Ngày 4/10/1961, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh công bố Pháp lệnh “Quy định việc quản lý Nhà nước đối với công tác phòng cháy và chữa cháy”. Đây là mốc son quan trọng đánh dấu sự ra đời của lực lượng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH). Trải qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã đạt được nhiều chiến công, góp phần đảm bảo trật tự, an toàn xã hội.

Thượng tá Bùi Tuấn Anh, Phó Giám đốc Công an tỉnh trao Giấy khen cho tập thể, cá nhân Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH trong phong trào thi đua Vì an ninh Tổ quốc.

Ngay sau khi thành lập, lực lượng Cảnh sát PCCC nhanh chóng xây dựng, hoàn thiện tổ chức bộ máy từ Trung ương đến các địa phương trên toàn miền Bắc. Từ cuối năm 1961 đến năm 1969, các đơn vị PCCC Hà Bắc, Hà Tây, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Hà Tĩnh, Quảng Bình được thành lập. Toàn lực lượng triển khai nhiệm vụ xây dựng phong trào quần chúng tham gia công tác PCCC, kiểm tra an toàn PCCC các nhà máy, xí nghiệp, kho tàng, nông trường, công trường... Lực lượng Cảnh sát PCCC đã góp phần bảo vệ an toàn thành quả công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.

Thực tập phương án chữa cháy tại trụ sở Công an tỉnh Sơn La.

Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhất là những năm chống chiến tranh phá hoại miền Bắc bằng không quân của đế quốc Mỹ, lực lượng Cảnh sát PCCC không quản ngại hy sinh gian khổ, luôn sáng tạo, dũng cảm chiến đấu, dập lửa, cứu tài sản, hàng hóa trong làn bom đạn của giặc Mỹ. Trong cuộc chiến đấu giải phóng miền Nam, lực lượng Cảnh sát PCCC nghiên cứu, chế tạo trên 5.000 bom cháy và vũ khí gây cháy phục vụ việc đánh phá các kho tàng, hậu cứ của địch. Trong cuộc tổng tiến công giải phóng miền Nam năm 1975, lực lượng Cảnh sát PCCC đã theo sát quân chủ lực tiếp quản những đô thị mới được giải phóng, triển khai kịp thời phương tiện và các biện pháp PCCC để giữ gìn, ổn định an ninh trật tự cho nhân dân.

Hội thao nghiệp vụ chữa cháy và CNCH Công an tỉnh Sơn La năm 2021.

Lực lượng Cảnh sát PCCC Công an tỉnh Sơn La (nay là lực lượng cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh Sơn La) trước những năm 1979 chỉ có 5 đồng chí cán bộ làm công tác PCCC kiêm nhiệm được bố trí tại Phòng CSGT, sau đó điều chuyển sang Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội và thành lập 1 Tổ Cảnh sát PCCC, đến ngày 30/1/1983, Công an tỉnh quyết định thành lập Đội Cảnh sát PCCC thuộc Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội, Công an tỉnh, với biên chế gồm 26 cán bộ, chiến sỹ. Sau đó, ngày 2/5/1984, Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy được thành lập, trực thuộc Ban Chỉ huy Cảnh sát nhân dân Công an tỉnh.

Chặng đường 38 năm xây dựng và phát triển, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh Sơn La luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Công an, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh. Đến nay, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH không ngừng lớn mạnh, được trang bị phương tiện, thiết bị chữa cháy và CNCH thế hệ mới với 22 xe ô tô chữa cháy, xe CNCH cùng nhiều thiết bị hiện đại khác. Về quân số, biên chế của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH được quan tâm tăng cường với 193 cán bộ, chiến sỹ, trong đó cán bộ, chiến sỹ nòng cốt được đào tạo trình độ chuyên môn cơ bản. Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH củng cố, kiện toàn ở cả 3 cấp (cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã) đảm bảo tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị và Đề án số 106 của Bộ Công an.

Chữa cháy tại cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, phường Quyết Tâm (Thành phố) tháng 3/2021.

Thực hiện chức năng nhiệm vụ được giao, những năm qua, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH tham mưu với Ban Giám đốc Công an tỉnh đề xuất UBND tỉnh ban hành 12 chỉ thị, 25 quyết định, 33 công văn, 55 kế hoạch... hướng dẫn, đôn đốc các cấp, các ngành tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về PCCC và CNCH. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đoàn thể quần chúng, các ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn về PCCC và CNCH bằng nhiều hình thức, như: xây dựng 183 phóng sự về PCCC và CNCH; tổ chức tuyên truyền 2.118 lượt bằng xe loa; treo 2.240 pano, áp phích, 3.381 băng rôn, khẩu hiệu; tổ chức 801 lớp tuyên truyền miệng về an toàn PCCC, thu hút 85.540 lượt người nghe; tổ chức cho 8.634 lượt đơn vị, cơ sở ký cam kết đảm bảo an toàn PCCC; tập huấn nghiệp vụ về PCCC cho 49.286 lượt người. Tham mưu hướng dẫn, củng cố và kiện toàn 2.508 đội dân phòng, 1.966 đội PCCC cơ sở.

Kiểm tra công tác phòng cháy chữa cháy tại Agribank Chi nhánh tỉnh Sơn La.

Chủ động triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ trong công tác phòng ngừa, góp phần làm giảm thiểu các nguy cơ gây cháy, nổ, nhiều năm qua, tình hình cháy, nổ trên địa bàn tỉnh cơ bản được kiểm soát. Hằng năm, Phòng còn tham mưu thành lập đoàn kiểm tra an toàn PCCC theo các chuyên đề, chuyên ngành... tăng cường xử lý vi phạm quy định về PCCC. Kết quả, đã kiểm tra an toàn PCCC 18.119 lượt cơ sở; qua kiểm tra phát hiện 508 tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định về PCCC và CNCH, lập biên bản xử lý hành chính 508 trường hợp với tổng số tiền hơn 823 triệu đồng, nộp Kho bạc Nhà nước.

Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh giúp nhân dân tháo dỡ nhà do đá lăn tại xã Chiềng Ngần (Thành phố).

Ghi nhận những kết quả đã đạt được, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh Sơn La vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba; 6 Bằng khen; 4 Cờ thi đua của Bộ Công an, UBND tỉnh; Công an tỉnh tặng thưởng nhiều Giấy khen; nhiều năm liền đơn vị đạt danh hiệu đơn vị quyết thắng, đơn vị văn hoá, kiểu mẫu về điều lệnh Công an nhân dân; Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, Đoàn Thanh niên vững mạnh; nhiều lượt cán bộ chiến sỹ đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua cơ sở, chiến sỹ thi đua toàn lực lượng CAND, đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đoàn viên phấn đấu tốt, đoàn viên ưu tú...

Tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước đối với hoạt động phòng cháy và chữa cháy, Luật PCCC đã được thông qua tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa X và có hiệu lực thi hành từ ngày 4/10/2001, trong đó quy định rõ: Phòng cháy và chữa cháy là trách nhiệm của mỗi cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân trên lãnh thổ Việt Nam. Luật cũng đã quy định lấy ngày 4/10 hàng năm là ngày “Toàn dân phòng cháy và chữa cháy”.

Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh tham gia cứu hộ giúp nhân dân trong trận lũ quét tại Mường La năm 2017.

Góp phần giữ vững ANTT, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH tiếp tục thực hiện việc nắm tình hình, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội và nhân dân thực hiện tốt các quy định của pháp luật về công tác PCCC, đặc biệt là Luật Phòng cháy và chữa cháy; Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy; Chỉ thị số 47-CT/TW ngày 25/6/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng cháy, chữa cháy” và các quy định của pháp luật về công tác PCCC và CNCH; tiếp tục tham mưu triển khai Đề án “Đầu tư trang bị phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH tỉnh Sơn La giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030”...

Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, xây dựng phong trào toàn dân tham gia PCCC gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”... với phương châm lấy phòng ngừa là chính; xây dựng, nhân rộng 84 mô hình “Cụm dân cư an toàn PCCC”; tập trung làm tốt các biện pháp quản lý nhà nước về công tác PCCC, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực PCCC và CNCH.

Đặc biệt, tăng cường kiểm tra, hướng dẫn và xử lý nghiêm hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về PCCC. Bên cạnh đó, quan tâm xây dựng lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH ngày càng chính quy, tinh nhuệ, tiến lên hiện đại, nắm vững pháp luật, tinh thông nghiệp vụ, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ. Xây dựng lực lượng dân phòng và lực lượng PCCC cơ sở, lực lượng PCCC chuyên ngành ngày càng vững mạnh...

Huy động tối đa các nguồn lực xã hội hóa, đầu tư kinh phí xây dựng lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH. Từng bước tập trung xây dựng cơ sở vật chất, trang bị phương tiện kỹ thuật hiện đại phục vụ công tác, chiến đấu tại địa bàn các huyện, thành phố, đáp ứng yêu cầu đảm bảo an toàn PCCC và CNCH, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định ANTT ở địa phương, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân.           

Thượng tá Bùi Tuấn Anh

Phó Giám đốc Công an tỉnh