tuyến và thói quen, tâm lý ngại tìm hiểu, không biết thực hiện ứng dụng dịch vụ công trực tuyến của công dân, một số đối tượng đã mở dịch vụ làm hộ chiếu online để trục lợi với chi phí cao hơn mức lệ phí do Nhà nước quy định. Mặt khác, còn tiềm ẩn nguy cơ bị các đối tượng xấu đánh cắp, mua bán, lộ lọt thông tin cá nhân, thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.

Lên mạng internet chỉ cần gõ từ khóa “làm hộ chiếu online”, “làm hộ chiếu nhanh tại Sơn La” chưa đầy 1 giây đã xuất hiện hàng loạt các website, trang cá nhân đăng công khai hình ảnh, hoặc giới thiệu dịch vụ “làm hộ chiếu online” với những lợi ích như không phải đi lại, không phải xếp hàng, trả về tận nhà…, thu hút nhiều lượt xem, bình luận và chia sẻ.

Theo dịch vụ làm hộ chiếu online thì khách hàng chỉ cần cung cấp ảnh chân dung 4x6, chụp 2 mặt căn cước công dân, số điện thoại, email, địa chỉ, mã OTP, ngày sinh của thân nhân và một khoản chi phí khoảng 360 nghìn đồng đến hơn 400 nghìn đồng, có những thời điểm chi phí làm hộ chiếu nhanh lên tới hàng triệu đồng; đợi từ 4-8 ngày là sẽ nhận được hộ chiếu. 

Theo lệ phí ban hành kèm theo Thông tư số 25/2021/TT-BTC ban hành ngày 7/4/2021 của Bộ Tài chính quy định về việc cấp mới hộ chiếu là 200 nghìn đồng/lần cấp. Thông tư 44/2023/TT-BTC quy định mức thu một số khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành ngày 29/6/2023 có nội dung quy định về việc lệ phí cấp hộ chiếu từ ngày 1/7/2023 sẽ bằng 80% mức thu lệ phí quy định. Theo đó, mức lệ phí cấp mới hộ chiếu từ ngày 1/7/2023 sẽ là 160.000 đồng, áp dụng từ ngày 1/7/2023 đến ngày 31/12/2023.

Từ tháng 7/2022, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh Sơn La đã triển khai tiếp nhận, giải quyết TTHC đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông trực tuyến qua Cổng dịch vụ công Bộ Công an. Việc triển khai tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả hộ chiếu trực tuyến đã giúp công dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, không phải đến trực tiếp đơn vị để nộp hồ sơ. Tuy nhiên những tiện ích việc cấp hộ chiếu trực tuyến còn khó khăn cho công dân trong thực hiện thủ tục hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu theo hình thức này, như: Ảnh cá nhân phải đảm bảo theo quy định, điền đầy đủ thông tin cá nhân... để thực hiện ứng dụng dịch vụ công đòi hỏi phải thực hiện nhiều công đoạn, thao tác, như: Công dân phải biết sử dụng thiết bị thông minh (điện thoại, máy tính...) có kết nối mạng internet, số điện thoại cá nhân chính chủ được cập nhập số CCCD; có địa chỉ email cá nhân; có tài khoản ngân hàng để thanh toán; có tài khoản đăng nhập trên dịch vụ công hoặc đã đăng ký APP VNeID có hiểu biết để thao tác thực hiện hồ sơ thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu.

Trao đổi về vấn đề này, Thượng tá Nguyễn Ngọc Hải, Trưởng phòng Quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh cho biết: Hiện một bộ phận công dân tại Sơn La trình độ hiểu biết hạn chế, không có thiết bị thông minh kết nối internet, sim điện thoại không chính chủ, không có tài khoản ngân hàng. Hơn nữa, có một số công dân mặc dù biết làm dịch vụ hộ chiếu nhanh bỏ chi phí cao hơn song do thói quen và tâm lý ngại tìm hiểu, không biết thực hiện ứng dụng dịch vụ công trực tuyến, dẫn đến xu hướng công dân thông qua các cá nhân (trung gian) “cò mồi” để làm hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu tăng.

Theo Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh Công an Sơn La, nếu người dân làm hộ chiếu online trên các trang mạng xã hội sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Bởi những thông tin cá nhân của mình cung cấp cho người lạ, có thể sẽ bị lợi dụng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng, như: Đăng ký mở tài khoản ngân hàng, vay tiền trên các ứng dụng trực tuyến; các tài khoản trực tuyến có thể bị đánh cắp để thực hiện hành vi lừa đảo đối với người thân, bạn bè và trên thực tế hiện tại trên địa bàn tỉnh đang diễn ra rất nhiều vụ lừa đảo qua mạng, có người mất hàng tỷ đồng.

Tránh bị rò rỉ thông tin cá nhân, hạn chế những sự việc đáng tiếc có thể xảy ra, trước tình trạng nở rộ của dịch vụ làm hộ chiếu online thu phí, trục lợi, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh Sơn La khuyến cáo mọi công dân, tổ chức có nhu cầu cấp hộ chiếu nên trực tiếp làm thủ tục đăng ký hồ sơ trực tuyến qua Cổng dịch vụ công Bộ Công an; trong trường hợp không thạo công nghệ, công dân có thể nhờ người thân hoặc những người quen biết, có uy tín, thành thạo công nghệ thông tin; cảnh giác cao độ với thông tin quảng cáo trên mạng xã hội facebook, zalo; không cung cấp thông tin CCCD, thông tin cá nhân cho cá nhân, trung gian “cò mồi”, tránh bị các đối tượng trục lợi, lợi dụng lừa đảo...