Thuốc bảo vệ thực vật là vật tư không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp, giúp nông dân phòng trừ sâu bệnh, nâng cao năng suất cây trồng. Tuy nhiên, sau sử dụng thì bao bì, vỏ chai thuốc bảo vệ thực vật lại là một trong những loại rác thải nguy hại, cần được xử lý đúng quy định. Những năm qua, huyện Thuận Châu đã thực hiện nhiều giải pháp thu gom, xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, hướng tới phát triển nông nghiệp xanh, bền vững.

Ông Hà Trung Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện, thông tin: Huyện có trên 50.800 ha đất sản xuất nông nghiệp, đồng nghĩa với việc lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) được sử dụng khá lớn. UBND huyện đã chỉ đạo các xã đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thu gom vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng để đúng nơi quy định; đưa việc quản lý, sử dụng thuốc BVTV vào hương ước, quy ước của bản; quy định chặt chẽ việc sử dụng thuốc BVTV, nhất là thuốc trừ cỏ tại khu vực đầu nguồn nước; xây dựng pano, áp phích hướng dẫn sử dụng thuốc “4 đúng” , “5 quy tắc vàng” trong sử dụng thuốc BVTV.

Từ nguồn kinh phí sự nghiệp kinh tế huyện, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đến nay, huyện đã xây dựng được 520 bể chứa vỏ bao bì thuốc BVTV sau sử dụng tại 27 xã. Các bể chứa có dung tích 1 m3, có nắp đậy kín, được bố trí ven trục giao thông nội đồng, bờ ruộng lớn, tại các vùng canh tác tập trung, vùng sản xuất VietGAP, các khu vực đã được cấp mã số vùng trồng để thuận tiện cho việc thu gom. Định kỳ 6 tháng, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện thu gom, vận chuyển mang đi tiêu hủy theo quy định.

Ông Trần Việt Dũng, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện, cho biết: Việc thu gom được thực hiện bằng phương pháp thủ công, các loại vỏ bao gói thuốc BVTV được cho vào bao tải có lớp ni lông chống thấm, không rò rỉ và niêm phong đảm bảo an toàn khi vận chuyển. Từ đầu năm đến nay, Trung tâm đã ra quân thu gom, đóng gói đợt 1 được 1.417 kg bao gói thuốc BVTV sau sử dụng (chai nhựa, bình phun thuốc trừ sâu, gói nilon) tại 23/28 xã. Dự kiến từ nay đến hết tháng 11, đơn vị tiếp tục ra quân thu gom đợt 2 tại 5 xã còn lại.

Là vùng chuyên canh chè của huyện, với trên 750 ha, hằng năm lượng bao bì, chai lọ thuốc BVTV sau sử dụng ở xã Phổng Lái không nhỏ. UBND xã đã chỉ đạo ban quản lý các bản tuyên truyền về tác hại của việc vứt vỏ bao bì thuốc BVTV sau sử dụng ra môi trường; tổ chức cho người dân ký cam kết tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” trong sử dụng thuốc BVTV; chuyển dần sang sử dụng các loại thuốc BVTV sinh học, thảo dược ít độc hại... Đồng thời, quản lý, sử dụng hiệu quả 36 bể chứa vỏ bao bì thuốc BVTV sau sử dụng, hạn chế lượng thuốc tồn dư ra môi trường.

Xã Muổi Nọi có trên 1.100 ha đất nông nghiệp, từ nguồn vốn các chương trình, dự án của Nhà nước, đến nay, xã đã được đầu tư 15 bể chứa vỏ bao gói thuốc BVTV tại các khu vực đồng ruộng ở 8 bản. Đồng thời, phát huy vai trò của các đoàn thể trong thu gom rác thải đồng ruộng, duy trì “Ngày chủ nhật xanh” khơi thông cống rãnh, mương nước, thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV trên đồng ruộng, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi bảo vệ môi trường của người dân.

Ông Quàng Văn Nguyễn, bản Sẳng Sang, xã Muổi Nọi, cho hay: Từ khi xã bố trí bể chứa vỏ bao gói thuốc BVTV dọc tuyến đường nội đồng, sau khi pha thuốc phun xong, tôi đều buộc kín vỏ thuốc trong túi nilon và để vào bể theo quy định.

Hiện nay, việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng ở huyện Thuận Châu vẫn còn một số khó khăn. Huyện còn xã Nong Lay chưa xây dựng được bể chứa vỏ bao thuốc BVTV sau sử dụng; một số xã vùng cao chưa thực sự quan tâm đến việc rà soát, đánh giá thực trạng sử dụng thuốc BVTV; ý thức thu gom bao bì thuốc BVTV sau sử dụng của một bộ phận người dân chưa cao, vẫn còn tình trạng vứt bừa bãi, không bỏ đúng nơi quy định...

Giảm thiểu ô nhiễm môi trường, khắc phục những hạn chế, huyện Thuận Châu tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa nguồn kinh phí xây bể chứa, đảm bảo kích cỡ, mật độ; tổ chức các lớp tập huấn, hội nghị tuyên truyền, hướng dẫn, vận động người dân thu gom, vận chuyển bao gói thuốc BVTV sau sử dụng vào đúng nơi quy định.

Tập trung kiểm tra việc chấp hành quy định, quy chuẩn thu gom tại những nơi sử dụng nhiều thuốc BVTV. Tăng cường biện pháp xử phạt đối với những người cố tình vứt bừa bãi vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng. Đồng thời, mở rộng diện tích sản xuất theo hướng hữu cơ, ứng dụng thuốc sinh học trong phòng trừ dịch hại trên cây trồng, giảm chi phí đầu tư và bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng môi trường sống.