Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, quan tâm của Đảng và Nhà nước, tình hình kinh tế - xã hội, đời sống của đồng bào các dân tộc trên địa bàn tỉnh Sơn La từng bước được cải thiện. An ninh chính trị ổn định, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; thế trận quốc phòng toàn dân được củng cố, tăng cường; chủ quyền an ninh biên giới được giữ vững; các vấn đề xã hội được tập trung giải quyết; công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và củng cố hệ thống chính trị đạt những kết quả tích cực; niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và Đảng bộ tỉnh ngày càng được củng cố, tăng cường.

Hội nghị triển khai thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở 6 tháng cuối năm 2022.

Nhận thức tầm quan trọng về việc phát huy vai trò của nhân dân trong đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Hướng dẫn số 08-HD/TU ngày 15/9/2017 để các cấp ủy trực thuộc Tỉnh ủy tiếp tục thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc đã thực hiện nghiêm túc, thiết thực, hiệu quả.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy đảng tổ chức ký cam kết thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị. 100% huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã ban hành quy định về trách nhiệm và xem xét trách nhiệm người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu đối với cán bộ diện cấp mình quản lý; tổ chức ký cam kết và thực hiện quy định hàng năm. Tăng cường đổi mới phương thức lãnh đạo, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu; chỉ đạo, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao đảm bảo 5 rõ “rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ kết quả và rõ trách nhiệm”; nâng cao tinh thần, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.

Cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra đối với 2.140 tổ chức đảng, 2.049 đảng viên; giám sát đối với 5.063 tổ chức đảng, 2.231 đảng viên; thi hành kỷ luật 18 tổ chức đảng, 1.112 đảng viên. Tăng cường kiểm tra, giám sát công tác kê khai tài sản đối với cán bộ, công chức thuộc diện phải kê khai.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức 5 cuộc giám sát đối với 12 cấp ủy; Ban Chỉ đạo tỉnh về thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tổ chức 10 cuộc giám sát đối với 41 đơn vị; các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy tổ chức 162 cuộc kiểm tra, giám sát, với 273 tập thể, 111 cá nhân về việc thực hiện quy chế dân chủ trong các loại hình cơ sở, thực hiện quy định đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với nhân dân và Quyết định số 99-QĐ/TW ngày 03/10/2017 của Ban Bí thư.

Các cấp ủy đảng đã lãnh đạo thực hiện nghiêm túc các nội dung bằng hình thức công khai để nhân dân biết, nhân dân bàn, góp ý và nhân dân giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện, giữ vững lập trường tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống của cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên; nêu cao trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng về phát huy vai trò của nhân dân góp phần đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII). Tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; đoàn viên, hội viên, thành viên của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và củng cố hệ thống chính trị, với chủ đề “tự soi, tự sửa”, ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; kết hợp chặt chẽ, hài hòa giữa “xây” và “chống”.

Thực hiện đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp; người đứng đầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh với nhân dân. Cấp ủy, chính quyền các cấp, các sở, ban, ngành đã tổ chức được 983 hội nghị đối thoại, qua đó, đã chỉ đạo giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc bức xúc ngay tại cơ sở.

Việc thực hiện các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, cán bộ chủ chốt các cấp được triển khai nghiêm túc, đồng bộ. Thực hiện các quy định về trách nhiệm nêu gương, học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với những công việc cụ thể, được đưa vào nội dung bản cam kết thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị. Kiên quyết đấu tranh chống các biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí; nêu cao tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, thúc đẩy thực hiện nhiệm vụ chính trị.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo, nắm bắt, định hướng tư tưởng, dư luận xã hội; tập trung giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc, nhạy cảm; chủ động phòng ngừa những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên và nhân dân tham gia ý kiến vào các công việc của cấp ủy, chính quyền, tăng cường sức chiến đấu, tính thuyết phục, nâng cao hiệu quả của công tác tư tưởng của Đảng.

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội đã tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; tuyên truyền tới đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở gắn với thực hiện việc giám sát, phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Phong trào thi đua “Dân vận khéo”; vận động nhân dân thực hiện chủ trương phát triển kinh tế - xã hội; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị trong triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; phong trào thi đua “Cả nước chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”; triển khai lấy ý kiến về sự hài lòng của người dân đối với kết quả xây dựng nông thôn mới ở cấp huyện, cấp xã trên địa bàn tỉnh; phản ánh được tâm tư, nguyện vọng của quần chúng nhân dân tới các cấp ủy, chính quyền, phát huy vai trò đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân.

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp trong tỉnh cùng với các tổ chức thành viên tham gia thực hiện tốt công tác giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Trong 5 năm, đã chủ trì tổ chức trên 2.325 cuộc giám sát; Ban Thanh tra nhân dân cấp xã tổ chức trên 2.500 cuộc giám sát; Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng tổ chức trên 6.000 cuộc giám sát; phối hợp tham gia giám sát 573 cuộc.

Việc đóng góp ý kiến, kiến nghị được thực hiện bằng nhiều hình thức: Tại các buổi tiếp công dân, tiếp xúc cử tri, đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo cấp ủy, chính quyền với nhân dân; tham gia góp ý kiến trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, ban hành các chủ trương, chính sách phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; phù hợp với yêu cầu, nguyện vọng và quyền lợi hợp pháp, chính đáng của nhân dân.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Thực hiện nghiêm túc công khai việc kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối với 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; 19 điều quy định đảng viên không được làm; các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp và các chủ trương, chính sách, quy chế, quy định để thể chế hóa, cụ thể hóa nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII... Tổ chức ký cam kết thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII); học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tăng cường đổi mới phương thức lãnh đạo, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu; chỉ đạo, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao đảm bảo 5 rõ “rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ kết quả và rõ trách nhiệm”; nâng cao tinh thần, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Tăng cường kiểm tra, giám sát, chấn chỉnh kịp thời những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, tạo những chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền.

Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ “Thắt chặt hơn nữa mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng”, các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm Quy định số 349-QĐ/TU ngày 17/3/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm và xem xét trách nhiệm đối với người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, tổ chức, đơn vị trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; Chỉ thị số 18-CT/TU ngày 24/3/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về nâng cao tinh thần, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; quy định về trách nhiệm nêu gương đối với cán bộ, đảng viên. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân giám sát việc thực hiện dân chủ ở cơ sở; thực hiện có hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội. Triển khai dân chủ, công khai, nghiêm túc, đúng quy trình, quy định về công tác cán bộ.

Đẩy mạnh cải cách hành chính, công khai rộng rãi cho nhân dân biết, góp ý trong quá trình xây dựng và giám sát trong tổ chức thực hiện các đề án, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch đô thị, kết cấu hạ tầng, quy hoạch sử dụng đất đai... Thực hiện hiệu quả các nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, về công tác giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới.

Nêu cao tinh thần gương mẫu của người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ, đảng viên trong thực hành dân chủ; tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với nhân dân và xử lý những phản ánh kiến nghị của dân; đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp; người đứng đầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh với nhân dân.

Làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tuyên truyền trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, tạo sự thống nhất cao trong Đảng, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước; phòng, chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; nâng cao ý thức tu dưỡng, rèn luyện về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, “tự soi, tự sửa”, đề cao danh dự, lòng tự trọng của đảng viên; kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, giữ vững bản chất cách mạng của Đảng. Chú trọng thông tin tuyên truyền việc triển khai đồng bộ, toàn diện các nhóm giải pháp thực hiện xây dựng chỉnh đốn Đảng và tuyên truyền những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, tạo sức lan tỏa trong xã hội.

Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy định của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp; coi trọng cảnh báo, phòng ngừa và xử lý nghiêm sai phạm. Nêu cao ý thức trách nhiệm tự phê bình và phê bình của tập thể và của cá nhân cán bộ, đảng viên; khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung.

Có thể nói, vai trò của nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ được phát huy hiệu quả, quyền làm chủ của nhân dân ngày càng được nâng cao, nhân dân được tham gia bàn bạc, đóng góp ý kiến, giám sát những nội dung liên quan đến quyền và lợi ích của mình, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh.