Tại Hội thảo khoa học "Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới - Những vấn đề lý luận và thực tiễn”, ý kiến của các đại biểu đã luận giải rõ hơn các khái niệm về đảng cầm quyền, đảng lãnh đạo; đề xuất những giải pháp đổi mới hiệu quả phương thức lãnh đạo - cầm quyền của Đảng trong điều kiện mới…

Nhằm đóng góp cho việc chuẩn bị các nội dung của Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, nhất là nội dung về công tác xây dựng Đảng, ngày 25/9, Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới - Những vấn đề lý luận và thực tiễn”.

Đồng chí Phạm Chí Thành, Quyền Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật; PGS, TS. Vũ Văn Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản chủ trì Hội thảo.

Dự hội thảo có các đồng chí: Triệu Tài Vinh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Hà Đăng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương,  cùng nhiều chuyên gia đến từ Hội đồng lý luận Trung ương, các Học viện, Trường đại học trong nước.

Hội thảo đã nhận được hơn 70 tham luận của các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Trung ương Đảng, nhiều nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành.

Đề dẫn Hội thảo, đồng chí Phạm Chí Thành, Quyền Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, để giữ vững và không ngừng nâng cao vai trò của người lãnh đạo sự nghiệp cách mạng dân tộc, khẳng định tính chính đáng, chính danh cầm quyền, trong những năm qua, Đảng không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của mình, góp phần tạo nên những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử mà đất nước ta đạt được qua hơn 30 năm đổi mới. Nói cụ thể, đó chính là sự đổi mới hệ thống phương pháp, hình thức, biện pháp, con đường mà Đảng sử dụng để lãnh đạo hệ thống chính trị và toàn xã hội nhằm hiện thực hóa Cương lĩnh chính trị, chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng trong thực tiễn.

Tuy nhiên, trước những bối cảnh, nhân tố, điều kiện mới hiện nay và những năm tới, nhất là trong điều kiện mở rộng thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa; hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng tiếp tục được đẩy mạnh..., đã tác động và đặt ra nhiều yêu cầu mới, cấp thiết đòi hỏi phải đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trên các bình diện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh, đối ngoại... Qua đó, để Đảng ta không ngừng vươn lên vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; ra sức nâng cao trình độ trí tuệ, bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực lãnh đạo; đủ sức đảm đương trọng trách lãnh đạo - cầm quyền sự nghiệp cách mạng của dân tộc.

Tại Hội thảo, ý kiến của các đại biểu đã luận giải rõ hơn các khái niệm về đảng cầm quyền, đảng lãnh đạo, đảng tham chính, chấp chính; về phương thức lãnh đạo, phương thức cầm quyền của Đảng trong điều kiện một đảng duy nhất lãnh đạo Nhà nước và xã hội; phân tích những khác biệt, chồng lấn, cũng như chỉ rõ sự giao thoa - mối quan hệ chặt chẽ giữa phương thức lãnh đạo và phương thức cầm quyền. Phân tích đặc điểm và các phương thức lãnh đạo của Đảng qua các thời kỳ cách mạng. Tham chiếu kinh nghiệm về phương thức cầm quyền của các chính đảng trên thế giới, từ đó gợi mở hàm ý đối với Việt Nam.

Các đại biểu cũng đã phân tích, nhận diện bối cảnh, nhân tố, điều kiện mới tác động tới việc đổi mới phương thức cầm quyền - lãnh đạo của Đảng, trong đó những thời cơ, thuận lợi luôn đan xen với các nguy cơ, thách thức. Nhiều yếu tố là những tồn tích lâu dài phải sửa chữa; nhiều vấn đề là những thách thức mới nảy sinh cấp bách phải nhận diện, đối diện, hóa giải, nhất là những vấn đề mới của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng; việc cấu trúc lại mô hình phát triển kinh tế bền vững và bao trùm, vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, biển đảo, sự thay đổi trong quan hệ giữa các nước lớn; cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 dẫn tới yêu cầu tối ưu hóa hiệu quả lãnh đạo và đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng...

Các ý kiến tham luận cũng dự báo những vấn đề mới đặt ra đối với sự phát triển của đất nước, sự vận động của các xu thế phát triển mới, nhìn từ hai mặt thuận - nghịch, tiên lượng những yêu cầu đặt ra đối với đổi mới phương thức lãnh đạo - cầm quyền của Đảng. Đồng thời, nhận diện, lý giải sâu hơn về những thành tựu và bất cập trong phương thức lãnh đạo - cầm quyền của Đảng hiện nay, xét trên nhiều phương diện như: Về nhận thức lý luận đảng cầm quyền, nội dung, phương thức cầm quyền của Đảng; chế độ hoạch định và tổ chức thực hiện nghị quyết của Đảng; thực hành dân chủ, tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với nhân dân; cầm quyền bằng pháp luật và đạo đức; công tác tổ chức và cán bộ; chế độ giám sát, kiểm tra, kiểm soát quyền lực; thực hiện các nguyên tắc của Đảng...

Các ý kiến cũng đề xuất những giải pháp đổi mới hiệu quả phương thức lãnh đạo - cầm quyền của Đảng, trong điều kiện mới. Đó là trách nhiệm đại biểu và trách nhiệm đảng viên là đại biểu cơ quan dân cử - mối quan hệ kép cần xử lý trong đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng; đổi mới mô hình tổ chức và hoạt động của Đảng đoàn Quốc hội - xét từ yêu cầu đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng; đổi mới mô hình tổ chức và hoạt động của Ban Cán sự Đảng Chính phủ và các bộ - xét từ yêu cầu đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng; hoàn thiện chế độ bầu cử của cơ quan nhà nước trong tương quan với đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; mối quan hệ giữa đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng với đổi mới tư duy phát triển kinh tế; đổi mới công tác tổ chức, cán bộ; chế độ kiểm tra, đánh giá chính quyền thể chế hóa và tổ chức thực hiện nghị quyết của Đảng; đổi mới phương thức cầm quyền của Đảng gắn với tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị các cấp...

Ngoài các vấn đề chung, nhiều giải pháp được đề xuất gắn liền với thực tiễn tại các ngành, lĩnh vực, địa phương cụ thể. Nhiều nội dung được đề cập là những vấn đề mới hoặc đang là những vấn đề nổi cộm, tâm điểm của đời sống chính trị - xã hội, như: Đổi mới và nâng cao hiệu quả kiểm toán nhà nước gắn với kiểm soát quyền lực nhà nước; phòng, chống tham nhũng; kinh nghiệm nhất thể hóa, tinh gọn bộ máy Đảng - chính quyền...

Phát biểu kết luận Hội thảo, PGS, TS. Vũ Văn Hà, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản khẳng định, các kiến nghị và giải pháp thể hiện sự tâm huyết, trăn trở của các đại biểu đối với một chủ đề lớn, quan trọng, đã phân tích đa chiều, trên nhiều giác độ, song đều hướng tâm vào đổi mới phương thức lãnh đạo - cầm quyền của Đảng.

Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản Vũ Văn Hà cũng cho rằng, những thách thức đặt ra trước vai trò cầm quyền của Đảng nói chung, đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng nói riêng trong điều kiện hiện nay là rất nhiều, nhưng chúng ta cũng tin tưởng rằng, Đảng ta sẽ vượt qua, bằng bản lĩnh, tầm nhìn, trí tuệ, năng lực và kinh nghiệm lãnh đạo suốt 89 năm qua, vững vàng chèo lái con thuyền cách mạng của dân tộc bước vào một giai đoạn phát triển mới với tiền đồ xán lạn./.