Không còn hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể, trẻ em được đi học đúng độ tuổi, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân có nhiều chuyển biến tích cực... là kết quả sau 10 năm thực hiện cam kết “5 có, 5 không” trong đồng bào dân tộc Mông bản Pha Khuông, xã Co Mạ (Thuận Châu).

Cán bộ xã, bản tuyên truyền pháp luật cho người dân bản Pha Khuông.

Dẫn chúng tôi đi thăm bản, Trưởng bản Vừ A Nhìa vui vẻ kể: Bản có 111 hộ với 5 dòng họ cùng sinh sống, được sự đồng thuận của chính quyền và nhân dân, chúng tôi đã đưa nội dung cam kết “5 có, 5 không” vào quy ước của bản. Những ngày đầu chưa quen với nếp sống mới, bà con vẫn còn giữ những thói quen, hủ tục lạc hậu, tồn tại lớn nhất là vấn đề tảo hôn và sinh nhiều con. Ban Quản lý bản cùng với các tổ chức đoàn thể xã và bản tuyên truyền, vận động bà con, đặc biệt là các trưởng dòng họ đăng ký thực hiện cam kết và coi đây là tiêu chí đánh giá gia đình văn hóa hằng năm.

Để thực hiện “5 có” trong cam kết như: Có đổi mới tập quán sản xuất, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; có tinh thần đoàn kết giữa các dòng họ, các dân tộc; có nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang, lễ hội; có nhiều người hiếu học, biết chữ... Qua thực hiện “5 có” đến nay, bà con đã biết thâm canh tăng vụ, áp dụng khoa học kỹ thuật, đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Hiện, bản có 162 ha lúa nương, 4 ha lúa nước, 174 ha ngô lai, chăn nuôi hơn 500 con gia súc và gần 700 con gia cầm; bảo vệ hơn 400 ha rừng tái sinh. Cuối năm 2016, được sự tư vấn của các cơ quan chuyên môn huyện, xã, một số hộ dân trong bản đã thành lập mô hình hợp tác xã Thanh Sơn với 7 thành viên, trồng thí điểm 3.000 m2 cây dược liệu, 1,5 ha cỏ voi, nuôi 14 con trâu, bò, đến nay, đã phát triển lên 30 con bò, trâu; ước tính đến cuối năm 2018, sau khi trừ chi phí, HTX lãi hơn 150 triệu đồng...

Ông Vừ Xua Ly, Trưởng dòng họ Vừ, chia sẻ: Khi được cán bộ tuyên truyền, vận động, dòng họ Vừ đã đăng ký cam kết “5 có, 5 không”, đưa cam kết vào quy ước của dòng họ để dạy dỗ, nhắc nhở con cháu thực hiện. Thay đổi các hủ tục lạc hậu, như: Không để người chết quá 2 ngày và chôn đúng nơi quy định, không mổ nhiều trâu bò; không thách cưới bằng bạc trắng, thực hành tiết kiệm, không tổ chức ăn uống linh đình nhiều ngày; không đẻ nhiều con và không hôn nhân cận huyết thống. Sống đoàn kết với làng xóm, với các dòng họ, giúp đỡ nhau trong phát triển kinh tế, cùng phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc Mông.

Bây giờ cuộc sống của người dân Pha Khuông ngày càng ổn định, bà con yên tâm “bám đất, bám bản” làm ăn sinh sống, xây dựng bản làng giàu đẹp. Việc học tập của con em trong bản được quan tâm, 100% trẻ em trong độ tuổi được đi học, nhiều con em trong bản đang học đại học, cao đẳng và các trường chuyên nghiệp. Trình độ dân trí ngày càng được nâng cao, ý thức chấp hành pháp luật được cải thiện rõ rệt qua việc trong bản không có hộ trồng cây thuốc phiện, buôn bán, vận chuyển, sử dụng các chất ma túy; không có trường hợp vượt biên trái phép, làm việc xấu, trái với phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc...

Cam kết “5 có, 5 không” đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực, làm thay đổi diện mạo ở Pha Khuông, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của bà con, tăng cường khối đại đoàn kết giữa các dòng họ, chung sức, chung lòng xây dựng bản làng ngày càng giàu đẹp, phát triển.

Thủy Tiên (CTV)