Ghi nhận tại bản Thé Dửn, nhiều vị trí sạt lở lớn xuất hiện từ đợt mưa lũ tháng 7/2024. Dẫn chúng tôi đi quanh khu vực phía sau nhà, ông Tòng Văn Quân, chỉ vào những vệt bùn đất cao hơn 2m vẫn bám trên tường nhà, nhiều mảnh kính cửa sổ bị đất đá hất vỡ, còn nằm nguyên vị trí như nhắc lại ký ức ám ảnh của đêm xảy ra sạt lở.

Ông Quân giờ nghĩ lại vẫn thấy sợ. Giờ hễ trời mưa lớn, là cả nhà không dám ngủ tại nhà, phải ra nhà văn hóa bản ngủ nhờ. Sau đợt mưa đó, tôi phải thuê máy xúc vào san gạt vị trí sạt lở mới tiếp tục ở được. Mong Nhà nước sớm hỗ trợ, để gia đình có chỗ ở an toàn, ổn định lâu dài, không phải nơm nớp lo sạt lở nữa.

Không riêng gia đình ông Quân, nhiều hộ khác cũng rơi vào tình trạng tương tự. Theo người dân trong bản, từ mùa mưa năm 2024, mức độ sạt lở nghiêm trọng tăng rõ rệt, taluy bị khoét sâu hơn. Phần lớn hộ dân là dân tộc thiểu số, điều kiện kinh tế còn khó khăn, nên chưa có điều kiện tự xây nhà mới hoặc chuyển đến nơi ở an toàn hơn.

Tại bản Có Mòn, công tác ứng phó với nguy cơ sạt lở được triển khai thường xuyên. Ông Quàng Văn Đại, Bí thư chi bộ, Trưởng bản, cho biết: Bản có 85 hộ, 382 khẩu, trong đó, có 21 hộ bị ảnh hưởng sạt lở đất vào nhà. Bản đã tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân nhận biết dấu hiệu sạt trượt đất đá; thiết lập đường dây liên lạc trong bản để thông tin kịp thời trong mưa lũ; huy động lực lượng dân quân, đoàn viên thanh niên hỗ trợ di dời tài sản cho các hộ trong vùng nguy hiểm. Trong các đợt mưa lớn, chúng tôi bố trí trực 24/24 giờ theo dõi tình hình. Khi phát hiện nguy cơ gia tăng, lập tức di chuyển người dân đến nơi an toàn. Nhờ chủ động, nên nhiều sự cố đã được giảm thiểu thiệt hại.

Qua khảo sát, khu vực hai bản Có Mòn và Thé Dửn xuất hiện nhiều điểm trượt lở từ mùa mưa năm 2024. Một số hộ dân đã được cảnh báo ở mức độ cao, cần di dời khẩn cấp để bảo đảm an toàn tính mạng. Tuy nhiên, việc di dời toàn bộ các hộ trong vùng nguy cơ chỉ có thể thực hiện khi có vị trí tái định cư phù hợp, có mặt bằng ổn định, hệ thống hạ tầng thiết yếu như: đường giao thông, điện, nước… đáp ứng yêu cầu sinh hoạt lâu dài.

Hiện nay, phường Chiềng An đã di dời khẩn cấp 6 hộ dân thuộc hai bản Có Mòn và Thé Dửn. Hiện còn 27 hộ dân bản Thé Dửn, 21 hộ bản Có Mòn nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở, cần được bố trí tái định cư. Đây là nhu cầu bức thiết của địa phương và là mong mỏi chung của bà con, đặc biệt trong bối cảnh diễn biến bất thường của thời tiết.

UBND phường Chiềng An đã đề xuất triển khai dự án xây dựng khu dân cư an toàn cho các hộ bị ảnh hưởng thiên tai tại hai bản Thé Dửn - Có Mòn. Dự án đặt mục tiêu di chuyển 48 hộ dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Khu tái định cư dự kiến có quy mô khoảng 2 ha tại bản Có Mòn, gồm các hạng mục: San nền nhà ở với diện tích trung bình 200 - 250 m²/hộ; hệ thống đường giao thông nội bộ dài khoảng 2.000 m; hệ thống cấp nước sinh hoạt cho 48 hộ; hệ thống cấp điện gồm đường dây 35 kV, trạm biến áp 100 kVA, đường dây hạ thế 0,4 kV dài 2.000 m. Dự án dự kiến có tổng mức đầu tư khoảng 24 tỷ đồng.

Ông Nghiêm Văn Tuấn, Chủ tịch UBND phường Chiềng An, cho biết: Phường đang tích cực phối hợp các cơ quan chuyên môn đánh giá hiện trạng địa chất, lập hồ sơ đề xuất đầu tư khu tái định cư. Trong thời gian chờ được phê duyệt, chúng tôi tiếp tục cảnh báo, hỗ trợ các hộ dân trong vùng nguy hiểm di dời tạm thời khi có mưa lớn. Đồng thời, đề nghị các cấp sớm xem xét, bố trí kinh phí triển khai dự án. Đây là nhiệm vụ cấp bách, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân.

Việc di dời dân ra khỏi vùng sạt lở, luôn là nhiệm vụ khó khăn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền và người dân, song được triển khai từng bước thận trọng, bảo đảm an toàn. Chính quyền phường Chiềng An cam kết tiếp tục lắng nghe ý kiến của nhân dân, tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện; phối hợp với các đơn vị chức năng để dự án tái định cư sớm triển khai, góp phần ổn định cuộc sống lâu dài cho các hộ dân vùng sạt lở.