Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, tỉnh Sơn La có 126 xã khu vực III. Đến đầu năm 2024, toàn tỉnh giảm còn 116 xã khu vực III, do 10 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trở thành xã khu vực I.

UBND tỉnh điều chỉnh, phân công 113 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp phụ trách, giúp đỡ 116 xã khu vực III, trong đó, có đơn vị giúp đỡ 2 xã, có xã được 2 đơn vị giúp đỡ, phù hợp với tình hình địa phương.

Ngay từ đầu năm, các cơ quan, đơn vị đã chủ động xây dựng và ban hành kế hoạch giúp đỡ các xã, thường xuyên tổ chức gặp mặt, trao đổi thông tin, triển khai công tác theo dõi, giúp đỡ xã gắn với việc thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội và hoàn thiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, củng cố quốc phòng, an ninh tại các xã.

Tiêu biểu hỗ trợ về phát triển kinh tế, đã có nhiều mô hình, cách làm hay, như: Cơ quan Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai mô hình trồng 10 ha cà phê, hỗ trợ tiền phân bón cho nhân dân bản Nà Cài, xã Chiềng On, huyện Yên Châu; Văn phòng Tỉnh ủy phối hợp triển khai mô hình trồng măng tre bát độ, hỗ trợ 50 con dê giống cho các hộ dân xã Mường Sại, huyện Quỳnh Nhai; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ 4.400 cây giống mận cho xã Chiềng Khay, huyện Quỳnh Nhai.

Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị còn hỗ trợ về cơ sở vật chất - hạ tầng, văn hóa, đời sống, y tế, giáo dục, an ninh quốc phòng cho các xã. Điển hình, Sở Giao thông vận tải hỗ trợ kinh phí xóa 10 nhà tạm; Bộ Chỉ huy Quân sự hỗ trợ xây dựng 10 nhà đại đoàn kết; Sở Thông tin và Truyền thông hỗ trợ kinh phí xóa 4 nhà tạm; Ngân hàng BIDV hỗ trợ xây dựng 4 nhà tình nghĩa…

Giai đoạn 2021-2026, huyện Phù Yên có 15 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp được phân công phụ trách 15 xã khu vực III của huyện. Ông Đặng Quang Hưng, Chủ tịch UBND huyện Phù Yên, thông tin: Huyện đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị triển khai hiệu quả kế hoạch giúp đỡ các xã khu vực III. Chỉ đạo UBND các xã, tạo điều kiện để các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trao đổi thông tin, hướng dẫn các xã rà soát, bổ sung, điều chỉnh các chỉ tiêu kinh tế, xã hội phù hợp thực tế địa phương. Huy động xã hội hóa đầu tư các công trình giao thông, công trình chiếu sáng, nước sạch; thực hiện nhiều mô hình cải thiện sinh kế; các hoạt động an sinh xã hội, hỗ trợ xóa nhà tạm; khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí... Trong năm 2024, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đã giúp đỡ xã vùng III, quy đổi giá trị tương đương gần 1,8 tỷ đồng.

Năm 2024, được phân công giúp đỡ xã Sập Xa, Hội Chữ thập đỏ tỉnh ủng hộ xã từ nguồn do cán bộ, nhân viên đóng góp và vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh hỗ trợ xây dựng bếp ăn bán trú, tặng đồ dùng, dụng cụ, thiết bị nấu ăn cho học sinh Trường Mầm non và Trường TH & THCS Sập Xa, trị giá 600 triệu đồng; hỗ trợ 50 triệu đồng xây dựng bếp ăn cho học sinh Trường Tiểu học và THCS Sập Xa; hỗ trợ 1 tấn gạo, 20 cặp dê giống cho 20 gia đình bị thiệt hại nặng do thiên tai, trị giá hơn 150 triệu đồng…

Bà Cầm Chuyên, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ tỉnh, cho biết: Thời gian tới, bên cạnh các hoạt động thiện nguyện, tài trợ xây dựng các công trình giáo dục, Hội Chữ thập đỏ tỉnh xây dựng kế hoạch hỗ trợ con giống cho nhân dân xã Sập Xa; hỗ trợ mở rộng các mô hình kinh tế mới phù hợp với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng tại địa phương.

Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh được phân công giúp đỡ 2 xã: Mường Hung, huyện Sông Mã và xã Phiêng Pằn, huyện Mai Sơn. Đại tá Vũ Đức Tú, Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Sơn La, cho biết: Năm 2024, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã vận động, phối hợp với các tổ chức, cá nhân, thăm tặng 212 suất quà các đối tượng chính sách, người có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức khám, cấp thuốc miễn phí hơn 670 người dân; tặng 19 suất quà cho học sinh nghèo vượt khó. Ngoài ra, tổ chức đổ bê tông tuyến đường giao thông liên bản dài 300 m; thực hiện công trình “Ánh sáng đường biên” bằng đèn chiếu sáng năng lượng mặt trời tại bản Bua Hin… Tổng trị giá các hoạt động 675 triệu đồng.

Báo Sơn La được phân công đỡ đầu xã Bó Sinh, huyện Sông Mã. Năm 2024, cán bộ, viên chức của đơn vị đã ủng hộ và phối hợp các doanh nghiệp, các ngân hàng, các nhà tài trợ tặng gần 600 suất quà cho các hộ nghèo, học sinh Trường mầm non Hoa Phượng Đỏ; tặng 8 máy lọc nước cho các điểm trường, tổng trị giá 190 triệu đồng. 

Mang niềm vui đến với nhân dân xã Bó Sinh, ngày 18/11, Báo Sơn La cùng các đơn vị tài trợ đã phối hợp với UBND xã Bó Sinh, huyện Sông Mã, khởi công công trình cầu sắt qua suối Nậm Pát.

Qua khảo sát thực tế, bản Nong và bản Pát hiện có gần 200 hộ dân. Nhiều năm qua, việc đi lại của nhân dân và học sinh của hai bản gặp nhiều khó khăn do phải đi qua suối Nậm Pát, nhất là vào mùa mưa, nước suối dâng cao, chảy xiết, gây nguy hiểm cho người qua lại, thậm chí bản từng bị cô lập nhiều ngày. Trước thực tế đó, Báo Sơn La đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn của huyện Sông Mã khảo sát địa điểm, lập dự toán kinh phí xây dựng cầu qua suối. Đồng thời, kêu gọi các tổ chức, cá nhân, đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh cùng chung tay đóng góp, hỗ trợ kinh phí, đầu tư xây dựng công trình cầu sắt qua suối Nậm Pát.

Công trình cầu sắt được thiết kế cao 2,5 m, dài 16 m, rộng 1,5 m. Tổng kinh phí thực hiện gần 260 triệu đồng. Đây là công trình có ý nghĩa thiết thực của Báo Sơn La và các đơn vị tài trợ nhằm chia sẻ với khó khăn của cấp ủy, chính quyền địa phương; giải quyết nhu cầu đi lại của bà con nhân dân 2 bản, giúp các cháu học sinh thuận lợi đến trường. 

Năm 2024, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đã hỗ trợ, giúp đỡ các xã khu vực III trên 15 tỷ đồng. UBND tỉnh tiếp tục đôn đốc các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp triển khai giúp đỡ các xã đặc biệt khó khăn theo quyết định phân công; đề xuất các biện pháp giúp đỡ, định hướng phát triển toàn diện các mặt kinh tế xã hội của các xã, trong đó, ưu tiên triển khai các chương trình, chính sách đầu tư hạ tầng, xây dựng nông thôn mới, thực hiện các chương trình an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo, y tế, giáo dục, văn hóa... kêu gọi các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh hỗ trợ, giúp đỡ bằng nhiều hình thức thiết thực, lâu dài, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong công tác xóa đói, giảm nghèo, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội các xã vùng III.