Đưa sách về cơ sở, đến vùng sâu, vùng xa bằng thư viện lưu động, xây dựng các mô hình tủ sách cộng đồng, thư viện xanh… Đó là những cách làm hay để hình thành nên những “ngôi nhà trí tuệ” đưa sách đến với bạn đọc, giúp khơi dậy tình yêu với sách và văn hóa đọc, mang tri thức đến với mọi người và xây dựng cộng đồng học tập.

Cuộc sống hiện đại với các thiết bị công nghệ giúp người dùng kết nối nhanh, truy cập thông tin đa chiều cùng nhiều cách thức giải trí hấp dẫn, nhất là sự ảnh hưởng lớn của mạng xã hội khiến cho việc đọc sách bị xa rời, không còn là thói quen hằng ngày. Nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của sách và đọc sách, những năm gần đây, nhiều mô hình, hoạt động thiết thực đã được tổ chức ở trong tỉnh, nhất là tại các trường học với mục đích khơi dậy niềm đam mê đọc sách trong cộng đồng.

Các hoạt động tích cực của Thư viện tỉnh, đưa sách đến với bạn đọc cơ sở, nhất là vùng sâu, vùng xa, các trường học ở vùng cao biên giới là hoạt động đem lại ý nghĩa rất lớn, giúp bạn đọc tiếp cận nguồn tài nguyên thông tin đa dạng, phong phú.

Bà Lưu Thị Hải Anh, Phó Giám đốc phụ trách Thư viện tỉnh, cho biết: Thời gian qua, Thư viện tỉnh đã không ngừng đổi mới hình thức phục vụ bạn đọc, bổ sung nguồn sách mới cho thư viện, thường xuyên luân chuyển đầu sách cho các thư viện huyện, trạm sách công cộng, hỗ trợ xây dựng tủ sách cộng đồng, “ngôi nhà trí tuệ” cho các huyện, thành phố. Đặc biệt là duy trì các hoạt động phục vụ bạn đọc cơ sở, thư viện lưu động, tổ chức ngày hội đọc sách tại các trường học, đơn vị trong tỉnh nhằm góp phần khơi dậy tình yêu với sách và lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.

Năm 2017, mô hình xe thư viện lưu động do Thư viện tỉnh quản lý bắt đầu được triển khai hoạt động. Chiếc xe được thiết kế độc đáo, trang bị thư viện sách với khả năng lưu trữ trên 3.000 đầu sách, hệ thống máy tính kết nối internet, phần mềm quản lý thư viện, ghế ngồi, thùng xe mở 3 chiều… có thể lưu động di chuyển đến nhiều địa điểm, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, vùng cao, biên giới để phục vụ bạn đọc. Hiện nay, mô hình xe thư viện lưu động vẫn đang được duy trì hiệu quả với tần suất hoạt động hơn 50 chuyến/năm, đi khắp các huyện, các điểm trường vùng cao với kho sách gần 19.000 đầu sách nội dung đa dạng, phong phú, phù hợp với nhiều đối tượng bạn đọc.

Trải nghiệm đọc sách của thư viện lưu động phục vụ bạn đọc tại huyện Vân Hồ, em Lò Thị Phương Vy, lớp 6, Trường THCS Vân Hồ, phấn khởi nói: Lần đầu tiên được đọc sách tại thư viện lưu động, em thấy rất thú vị và hào hứng. Thư viện có nhiều sách hay, phù hợp lứa tuổi, sở thích. Em cùng các bạn đã rủ nhau đến để mượn sách, đọc sách cả buổi tại thư viện lưu động và được các cô quản lý ở đây nhiệt tình hướng dẫn chọn sách, khuyến khích chúng em đọc sách để cập nhật thêm kiến thức bổ ích từ sách.

Tại thành phố Sơn La, với mục đích tạo nên một hệ sinh thái đọc sách miễn phí trong trường học và các khu dân cư, mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” đã được triển khai tại các xã, phường. Đến nay, đã có 32 “Ngôi nhà trí tuệ” được ra mắt, mỗi mô hình duy trì hàng nghìn đầu sách hay và phong phú, đáp ứng đa dạng đối tượng bạn đọc. Đây cũng là hoạt động thiết thực để Thành phố duy trì danh hiệu và quyết tâm đạt giải thưởng “Thành phố học tập toàn cầu” của UNESCO.

Ông Trần Công Chính, Phó Chủ tịch UBND Thành phố, thông tin: Thành phố đang tiếp tục khuyến khích các địa phương triển khai mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” phù hợp với điều kiện của từng tổ, bản. Phấn đấu đến hết năm 2024, 100% tổ, bản của Thành phố đều có mô hình “Ngôi nhà trí tuệ”, tạo môi trường và cơ hội học tập tốt, miễn phí, góp phần xây dựng xã hội phát triển bền vững.

Nhiều địa phương trong tỉnh cũng tăng cường các hoạt động nhằm khuyến khích tinh thần đọc sách trong cộng đồng. Nhiều mô hình tủ sách cộng đồng đã được xây dựng tại các khu dân cư, trường học theo hình thức quyên góp tự nguyện thường xuyên để không ngừng bổ sung đầu sách mới. Bên cạnh đó, toàn tỉnh hiện đang duy trì hơn 200 tủ sách pháp luật tại các cơ quan, đơn vị, lực lượng vũ trang, các xã vùng III, vùng biên giới, cung cấp đầu sách hữu ích, góp phần tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cho cán bộ cơ sở và nhân dân.

Cùng với đó, toàn tỉnh còn có 10 thư viện cấp huyện và 47 trạm sách công cộng, hệ thống kho sách thường xuyên được luân chuyển, đổi mới, cung cấp cho bạn đọc cơ sở nguồn thông tin hữu ích, là những địa chỉ đọc sách đáng tin cậy của người dân.

Với các mô hình hay, hoạt động thiết thực, việc tuyên truyền về giá trị của sách và văn hóa đọc đã và đang được các cấp, ngành, địa phương, đơn vị trường học ngày càng quan tâm. Những đầu sách hay, hữu ích của Thư viện tỉnh được đưa đến gần hơn với bạn đọc, giúp khơi dậy niềm đam mê, thói quen đọc sách, xây dựng phong trào đọc sách ở mọi thế hệ, lan tỏa văn hóa đọc trong cộng đồng.